Page 122 - "Xəzər"

depressiyadan doğan hallüsinasiyalar), şı biganəlik) və affektiv tərəddüdlərlə (de-

psixi durumu kəskin pisləşmişdi (həyatının pressiyalar və qalxınma vəziyyətləri), eləcə

böyük hissəsinə əzab vermiş xəstəlik də sərsəm ideyalarla (ipoxondriya və mes-

şiddətlənmişdi). Burada hansısa bir fiziki sianizm) üzə çıxan xəstəliyi onun

xəstəliyin simptomlarının olmaması və yaradıcılıq imkanlarının azalmasına gətirib

bütün müalicə tədbirlərinə baxmayaraq, çıxardı və mühitlə əlaqələrini üzdü. İndi

həkimlərin tam acizliyi də müşahidə olu- bu əlamətlərə əsasən kifayət qədər

nurdu. Qoqolun şəxsiyyətinin getdikcə ar- əminliklə demək olar ki, o, affektiv tərəd-

tan dəyişkənliyi fonunda (qapalılıq, düdlərlə depressiv şizofreniyadan əzab

düşüncə pozğunluğu, əvvəllər onu həyə- çəkirdi, həm də xəstəliyi xroniki hal almışdı.

canladıraraq etirazına səbəb olanlara qar- Lakin taleyin ona ayırdığı vaxt ərzində

Qoqol çox iş görə bildi, o da A.S.Puşkin

kimi özünə “tayı-bərabəri olmayan” bir

abidə ucaltdı. O zaman artıq tanınmış

ədəbiyyatçı olan İ.S.Turgenev nekroloqda

yazırdı: “Qoqol öldü! – bu iki kəlmə sözdən

122 titrəməyən rus ruhu varmı? İtkimiz o qədər
amansız, o qədər gözlənilməzdi ki, adamın

2016 inanmağı gəlmir... Hə, o, öldü, ölümün

bizə gətirdiyi acı həqiqəti dərk etdiyimiz

üçün bu insana dahi deməyə haqqımız

var; bu insan ədəbiyyat tariximizdə öz

O.F.Yerışev, A.M.Sprints. Taleyə çevrilən yaşantılar imzasıyla bütöv bir dövrü təmsil etdi;

şanımız, şöhrətimiz olan Qolqol ilə fəxr

edirik!” Senzura komitəsindən yan

keçirməklə Moskvada çap etdirdiyi bu

nekroloqa görə İ.S.Turgenev Oryol

quberniyasındakı mülkünə sürgün edildi.

Tarix təkrarlandı: Bir zamanlar “Şairin

ölümünə” adlı şeiriylə A.S.Puşkinin

faciəsinə münasibət bildirən MY.Lermontov

da sürgün edilmişdi.