Page 147 - "Xəzər" 4/2016
P. 147
rəkətin, təəssüf ki, nəticədə şəksiz şərə qida olaraq qiyməti yaranan ziyanlı 147
çevrildiyi məqamlarda daha qabarıq şəkildə maddələrin fonunda bir heç olur. 2016
nəzərə çarpır. İnkvizitorlar, protestantların
cadugər ovçuları arasında hətta bütöv – Son iki yüzillikdə şəxsi, ictimai
xalqları qıran nasistlər arasında, heç gigiyena və təmizkarlıq daha yüksək pilləyə
şübhəsiz, elələri də vardı ki, tamamilə ucalıb; bu, əsasən ona görə baş verib ki,
səmimi və qərəzsiz şəkildə xeyir əməl insanlara belə bir şey təlqin olunurdu:
törətdiyinə inanırdı. Lakin onlar qəflətən əgər kir-pas içində olanda xəstəlik onları
haqlı çıxsaydılar belə, sonradan mütləq haqlayırsa, bu heç də Allahın buyruğuna
aydınlaşacaqdı ki, bu insanlar öz “xeyir” görə deyil. Bunun səbəbi təbiətin özüdür
əməllərinə görə mükafat alacaqlarını və onun qarşısını almaq mümkündür; bu,
gözləyirmişlər. Onların ümidləri özləri və bədbəxt dünyamızın belə qurulmağından
yaxınları üçün – onların qılıncdan keçirdiyi asılı deyil; çünki nəzarətə tabe olan həyat
kafirlər, cadugərlər və yəhudilər üçün yox – mexanizmləri bu cür işləyir.
daha gözəl dünyanın gələcəyinəydi. Onlar
bu hərəkətlərini böyük azadlıq naminə – Biz gigiyena inqilabının ilk – fiziki,
deyil, daha böyük həzz naminə törədirdilər. yaxud cismani fazasını keçdik; indi
barrikadalara getmək, növbəti, psixi faza
– Azad olmayan dünyada iradə uğrunda döyüşmək məqamıdır. Hamıya
azadlığı, su olmayan dünyada balıq olmaq xeyir verərək xeyir əməl edə biləcəyin
kimi bir şeydir. O, mövcud ola bilməz, halda, xeyir iş tutmamaq əxlaqsızlıq etmək
çünki özünü tətbiq edə bilməyəcək. Siyasi deyil: bu, sadəcə, dirsəyə kimi nəcisə
istibdad daim belə bir səhv fikrə düşür ki, bulaşdığın halda, heç bir şey olmamış
guya müstəbid azad, onun təbəələri quldur; kimi ortalıqda gəzməkdir.
amma əslində, o özü də elə öz müstəbid-
liyinin qurbanıdır. Onun, ürəyi istəyən kimi Con Faulz. Aristos
hərəkət etmək imkanı yoxdur, çünki onun
istədikləri qabaqcadan təyin olunub və o
istəklər, bir qayda olaraq, çox dar çərçivədə –
istibdadı qoruyub saxlamaqdadır. Və bu
siyasi həqiqət həm də şəxsi müstəvidə
gerçəkdir. Әgər xeyir iş görmək niyyəti
hamı üçün daha geniş azadlıqların
bərqərar olmasına (deməli, həm də
bərabərliyin) yönəlməyibsə, o, qismən,
nəinki hərəkətin obyekti üçün, həm də
həmin hərəkəti edən üçün ziyanlı olacaq,
çünki niyyətlərdə gizlənən şərin tərkib
hissələri mütləq onların şəxsi azadlığının
məhdudlaşmasına aparacaq. Bunu
funksional ləzzət dilinə çevirsək, insan
orqanizmindən vaxtında çıxmayan qida
ilə müqayisə etmək yerinə düşər: onun
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152