Page 166 - "Xəzər" 2017

üzüb canını qurtarıb. O birisi düşmən tə- rini ianələrinə əlavə edərsənsə, həmçinin

rəfindən yaralansa da, sağala bilib. Digə- həyatını əsaslı şəkildə dəyişdirərsənsə,

ri döyüş zamanı, hamı vuruşurkən, xoş- günahların bağışlanar. Әgər həyatınla onu

bəxtcəsinə, həm də cəsurcasına dabanı- təqlid edərsənsə, bu müqəddəs sənə

na tüpürüb aradan çıxıb. Bir başqasını ömrün boyu hamilik edər».

çarmıxa çəkirlərmiş, oğru havadarı olan Deyirəm, əgər bu müdrik belə təkidlə

hansısa bir müqəddəsin köməkliyi ilə zəvzəməyinə davam etsəydi, görün, bir

üzüaşağı necə gəlibsə, indi bəzi cibi dolu vaxtlar səadətə qovuşmuş öləri qəlbləri

varlıların üst-başını təmizləyib-yüngülləş- hansı iğtişaşlara uğratmış olardı. Bu cə-

dirmək işini davam etdirir. Biri həbsxana- miyyətə hələ sağkən bəri başdan özləri-

nın divarını uçurub, qaçıb. O birisi həki- nin dəfn mərasimlərinin necə olacağı ba-

mini dəli eləyib, çünki qızdırmadan canı- rədə göstəriş verənlər də daxildir, onlar

nı özü qurtarıb. Biri zəhər içibmiş, mədə- son dərəcə səylə əlləşir, hətta hər şeyi –

sini vaxtında təmizləyib, ölmək əvəzinə yaslarında neçə məşəlin, neçə mərasim

şəfa tapıb, arvadını da partlama tutub ki, əhlinin, neçə oxuyanın, neçə nəfər muzd-

hədər yerə zəhmət çəkib, pul xərcləyib. lu ağıdeyənin iştirak etməyini adbaad ya-

166 Birisinin arabası aşıbmış, atları zərərsiz- zıb qoyurlar, sanki özləri öz dəfn məra-

filansız evlərinə qayıdıb. O birisinin damı simlərində iştirak edəcək və hər şey ürək-
2017 başına uçubmuş, salamat çıxıb. Biri də ləri istəyən kimi olmasa, meyitləri təmtə-

ki, evin kişisi onu haqlayan yerdə, qaçıb raqla torpağa tapşırılmasa, pərt olacaq-

canını qurtara bilib. Ancaq heç kim ax- lar, elə bil onları oyunlar və yemək süfrə-

maqlıqdan xilas olduğuna görə təşəkkür ləri təşkil etmək üçün edil2 seçiblər.

etmir. Ölərilərin Moriyadan başqa, hər 42. Nə qədər tələssəm də, ən aşağı

şeydən keçə biləcəyini anlamaq kimi, nə- səviyyəli pinəçidən belə heç nə ilə fərq-

Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi yisə düşünməmək necə də şirin şeydir! lənməyən, lakin miskin əsil-nəcabətlərini

Ancaq bu mövhumat dəryasına baş vur- alicənab bilib bununla qəribə şəkildə öyü-

mağım nəyə lazımdır? nən kəslərdən keçə bilmirəm. Biri öz so-

Min bir dilim, min bir ağzım, dəmir bo- yunu Eneasdan1, o birisi Brutusdan, di-

ğazım olsaydı belə, səfehliyin bütün for- gəri isə Arturdan götürür2. Hər tərəfdə də

malarını, axmaqlığın bütün növlərini sa- öz əcdadlarının heykəl və rəsmlərini nüma-

dalayıb qurtara bilməzdim1. yiş etdirirlər. Ulu babalarının hesabını

Xristianların bütün həyatı bu cür diva- aparır, qədim soylarının ləqəblərini yada

nəliklərlə doludur: din xadimləri isə əziy- salırlar, halbuki özləri daha yaramaz şə-

yət-filan çəkib-eləmədən, belələrini dəs- kildə nümayiş etdirdikləri o dilsiz-ağızsız

təkləyir, təşviq edirlər və onların gəlirləri bütlərdən çox da uzağa gedə bilməyiblər.

üstünə bunun adətən nə qədər əlavə Bununla belə, şirin-şəkər Filavtiyanın dəs-

mənfəət gətirdiyini gözəl başa düşürlər. təyi ilə tam səadət içərisində həyat sürürlər.

Elə bu arada nifrət olunası bir müdrik Hələ bu heyvan tayfasını Tanrı bilib seyr

peyda olur və başlayır israr etməyə: «Düz- edən axmaqlar da tapılır. Ancaq bizim bu

gün yaşayarsansa, əziyyətlə ölməzsən; Filavtiya hər tərəfdə qəribə şəkildə, həm

bəd əməllərə olan nifrətini, göz yaşlarını, də saysız-hesabsız xoşbəxtlər yaradırsa,

yuxusuz gecələrini, dualarını və pəhrizlə- cürbəcür insan növlərindən söhbət aç-