Page 170 - "Xəzər" 2017

tez-tez öz ildırımlarını çaxdırır. Febes öz tayişə heç xristianların özündə də tez-tez

oxları ilə bəzən taun göndərir2. Neptunus rast gəlmək olmur. Görün bir onların nə

da xilas etdiyindən daha çox məhv edir3. qədəri, hətta günün günortaçağı, heç bir

Bu yerdə, ötəri də olsa, veyovisləri, plu- ehtiyac olmayanda belə, Tanrı anası

tonları, ataları, penaları, febrləri4, – Tanrı- Müqəddəs Məryəmin şərəfinə şamlar yan-

nı deyil, cəllad nəslindən olanları da xa- dırır? Ya da əksinə, onların necə də az

tırlatmaq istərdim. Yalnız mən – Axmaq- bir qismi paklıqda, həlimlikdə, göylərə

lıq – hamıya eyni cür və hazırlıqla iltifat məhəbbətdə ona bənzəməyə can atır?

edirəm. Axı tanrılar üçün ən həqiqi ibadət də məhz

47. Mərasimdə nəzərdən qaçırılanla- bundan ibarətdir. Bir halda ki, bütün bu

ra görə nə vədlər tələb edir, nə də günah- yer üzü – səhv etmirəmsə, məbədlərin

ları yuyacaq bəxşişlərdən ötrü qəzəblə- ən gözəli – mənimdirsə, başqa ibadət-

nib özümdən çıxıram. Məni evdə qoyub gahlar nəyimə gərəkdir? Nə qədər ki yer

bütün tanrıları dəvət edəndə də, qurban- üzündə insanlar var, dini ayinlərim də ki-

lıqların xoş ətrini qoxulamağı belə mənə fayət qədər olacaq. Daş bütlərin, rəng-

çox görəndə də, aləmi bir-birinə qatmı- lənmiş təsvirlərin axtarışında olacaq qə-

170 ram. Halbuki bəzi başqa tanrılar bu mə- dər səfeh deyiləm. Onlar çox vaxt bizim

sələdə o qədər ciddidirlər ki, onlara la- ibadətlərə zərər gətirir, çünki ən sarsaq,
2017 qeyd qalmaq qulluq göstərməkdən daha ən kütbeyin insanlar da müqəddəslərin

yaxşı və qorxusuz olardı. Bəzi ağırxasiy- özlərindən daha çox, onların əkslərinə si-

yətli və incikliyə həssas insanlarla isə nəin- tayiş edirlər. Biz isə adətən öz vikarisi tə-

ki dostluq etmək, heç münasibət qurmaq rəfindən qovulan keşişlər kimi zülüm çə-

da məsləhət deyil. Bəli, Axmaqlığa heç kirik. Hətta özləri istəməsələr belə, nə

kimin qurbanlıqlar gətirmədiyini, məbəd- qədər ki, yer üzündə canlı surətimi özlə-

Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi lər ucaltmadığını hər kəs söyləyə bilər. rində əks etdirən insanlar var, deməli,

Әvvəl dediyim kimi, bu cür nankorluq mə- mənə kifayət qədər heykəl qoyulub. Be-

ni bir qədər heyrətləndirir. Ancaq öz hə- ləliklə, mənim digər tanrılara qibtə elə-

lim xasiyyətim üzündən bunun üstündən məyimə heç bir ehtiyac yoxdur. Hətta on-

xoşluqla keçirəm: düzünə qalsa, heç vaxt ların bəzilərinə dünyanın müxtəlif guşələ-

belə şeylərin arzusunda olmamışam. Bütün rində, özü də yalnız müəyyən günlərdə

ölərilər və istənilən təbəqəyə aid olan ca- sitayiş olunursa, – məsələn, Rodosda Fe-

maat onsuz da mərasimimi öz istəyiylə besə, Kiprdə Venusa, Arqosda Yunona-

icra edir və bu, hətta ilahiyyatçılar tərəfin- ya2, Afinada Minervaya, Olimpdə Yupite-

dən də son dərəcə razılıqla qəbul olunur, rə, Tarentdə Neptunusa, Lampsakda Pri-

belədə mən nədən ötrü buxur və ya un, aposa, – onlardan fərqli olaraq, bütün yer

çəpiş və ya axta donuz tələb etməliyəm? üzü mənə nizamlı qaydada və müqayisə-

Olsa-olsa, hüzuruna ancaq insan qanın- edilməz dərəcədə daha yaxşı qurbanlıq-

dan qurbanlıqlar gətirilən Dianaya qibtə lar gətirir.

olunmalıdır1. Daim adətlərimə riayət edil- 48. Söylədiklərimdə həqiqətdən daha

diyinə, həyatım yamsılandığına görə mə- çox, qabalıq olduğunu iddia edən varsa,

nə böyük ehtiramla sitayiş olunduğunu o zaman buyurub gəlsin və insanların hə-

düşünürəm. Müqəddəslərə bu sayaq si- yatına bir qədər diqqətlə nəzər salaq: mə-