Page 140 - "Xəzər" 4/2016
P. 140
– Bizim stereotiplər üzərində qurulan onun məhəbbət və dostluğu, yaxınlarına
və durmadan stereotiplər istehsal edən biganə olmamasıdır.
cəmiyyətimiz özümüzü getdikcə daha – Və yenə ilk baxışdan bizə elə görünə
tənha hiss etməyimizə xidmət edir. Bizə bilər ki, bu indifferent nəhayətsizlik prosesi
fərqli maskalar sırıyır, bizi əsl mahiyyəti- bizi küncə dirəyir. Lakin bizi küncə dirəyən
mizdən uzaqlaşdırır. Biz iki dünyada yalnız öz sarsaqlığımız və zəifliyimizdir.
yaşayırıq: köhnə, isti, antroposentrik müt- Çıxış yolu var və o, bəllidir.
ləqlərin və sərt nisbiliklərin real dünyasında.
Bu sonuncusu nisbilikdir və onun reallığı
bizi dəhşətə gətirir, təcrid edir, məhvə sü- Həyəcanlar
rükləyir.
– Cəmiyyət tərəfindən ciddi nəzarət – Biz hər birimiz üçün şəxsi olan təsa-
bu təcridolunmanı yalnız paradoksal düfə duyduğumuz ümumi ehtiyacı həyəcan
şəkildə gücləndirməkdədir. Cəmiyyət nə adlandırırıq. Bütün həyəcanlar müəyyən
qədər çox müdaxilə və nəzarət edərək mənada, bizi tətikləyən təsadüflərdir. Zəif
mərhəmətli samirəli1 rolunu oynayırsa, bir fərd bu tətikləmələrə axırda davam
140 hər bir fərd özünün gizlində olan “mən”i gətirməyə bilər, amma bəşəriyyət onsuz
ilə bir o qədər tənha və gərəksiz olur. heç cür keçinə bilməz.
2016 – Biz getdikcə bənzəmək istədiyimiz – Xoşbəxt dünyada bütün həyəcanlar
idealdan nə qədər uzaq olduğumuzu daha yalnız oyun və əyləncə olardı. Həyəcan –
çox başa düşürük. Getdikcə daha az nəyinsə ağrı doğuran yoxluğu, oyun –
inanırıq ki, insan anadan olduğu və ətraf həzz gətirən nəyinsə çatmamasıdır. Budur,
mühitdən gördüyü təsirlərə görə forma- eyni şəraitdə olan iki adam: birinin həyəcan
laşmalı olduğundan, tamam fərqli ola bilər. kimi qavradığı nəsnə, digəri üçün bir oyun-
Elm bizim mexaniki təbiətimizi nə qədər dur.
çox açırsa, “azad” insan bir o qədər müha- – Həyəcan qütblər arasında gərginlikdir:
sirəyə salınmış vəhşi heyvana bənzəyir, qütbün biri real həyatda, digəri yaşamaq
hər birimizin içində pusqu qurmuş Robin istədiyimiz, təxəyyülümüzdəki başqa həyat-
Qud fərdi şüurun qalın meşəliklərində giz- dadır.
lənir. – Ezoterik, metafiziki həyəcanlar da
– Lakin bütün bu tənhalıqlar bizim olur, praktiki, gündəlik həyəcanlar da.
böyüməyimizin, yetkinləşməyimizin, tanış Fundamental, kosmik miqyaslı həyəcanlar
Con Faulz. Aristos kandardan kənara tək çıxmağımızın, da var, spesifik, fərdi həyəcanlar da. İnsan
azadlığımızın bir parçasıdır. Bu vəziyyətdə nə qədər həssas olursa, özünü bir o qə-
uşağı qorxu və təklikdən qoruyan onun dər çox dərk edir və başqalarını nəzərə
ətrafında ucaldılan saxta mərhəmət hissi, alır. Bu halda, onun hazırkı yarıtmaz təş-
bəsit ilğım olur. O, böyüyərək kandardan kil olunmuş dünyası bir o qədər həyə-
ötür – tənhalığa, reallığa sarı ilk addımını canlandırıcı və narahatlıq doğuran olur.
atır və artıq orada ikən tənhalığından Bəs onda həyəcan doğuran nədir?
