Page 21 - "Xəzər" 4/2016
P. 21
iə edirdi, amma indi insan özünü təhqir Külək onların söyüşlərini qulaqlarına qovub 21
olunmuş sayırdı. O, bədənində əzələlərin çatdırırdı. Lap qabağa yüyürmüş itlər 2016
necə gərildiyini, içində oyanan gücü hiss həvəssiz-həvəssiz sahiblərinin yanına
etdi, qoşa dırnağın küt zərbəsinin səsini qayıdırdılar. Təqibi davam etdirən yox idi. Joze Saramaqo. Kentavr
də eşitdi, amma bu döyüşdə iştirak etməyə Kentavr bu dünyada sərhədə çatdığını
macal tapmadı, elə seyrçi kimi qaldı. anlamağa bəs edəcək qədər ömür
sürmüşdü. Adamlar güllələrin itlərə
Günəş gözdən itdi. İsti harasa çəkildi, dəyəcəyindən çəkinib atəş də açmırdılar.
havaya rütubətli bir sərinlik doldu. Kentavr Amma lap uzaqda atəşin parıltısı göründü,
cənub səmtini tutub yüngül sıçrayışlarla məsafə uzaq olduğundan, səs eşidilmirdi.
gedirdi. Kiçik çayı keçən kimi, şumlanmış Burada onun üçün təhlükə yox idi. Göydən
sahələr gördü; elə ayaq saxlayıb nəfəsini sel kimi yağan leysanın – sürətlə daşların,
dərmək istəyirdi ki, az qaldı divara çırpılsın. qayaların arasıyla qıvrılıb axan xırda çaylar
O tərəfdə bir neçə ev görünürdü. Qəflətən yaradan leysanın altında sakitcə dayan-
atəş səsi eşidildi. Altındakı at sarsıldı, elə mışdı. Buralar onun vətəni, doğulduğu
bil bir sürü arının tikanı bədəninə eyni yerlər idi. O yenə cənuba üz tutdu. Ağ
anda sancılmışdı. Adamların çığırtısı dərisi yağışdan islanmışdı; qan-təri, çoxdan
eşidildi, sonra daha bir atəş səsi. Sol yığılan toz-torpağı su yumuşdu. O, evlərinə
tərəfdəki budaq şaqqıltıyla sındı, amma dönürdü – qocalmış, bədəni çapıq-çapıq
bu dəfə qırmalardan heç biri ona dəymədi. olmuşdu, amma əvvəlki mükəmməlliyini
Müvazinətini saxlamaq üçün arxaya bir itirməyən bir varlıq kimi dönürdü.
addım atdı, sonra da bircə sıçrayışa
qarşısındakı divarı aşdı. Onların hər ikisi Yağış kəsdi. Bir an sonra göy üzündəki
– həm insan, həm at sanki uçurdular, buludları elə bil süpürüb apardılar və
güclü ayaqlar gah açılır, gah qatlanırdı, günəşin çəpəki şüaları nəm torpağa to-
qollar hələ də üfüq tərəfdə maviliyini xundu, xırdaca buxar buludları qopub
saxlayan göylərə sarı dartınırdı. Güllələr havaya qalxdı. Kentavr ilk qarın bakirayə
yenə şaqqıldadı – bir dəstə adam qışqırır, bəyazlığına ayaq basırmış kimi, ehtiyatla,
it hürüşlərinin müşayiətiylə şumluğu kəsə asta-asta gedirdi. Dənizin hansı tərəfdə
keçib özlərini ona yetirməyə çalışırdılar. olduğunu bilmirdi, amma bu tərəfdə dağ
olmalıydı – bu dəqiq yadındaydı. O indi
Bədəni tər, köpük içindəydi. Bir anlıq öz gücünü hiss edirdi. Susuzluğunu yağış
ayaq saxlayıb istiqaməti müəyyənləşdirmək suyuyla yatırmışdı – açıq ağzını göyə
istədi. O anlarda sanki ətrafındakı aləm tutub iri qurtumlarla, iri damcılardan doyun-
pusquya durub onu izləyirdi. Və bu sükutun ca içmişdi; su boynuyla, sağrılarıyla
içində yağışın torpağa düşən ilk ağır üzüaşağı sel kimi axır, hamar dərisini
damcılarının tıppıltısı eşidildi. Amma onların parıldadırdı. İndi cənub yamacıyla – yekə,
təqibi dayandırmaq fikri yox idi. Düşmənə yöndəmsiz, sanki nataraz bir nəhəngin
məxsus naməlum qoxunu alıb yüyürüşən üst-üstə qalaqladığı qayalardan yan
itlər lap qabaqda gedirdilər. Bu düşmən keçmək üçün tələsmədən dolana-dolana
öldürücü dırnaqlarla silahlanmış insan-at enirdi. İnsan əlini qayanın qırağına qoyub
idi. Kentavr sürəti artırdı və səslər lap barmaqlarının ucuyla yumşaq mamırı, diş-
uzaqlaşana, itlərin peşman zingiltiləri diş daşların uclarındakı sərt şibyələri hiss
kəsilənə kimi, çaparaq getdi. Sonra ayaq etdi. Buradan baxanda aşağıda, adama
saxladı, ətrafa göz gəzdirdi. Uzaqdakı dar görünən bir dərə uzanıb gedirdi.
