Page 129 - "Xəzər" 4/2016
P. 129
FAULZ Tərcümə: İlqar Әlfi
ARİSTOS
– ...Bir çox qeydlər ehkam şəklində 129
ifadə olunan fikirlərdən ibarətdir – bu isə 2016
müəllifin öz əqidəsini yeritmək istəyindən
deyil, sırf bədii priyomlarla oxucuya təsir mənim üçün, başqa bir fərd üçün, bu və Con Faulz. Aristos
etmək imkanını heçə endirmək niyyətindən ya başqa dövr üçün, bu və ya başqa
irəli gəlir. Fikirlərimin ifadə olunduğu dünya üçün də ən yaxşısı olmalıdır” iddiası
formaya görə bəyənilməyini heç istəməz- demək deyil.
dim, mənim istəyim onların özünü bəyən-
dirməkdir. – Yaşadığımız şərait bizim üçün
mümkünlərin ən yaxşısıdır, çünki bu şərait
– Bu, dialoq deyil. Yazdıqlarım dialoqun son təsadüf üçün bitib-tükənməz imkanlar
yalnız bir səsidir. Və bəri başdan deyirəm: yaradır: başqa sözlə desək, onun aparıcı,
onları qəbul edib-etməməkdə tam azad- əsaslı prinsipi həmişə təsadüf olaraq
sınız. qalacaq, amma qeyri-məhdud yox, məh-
dud təsadüf olaraq. Sərhədsiz təsadüf
– Yazdıqlarımın bəziləri hər cür dünya düzəninin fiziki qanunlar olmadan
mülahizə və ümumiləşdirmənin tipik qü- yaranması demək olardı – yəni bitməz və
surundan – sübutsuzluqdan xali deyil. Be- hər şeyi ehtiva edən bir xaos.
lə vəziyyətlərdə yeganə sübut sizin daxili
razılığınız; yeganə təkzib isə daxili nara- – Öz iradəsini əyan edən, bizi “eşidən”,
zılığınız olacaq. Müasir filosofların çoxu dualarımıza cavab verən, mərhəmətli Allah
sübutsuz qənaətin elmi baxımdan mənasız xaos şəraitində bütün sadə insanların
bir şey olduğu fikrində israrlıdırlar; lakin görmək istədiyi, yolumuzun üstündəki
mən fəlsəfənin yalnız bir elm olması ilə bütün təsadüfləri, nə üçün yaşayırıqsa
də razılaşa bilmərəm: bu, qətiyyən belə onu, bütün xoşbəxtliyimizi bir göz qırpımın-
deyil və heç vaxt da olmayacaq. da məhv edərdi.
– Mən hər şeydən qabaq şairəm və
yalnız ondan sonra aliməm. Bu, sadəcə
bioqrafiyamın bir faktıdır, qeydlərimlə tanış
olmaq ərəfəsində sizə tövsiyyəm deyil.
– Mən insana sağlam düşüncə
verildiyinə inanıram və aşağıda təqdim
etdiklərimin hamısı da elə bu qənaətə,
bu inama söykənir.
Təsadüfün labüdlüyü
– Bəşəriyyət bəşər övladı üçün ən
yaxşı, ən uyğun şəraitdə möcuddur. Bu
heç də “ümumi şəraitin mütləq sizin üçün,
ARİSTOS
– ...Bir çox qeydlər ehkam şəklində 129
ifadə olunan fikirlərdən ibarətdir – bu isə 2016
müəllifin öz əqidəsini yeritmək istəyindən
deyil, sırf bədii priyomlarla oxucuya təsir mənim üçün, başqa bir fərd üçün, bu və Con Faulz. Aristos
etmək imkanını heçə endirmək niyyətindən ya başqa dövr üçün, bu və ya başqa
irəli gəlir. Fikirlərimin ifadə olunduğu dünya üçün də ən yaxşısı olmalıdır” iddiası
formaya görə bəyənilməyini heç istəməz- demək deyil.
dim, mənim istəyim onların özünü bəyən-
dirməkdir. – Yaşadığımız şərait bizim üçün
mümkünlərin ən yaxşısıdır, çünki bu şərait
– Bu, dialoq deyil. Yazdıqlarım dialoqun son təsadüf üçün bitib-tükənməz imkanlar
yalnız bir səsidir. Və bəri başdan deyirəm: yaradır: başqa sözlə desək, onun aparıcı,
onları qəbul edib-etməməkdə tam azad- əsaslı prinsipi həmişə təsadüf olaraq
sınız. qalacaq, amma qeyri-məhdud yox, məh-
dud təsadüf olaraq. Sərhədsiz təsadüf
– Yazdıqlarımın bəziləri hər cür dünya düzəninin fiziki qanunlar olmadan
mülahizə və ümumiləşdirmənin tipik qü- yaranması demək olardı – yəni bitməz və
surundan – sübutsuzluqdan xali deyil. Be- hər şeyi ehtiva edən bir xaos.
lə vəziyyətlərdə yeganə sübut sizin daxili
razılığınız; yeganə təkzib isə daxili nara- – Öz iradəsini əyan edən, bizi “eşidən”,
zılığınız olacaq. Müasir filosofların çoxu dualarımıza cavab verən, mərhəmətli Allah
sübutsuz qənaətin elmi baxımdan mənasız xaos şəraitində bütün sadə insanların
bir şey olduğu fikrində israrlıdırlar; lakin görmək istədiyi, yolumuzun üstündəki
mən fəlsəfənin yalnız bir elm olması ilə bütün təsadüfləri, nə üçün yaşayırıqsa
də razılaşa bilmərəm: bu, qətiyyən belə onu, bütün xoşbəxtliyimizi bir göz qırpımın-
deyil və heç vaxt da olmayacaq. da məhv edərdi.
– Mən hər şeydən qabaq şairəm və
yalnız ondan sonra aliməm. Bu, sadəcə
bioqrafiyamın bir faktıdır, qeydlərimlə tanış
olmaq ərəfəsində sizə tövsiyyəm deyil.
– Mən insana sağlam düşüncə
verildiyinə inanıram və aşağıda təqdim
etdiklərimin hamısı da elə bu qənaətə,
bu inama söykənir.
Təsadüfün labüdlüyü
– Bəşəriyyət bəşər övladı üçün ən
yaxşı, ən uyğun şəraitdə möcuddur. Bu
heç də “ümumi şəraitin mütləq sizin üçün,