Page 65 - "Xəzər"
P. 65
tlә razılaşmamaqda ittiham et- kim götürәcәk, onlarla sağollaşmağa 65
mәsinlәr. Yanıma tanışlar gәlir, xәbәr başlayanda isә ikisi dә ağladı. 2015
gәtirirlәr, onların gözlәrinә baxanda Qonşumuz Basankolardan xahiş etdim
deyirsәn ki, adamlar sanki yuxudadır. ki, müharibәdәn sonra gәlib mәni Yekaterina Vitis. Cәhәnnәmdәn mәktub
Qәribә bir ifadә yaranıb: “әşyaları axtarsınlar, sәnә hәr şeyi әtraflı
başqa yerdә gizlәtmәk”. Sanki danışsınlar. Onlar bunu edәcәklәrinә
qonşuların evindә gizlәtmәk daha söz verdilәr. Mәni әn çox kövrәldәn
etibarlıdır. Bu iş mәnә oyunu xatırla- hәyәtimizdәki tula Tobik oldu. Son
dırdı. Az sonra yәhudilәrin köçürülmәsi gecә mәnә nәsә xüsusi nәvaziş
haqqında elan verdilәr vә bildirdilәr göstәrirdi. Əgәr bura gәlәsi olsan,
ki, özümüzlә ancaq 15 kiloqram әşya qoca cuhuda yaxşı münasibәt göstәr-
götürә bilәrik. Evlәrin divarlarından diyinә görә onu yemlә. Götürәcәyim
sarımtıl elanlar asılmışdı: “Cuhudlara hәr seyi rahlayıb, bağlamanı Köhnә
tәklif olunur ki, 1941-ci il 15 iyul saat şәhәrә necә catdıracağımı düşünәndә,
18.00-dan gec olmayaraq Köhnә şәhәr hәmişә qaraqabaq vә kobud birisi
bölgәsinә köçsünlәr. Köçmәyәnlәr saydığım köhnә xәstәm Şukin qәflәtәn
güllәlәnәcәk”. gәlib çıxdı. Bağlamamı o aparası oldu,
üç yüz manat pul verdi, dedi ki, hәr
Belәliklә,Vityacan, mәn dә topar- hәftә barının yanına gәlib mәnә cörәk
landım. Özümlә yataq dәsti, alt paltarı, gәtirәcәk. O, mәtbәәdә işlәyirdi, gözlәri
vaxtilә mәnә hәdiyyә etdiyin fincanı, xәstә olduğundan cәbhәyә aparma-
qaşıq, bıçaq, iki boşqab götürdüm. mışdılar. Müharibәdәn öncә mәnim
Adama çoxmu şey lazımdı?! Bir neçә yanımda müalicә olunmuşdu. Əgәr
tibbi alәt dә götürdüm. Sәnin mәktub- әvvәllәr mәndәn hәssas, tәmiz qәlbli
larını, rәhmәtlik anamın vә David insanların adını çәkmәyimi istәsәydilәr,
dayının şәkillәrini, bir dә atanla çәkdir- onlarla ad çәkәrdim, amma bu adlar
diyin şәkli, Puşkinin, Mopassanın içindә Şukinin adı olmayacaqdı.
cildlәrini, Çexovun “Cansıxıcı әhvalat”nı Bilirsәn, Vitya, o gәldikdәn sonra mәn
vә “Arxiyerey”ini götürdüm. Bununla yenidәn özümü insan hiss etdim. De-
da torbamı doldurmuş oldum. İndi isә mәli, mәnә insani münasibәt göstәrәn
sәnә öz tәnhalığım haqqında danışa- tәkcә itlәr deyilmiş.
