Page 164 - "Xəzər"
P. 164
Sandalın Belqrada onunla eyni vaxt- gözlərində qocalan, saçları isə həmişə
da və özü kimi eyni kökdə gəlmiş milçəklə dolu olan bu adam qəfildən
həmkar yoldaşlarının arasında Şişman Leandrın qülləsinin yanında peyda
Qak adlı birisi vardı. Tikintidən və ul- oldu və diqqətlə onu süzməyə başladı.
duzlardan yaxşı baş çıxarırdı, amma O, daşları diliylə yalayır, suvağı əlləriylə
inşaatı atmışdı. Qak hesab eləyirdi ki, yoxlayırdı. Әhəngə bir az ot qatdı,
hərəkət onu tətbiq edənin gücünə iylədi, üç barmağını bir küncə qoydu,
uyğun gəlməlidir. Әgər belə bir havada nəyisə ölçdü. Bütün bunlardan
uyğunluq yoxdursa, işə başlamağa sonra üzünü Leandra tutub:
dəyməz. Beləcə, əl-ayağını yığıb – Yerdə yatsan da, işdən baş
evində oturmuşdu. Evin bir divarı çıxarırsan, – dedi. – Bilmirəm bunu
Avstriya barıt anbarına bitişik idi. Anbar harda və nə vaxt öyrənmisən, amma
atılmış olsa da, amma yenə təhlükə ehtiyatlı ol. Heç kim bilmir ki, gecənin
qalırdı, belə ki, yanğın baş versə, alov sonu harda bitəcək: hasarın arxasında,
anbara keçə bilməzdi, əksi isə qaçılmaz ya çardaqda. Avadanlığı binanın içində
164 idi. Bundan qəti narahat olmayan Qak yerləşdirməkdə düz eləmisən. Sənin
2015 mənzilini kitablarla, cihazlarla, müşahi- Sandaldan tez və yaxşı tikməyin
də borularıyla, dəri qlobuslarla doldur- çoxlarının xoşuna gəlməyəcək. Nə
muşdu və avaraçılıqla, boş şeylərlə qədər imkan var, bunu gizlətmək
məşğul idi (hamı belə düşünürdü), lazımdır.
yəni vaxtını ulduz yağışının axtarışında Gecəni gündüzə qatıb boşuna
keçirirdi. xərcləməsi hamıya bəlli olan Qak belə
– At dördayaqlıdır, amma o da söylədi, gedəndə bir daha geri dönüb
büdrəyir, necə ola bilər ki, adam əlavə elədi:
büdrəməsin, – onun haqqında belə – Sənə bir dost məsləhəti verimmi?
deyirdilər. Gözü götürməyən bədxahlar Qulaq as, qalanı tikib qurtaran kimi
Milorad Paviç. Küləyin astar üzü isə deyirdilər ki, əslində o, öz ağır bu işdən əl çək. Bir də heç vaxt tikintiyə
biliklərini bir yerdən başqa yerə girişmə. Səninçün belə daha yaxşıdı.
daşımaq gücündə deyil. Bir məkandan Onsuz da nəyə qadir olduğunu
başqasına keçəndə bu biliklər buz kimi göstərdin. Bir daha tikmə!
əriyirdi və Qak öz barıt anbarından Bunları deyib getdi, Leandr isə işinə
başqa istənilən yerdə aciz və mənasız, davam etdi. Yalqızlıqdan get-gedə
savad və səriştəsi isə etibarsız olurdu; daha çox əziyyət çəkir, arada vaxt
yaddaşı onu aldadır, adları və rəqəmləri keçirməyə yoldaş axtarırdı. Şəhər
unudurdu. Daha ona ümid eləmək ol- qapılarının Savaya açılan hissəsində
murdu, yerindən tərpənəndə başqa bu çətin olmurdu. Leandr o yerlərdə
yerə əkilmiş bitkiyə bənzəyirdi. Bir ilk dəfə Sandalın qalasının qala
dəfə axşamçağı tikintidə heç kim qal- divarlarından hündürə qalxmasını
mayanda baxışları həmsöhbətinin bayram edərkən peyda oldu. Onu çox
da və özü kimi eyni kökdə gəlmiş milçəklə dolu olan bu adam qəfildən
həmkar yoldaşlarının arasında Şişman Leandrın qülləsinin yanında peyda
Qak adlı birisi vardı. Tikintidən və ul- oldu və diqqətlə onu süzməyə başladı.
