Page 222 - "Xəzər"

gerçəkləşməməsidir. Şekspirin digər əsə- bəzəyir. Amma bu, X əsr Danimarkası

ri “Romeo və Cülyetta”da da elədir. İdeal yox, Yelizaveta dövrü ingilis sarayının di-

sevgiyə can atan cütlük buna nail ola bil- zaynıdır. Rejissor olayları Şekspirin za-
mir. “İtirilmiş cənnət” ideyası burada da manına köçürür.
öz sözünü deyir. Hamletdə də bu, özünü
qabarıq göstərir. O, kral ola bilmir, ideal Sovet rejissoru təbiət görüntülərinə
gerçəkliyə çatmır. geniş yer verir. Saray yaxınlığındakı də-
nizin aramsız uğultusu film boyu qəhrə-
Hamlet haqqında çox maraqlı fikri manın düşüncələrini müşayiət edir, tez-
məşhur rus rejissoru Andrey Tarkovski tez Göylər göstərilir, kilsə zənglərinin sə-
deyib. Bir dəfə onunla birlikdə iştirak etdi- si gəlir. Burada su stixiyası Yeri, hava sti-
yim bir görüşdə maraqlı fikir səsləndirdi: xiyası və zəng səsi Göyü, Hamlet bu ikisi
“Hamlet intiqam, qisas yoluna düşəndə arasında qalan insanı rəmzləşdirir. Bu ya-
artıq ziyalı kimi bitir və tərəqqinin gübrəsi naşma Şekspir faciəsinin ən ümumi ru-
olan peyinə çevrilir”. huna uyğundur. Film rəmzi detallarla zən-

222 – Bu xüsusiyyətlər “Hamlet”in ki- gindir. Sarayda Klavdinin gah büstünü,
no taleyinə necə təsir göstərib? gah ata süvar olduğunu, gah da adi port-
retini görürük. Diktatorun büstü antik dövrü,

2017 Ayaz Salayev: – Hamletin çox mühüm at belindəki portreti Napoleon epoxasını,
cəhətini qeyd etmək istərdim. Bu detal adi portreti isə sovet dövrünü xatırladır.

pyesi dahiyanə əsərə çevirir. Söhbət nə- Film Stalinə pərəstiş kultunun yenicə da-
dən gedir? Hamlet bir qəhrəman kimi is- ğıldığı dövrdə çəkilmişdi və rejissor kine-
tənilən oxucudan üstündür. Bəzən oxu- matoqrafik dillə öz dövrünə işarə edirdi.
Hamletin əbədi müəmması və ya sənətin yeddinci möcüzəsi duğunuz əsərlərdə oradakı qəhrəmanın Saray körpüsünün altındakı dairəvi quyu
sizdən üstün olduğunu görürsünüz. Ham- vasitəsilə rejissor Elsinorun ölüm dairəsi
let özünü dəli kimi göstərəndə belə, oxu- olduğunu demək istəyir. Hamletin başı
cu düşünür ki, o, məndən ağıllıdır. Elə siz üstündə, səmada dolaşan quş şahzadə-
də, mən də hər zaman düşünəcəyik ki, nin azad ruhunu rəmzləşdirir. Ofeliyanın
onun bildiyi nələrisə dərk etmirik. Heç bir bəsit bir musiqinin müşayiəti ilə robot ki-
rejissor və aktyor özündən üstün olan mi hərəkətlər etməsi, onun atası və qar-

qəhrəmanı – Hamleti layiqincə yarada bil- daşının əlində oyuncağa çevrilməsinə işa-

məz. Buna görə də Hamletin kino taleyi rədır. Klavdinin öz qardaşını öldürməsini

alınmır. güzgüyə baxa-baxa etiraf etməsi qatilin

öz vicdanıyla üz-üzə qalmasını simvol-

– Rus sovet rejissoru Qriqori Ko- laşdırır.

zintsevin 1964-cü ildə çəkdiyi, baş rol- Lakin Kozintsevin filminin qəhrəman-

da İnnokenti Smoktunovskinin oyna- ları sanki insan yox, ruhdur. Filmə çəki-

dığı “Hamlet” öz dövrünün şah ekran ləndə 40 yaşını keçən Smoktunovski Ham-

əsəri sayılırdı. Sizcə, bu film Hamlet let üçün çox yaşlıdır. İkincisi, dərhal hiss

ideyalarını necə əks etdirə bilib? edirsən ki, istər Smoktunovski, istərsə də

Ofeliya rolunun ifaçısı Anastasiya Ver-

Әsəd Cahangir: – Olivyenin əksinə, tinskaya danimarkalı yox, Stanislavskinin

Kozintsev Elsinoru mebel və xalçalarla “yaşam” məktəbini keçən rus aktyorları-