cağam... bu damın altında sәnә nә
qәdәr mәktublar yazmışdım, neçә- O, mәtbәәdә әmr çap olunduğunu,
neçә gecәlәri göz yaşları içindә yәhudilәrә sәkiylә getmәyin qadağan
keçirmişdim... Evlә, bağla sağollaşdım, edildiyini mәnә danışdı. Yәhudilәr
bir neçә dәqiqә ağacın altında oturdum, sinәlәrindә altıguşәli sarı ulduz daşıma-
sonra da qonşularla halallaşdım. Bәzi lıdırlar. Onlara nәqliyyatdan, hamam-
insanlar cox qәribәdir. İki qonşum elә lardan istifadә etmәk, xәstәxanalara,
mәnim yanımdaca mübahisә etmәyә kinoya getmәk, yağ, yumurta, süd,
başladı ki, yazı masamı, kürsülәrimi meyvә, ağ çörәk, әt vә kartofla yanaşı,
mәsinlәr. Yanıma tanışlar gәlir, xәbәr başlayanda isә ikisi dә ağladı. 2015
gәtirirlәr, onların gözlәrinә baxanda Qonşumuz Basankolardan xahiş etdim
deyirsәn ki, adamlar sanki yuxudadır. ki, müharibәdәn sonra gәlib mәni Yekaterina Vitis. Cәhәnnәmdәn mәktub
Qәribә bir ifadә yaranıb: “әşyaları axtarsınlar, sәnә hәr şeyi әtraflı
başqa yerdә gizlәtmәk”. Sanki danışsınlar. Onlar bunu edәcәklәrinә
qonşuların evindә gizlәtmәk daha söz verdilәr. Mәni әn çox kövrәldәn
etibarlıdır. Bu iş mәnә oyunu xatırla- hәyәtimizdәki tula Tobik oldu. Son
dırdı. Az sonra yәhudilәrin köçürülmәsi gecә mәnә nәsә xüsusi nәvaziş
haqqında elan verdilәr vә bildirdilәr göstәrirdi. Əgәr bura gәlәsi olsan,
ki, özümüzlә ancaq 15 kiloqram әşya qoca cuhuda yaxşı münasibәt göstәr-
götürә bilәrik. Evlәrin divarlarından diyinә görә onu yemlә. Götürәcәyim
sarımtıl elanlar asılmışdı: “Cuhudlara hәr seyi rahlayıb, bağlamanı Köhnә
tәklif olunur ki, 1941-ci il 15 iyul saat şәhәrә necә catdıracağımı düşünәndә,
18.00-dan gec olmayaraq Köhnә şәhәr hәmişә qaraqabaq vә kobud birisi
bölgәsinә köçsünlәr. Köçmәyәnlәr saydığım köhnә xәstәm Şukin qәflәtәn
güllәlәnәcәk”. gәlib çıxdı. Bağlamamı o aparası oldu,
üç yüz manat pul verdi, dedi ki, hәr
Belәliklә,Vityacan, mәn dә topar- hәftә barının yanına gәlib mәnә cörәk
landım. Özümlә yataq dәsti, alt paltarı, gәtirәcәk. O, mәtbәәdә işlәyirdi, gözlәri
vaxtilә mәnә hәdiyyә etdiyin fincanı, xәstә olduğundan cәbhәyә aparma-
qaşıq, bıçaq, iki boşqab götürdüm. mışdılar. Müharibәdәn öncә mәnim
Adama çoxmu şey lazımdı?! Bir neçә yanımda müalicә olunmuşdu. Əgәr
tibbi alәt dә götürdüm. Sәnin mәktub- әvvәllәr mәndәn hәssas, tәmiz qәlbli
larını, rәhmәtlik anamın vә David insanların adını çәkmәyimi istәsәydilәr,
dayının şәkillәrini, bir dә atanla çәkdir- onlarla ad çәkәrdim, amma bu adlar
diyin şәkli, Puşkinin, Mopassanın içindә Şukinin adı olmayacaqdı.
cildlәrini, Çexovun “Cansıxıcı әhvalat”nı Bilirsәn, Vitya, o gәldikdәn sonra mәn
vә “Arxiyerey”ini götürdüm. Bununla yenidәn özümü insan hiss etdim. De-
da torbamı doldurmuş oldum. İndi isә mәli, mәnә insani münasibәt göstәrәn
sәnә öz tәnhalığım haqqında danışa- tәkcә itlәr deyilmiş.
cağam... bu damın altında sәnә nә
qәdәr mәktublar yazmışdım, neçә- O, mәtbәәdә әmr çap olunduğunu,
neçә gecәlәri göz yaşları içindә yәhudilәrә sәkiylә getmәyin qadağan
keçirmişdim... Evlә, bağla sağollaşdım, edildiyini mәnә danışdı. Yәhudilәr
bir neçә dәqiqә ağacın altında oturdum, sinәlәrindә altıguşәli sarı ulduz daşıma-
sonra da qonşularla halallaşdım. Bәzi lıdırlar. Onlara nәqliyyatdan, hamam-
insanlar cox qәribәdir. İki qonşum elә lardan istifadә etmәk, xәstәxanalara,
mәnim yanımdaca mübahisә etmәyә kinoya getmәk, yağ, yumurta, süd,
başladı ki, yazı masamı, kürsülәrimi meyvә, ağ çörәk, әt vә kartofla yanaşı,