təpənin başında adam fiqurları görünürdü.
olunmuş sayırdı. O, bədənində əzələlərin çatdırırdı. Lap qabağa yüyürmüş itlər 2016
necə gərildiyini, içində oyanan gücü hiss həvəssiz-həvəssiz sahiblərinin yanına
etdi, qoşa dırnağın küt zərbəsinin səsini qayıdırdılar. Təqibi davam etdirən yox idi. Joze Saramaqo. Kentavr
də eşitdi, amma bu döyüşdə iştirak etməyə Kentavr bu dünyada sərhədə çatdığını
macal tapmadı, elə seyrçi kimi qaldı. anlamağa bəs edəcək qədər ömür
sürmüşdü. Adamlar güllələrin itlərə
Günəş gözdən itdi. İsti harasa çəkildi, dəyəcəyindən çəkinib atəş də açmırdılar.
havaya rütubətli bir sərinlik doldu. Kentavr Amma lap uzaqda atəşin parıltısı göründü,
cənub səmtini tutub yüngül sıçrayışlarla məsafə uzaq olduğundan, səs eşidilmirdi.
gedirdi. Kiçik çayı keçən kimi, şumlanmış Burada onun üçün təhlükə yox idi. Göydən
sahələr gördü; elə ayaq saxlayıb nəfəsini sel kimi yağan leysanın – sürətlə daşların,
dərmək istəyirdi ki, az qaldı divara çırpılsın. qayaların arasıyla qıvrılıb axan xırda çaylar
O tərəfdə bir neçə ev görünürdü. Qəflətən yaradan leysanın altında sakitcə dayan-
atəş səsi eşidildi. Altındakı at sarsıldı, elə mışdı. Buralar onun vətəni, doğulduğu
bil bir sürü arının tikanı bədəninə eyni yerlər idi. O yenə cənuba üz tutdu. Ağ
anda sancılmışdı. Adamların çığırtısı dərisi yağışdan islanmışdı; qan-təri, çoxdan
eşidildi, sonra daha bir atəş səsi. Sol yığılan toz-torpağı su yumuşdu. O, evlərinə
tərəfdəki budaq şaqqıltıyla sındı, amma dönürdü – qocalmış, bədəni çapıq-çapıq
bu dəfə qırmalardan heç biri ona dəymədi. olmuşdu, amma əvvəlki mükəmməlliyini
Müvazinətini saxlamaq üçün arxaya bir itirməyən bir varlıq kimi dönürdü.
addım atdı, sonra da bircə sıçrayışa
qarşısındakı divarı aşdı. Onların hər ikisi Yağış kəsdi. Bir an sonra göy üzündəki
– həm insan, həm at sanki uçurdular, buludları elə bil süpürüb apardılar və
güclü ayaqlar gah açılır, gah qatlanırdı, günəşin çəpəki şüaları nəm torpağa to-
qollar hələ də üfüq tərəfdə maviliyini xundu, xırdaca buxar buludları qopub
saxlayan göylərə sarı dartınırdı. Güllələr havaya qalxdı. Kentavr ilk qarın bakirayə
yenə şaqqıldadı – bir dəstə adam qışqırır, bəyazlığına ayaq basırmış kimi, ehtiyatla,
it hürüşlərinin müşayiətiylə şumluğu kəsə asta-asta gedirdi. Dənizin hansı tərəfdə
keçib özlərini ona yetirməyə çalışırdılar. olduğunu bilmirdi, amma bu tərəfdə dağ
olmalıydı – bu dəqiq yadındaydı. O indi
Bədəni tər, köpük içindəydi. Bir anlıq öz gücünü hiss edirdi. Susuzluğunu yağış
ayaq saxlayıb istiqaməti müəyyənləşdirmək suyuyla yatırmışdı – açıq ağzını göyə
istədi. O anlarda sanki ətrafındakı aləm tutub iri qurtumlarla, iri damcılardan doyun-
pusquya durub onu izləyirdi. Və bu sükutun ca içmişdi; su boynuyla, sağrılarıyla
içində yağışın torpağa düşən ilk ağır üzüaşağı sel kimi axır, hamar dərisini
damcılarının tıppıltısı eşidildi. Amma onların parıldadırdı. İndi cənub yamacıyla – yekə,
təqibi dayandırmaq fikri yox idi. Düşmənə yöndəmsiz, sanki nataraz bir nəhəngin
məxsus naməlum qoxunu alıb yüyürüşən üst-üstə qalaqladığı qayalardan yan
itlər lap qabaqda gedirdilər. Bu düşmən keçmək üçün tələsmədən dolana-dolana
öldürücü dırnaqlarla silahlanmış insan-at enirdi. İnsan əlini qayanın qırağına qoyub
idi. Kentavr sürəti artırdı və səslər lap barmaqlarının ucuyla yumşaq mamırı, diş-
uzaqlaşana, itlərin peşman zingiltiləri diş daşların uclarındakı sərt şibyələri hiss
kəsilənə kimi, çaparaq getdi. Sonra ayaq etdi. Buradan baxanda aşağıda, adama
saxladı, ətrafa göz gəzdirdi. Uzaqdakı dar görünən bir dərə uzanıb gedirdi.
təpənin başında adam fiqurları görünürdü.