duzlardan yaxşı baş çıxarırdı, amma O, daşları diliylə yalayır, suvağı əlləriylə
inşaatı atmışdı. Qak hesab eləyirdi ki, yoxlayırdı. Әhəngə bir az ot qatdı,
hərəkət onu tətbiq edənin gücünə iylədi, üç barmağını bir küncə qoydu,
uyğun gəlməlidir. Әgər belə bir havada nəyisə ölçdü. Bütün bunlardan
uyğunluq yoxdursa, işə başlamağa sonra üzünü Leandra tutub:
dəyməz. Beləcə, əl-ayağını yığıb – Yerdə yatsan da, işdən baş
evində oturmuşdu. Evin bir divarı çıxarırsan, – dedi. – Bilmirəm bunu
Avstriya barıt anbarına bitişik idi. Anbar harda və nə vaxt öyrənmisən, amma
atılmış olsa da, amma yenə təhlükə ehtiyatlı ol. Heç kim bilmir ki, gecənin
qalırdı, belə ki, yanğın baş versə, alov sonu harda bitəcək: hasarın arxasında,
anbara keçə bilməzdi, əksi isə qaçılmaz ya çardaqda. Avadanlığı binanın içində
164 idi. Bundan qəti narahat olmayan Qak yerləşdirməkdə düz eləmisən. Sənin
2015 mənzilini kitablarla, cihazlarla, müşahi- Sandaldan tez və yaxşı tikməyin
də borularıyla, dəri qlobuslarla doldur- çoxlarının xoşuna gəlməyəcək. Nə
muşdu və avaraçılıqla, boş şeylərlə qədər imkan var, bunu gizlətmək
məşğul idi (hamı belə düşünürdü), lazımdır.
yəni vaxtını ulduz yağışının axtarışında Gecəni gündüzə qatıb boşuna
keçirirdi. xərcləməsi hamıya bəlli olan Qak belə
– At dördayaqlıdır, amma o da söylədi, gedəndə bir daha geri dönüb
büdrəyir, necə ola bilər ki, adam əlavə elədi:
büdrəməsin, – onun haqqında belə – Sənə bir dost məsləhəti verimmi?
deyirdilər. Gözü götürməyən bədxahlar Qulaq as, qalanı tikib qurtaran kimi
Milorad Paviç. Küləyin astar üzü isə deyirdilər ki, əslində o, öz ağır bu işdən əl çək. Bir də heç vaxt tikintiyə
biliklərini bir yerdən başqa yerə girişmə. Səninçün belə daha yaxşıdı.
daşımaq gücündə deyil. Bir məkandan Onsuz da nəyə qadir olduğunu
başqasına keçəndə bu biliklər buz kimi göstərdin. Bir daha tikmə!
əriyirdi və Qak öz barıt anbarından Bunları deyib getdi, Leandr isə işinə
başqa istənilən yerdə aciz və mənasız, davam etdi. Yalqızlıqdan get-gedə
savad və səriştəsi isə etibarsız olurdu; daha çox əziyyət çəkir, arada vaxt
yaddaşı onu aldadır, adları və rəqəmləri keçirməyə yoldaş axtarırdı. Şəhər
unudurdu. Daha ona ümid eləmək ol- qapılarının Savaya açılan hissəsində
murdu, yerindən tərpənəndə başqa bu çətin olmurdu. Leandr o yerlərdə
yerə əkilmiş bitkiyə bənzəyirdi. Bir ilk dəfə Sandalın qalasının qala
dəfə axşamçağı tikintidə heç kim qal- divarlarından hündürə qalxmasını
mayanda baxışları həmsöhbətinin bayram edərkən peyda oldu. Onu çox