müdafiə üçün real sipər qurur. Bu sipər
1samirәli – İsa Mәsih haqqında rәvayәtlәrdәn birinin samirәli qәhrәmanına işarәdir
və durmadan stereotiplər istehsal edən biganə olmamasıdır.
cəmiyyətimiz özümüzü getdikcə daha – Və yenə ilk baxışdan bizə elə görünə
tənha hiss etməyimizə xidmət edir. Bizə bilər ki, bu indifferent nəhayətsizlik prosesi
fərqli maskalar sırıyır, bizi əsl mahiyyəti- bizi küncə dirəyir. Lakin bizi küncə dirəyən
mizdən uzaqlaşdırır. Biz iki dünyada yalnız öz sarsaqlığımız və zəifliyimizdir.
yaşayırıq: köhnə, isti, antroposentrik müt- Çıxış yolu var və o, bəllidir.
ləqlərin və sərt nisbiliklərin real dünyasında.
Bu sonuncusu nisbilikdir və onun reallığı
bizi dəhşətə gətirir, təcrid edir, məhvə sü- Həyəcanlar
rükləyir.
– Cəmiyyət tərəfindən ciddi nəzarət – Biz hər birimiz üçün şəxsi olan təsa-
bu təcridolunmanı yalnız paradoksal düfə duyduğumuz ümumi ehtiyacı həyəcan
şəkildə gücləndirməkdədir. Cəmiyyət nə adlandırırıq. Bütün həyəcanlar müəyyən
qədər çox müdaxilə və nəzarət edərək mənada, bizi tətikləyən təsadüflərdir. Zəif
mərhəmətli samirəli1 rolunu oynayırsa, bir fərd bu tətikləmələrə axırda davam
140 hər bir fərd özünün gizlində olan “mən”i gətirməyə bilər, amma bəşəriyyət onsuz
ilə bir o qədər tənha və gərəksiz olur. heç cür keçinə bilməz.
2016 – Biz getdikcə bənzəmək istədiyimiz – Xoşbəxt dünyada bütün həyəcanlar
idealdan nə qədər uzaq olduğumuzu daha yalnız oyun və əyləncə olardı. Həyəcan –
çox başa düşürük. Getdikcə daha az nəyinsə ağrı doğuran yoxluğu, oyun –
inanırıq ki, insan anadan olduğu və ətraf həzz gətirən nəyinsə çatmamasıdır. Budur,
mühitdən gördüyü təsirlərə görə forma- eyni şəraitdə olan iki adam: birinin həyəcan
laşmalı olduğundan, tamam fərqli ola bilər. kimi qavradığı nəsnə, digəri üçün bir oyun-
Elm bizim mexaniki təbiətimizi nə qədər dur.
çox açırsa, “azad” insan bir o qədər müha- – Həyəcan qütblər arasında gərginlikdir:
sirəyə salınmış vəhşi heyvana bənzəyir, qütbün biri real həyatda, digəri yaşamaq
hər birimizin içində pusqu qurmuş Robin istədiyimiz, təxəyyülümüzdəki başqa həyat-
Qud fərdi şüurun qalın meşəliklərində giz- dadır.
lənir. – Ezoterik, metafiziki həyəcanlar da
– Lakin bütün bu tənhalıqlar bizim olur, praktiki, gündəlik həyəcanlar da.
böyüməyimizin, yetkinləşməyimizin, tanış Fundamental, kosmik miqyaslı həyəcanlar
Con Faulz. Aristos kandardan kənara tək çıxmağımızın, da var, spesifik, fərdi həyəcanlar da. İnsan
azadlığımızın bir parçasıdır. Bu vəziyyətdə nə qədər həssas olursa, özünü bir o qə-
uşağı qorxu və təklikdən qoruyan onun dər çox dərk edir və başqalarını nəzərə
ətrafında ucaldılan saxta mərhəmət hissi, alır. Bu halda, onun hazırkı yarıtmaz təş-
bəsit ilğım olur. O, böyüyərək kandardan kil olunmuş dünyası bir o qədər həyə-
ötür – tənhalığa, reallığa sarı ilk addımını canlandırıcı və narahatlıq doğuran olur.
atır və artıq orada ikən tənhalığından Bəs onda həyəcan doğuran nədir?
müdafiə üçün real sipər qurur. Bu sipər
1samirәli – İsa Mәsih haqqında rәvayәtlәrdәn birinin samirәli qәhrәmanına işarәdir