Page 66 - "Xəzər"
P. 66
hәr hansı tәrәvәz almaq da qadağan tәngnәfәs olmuşdu, әynindә xәz
olunurdu. Bazarda alış-veriş etmәyә boğazlı palto vardı, üz-gözündәn tәr
axşamlar saat altıdan (kәndlilәr su yerinә axırdı. Mәni bir cavan oğlan
evlәrinә döndükdәn) sonra icazә ver- heyrәtә gәtirdi. O, başını dik qaldırıb,
ilirdi. Köhnә şәhәr tikanlı mәftillә әlindә acıq kitab tutaraq, qәribә bir
hörülәcәk vә bu mәftildәn kәnara әda vә sakitliklә yeriyirdi. Lakin әtrafda
cıxmaq qadağan olunacaqdı, yalnız nә qәdәr ağlını itirmiş, dәhşәt dolu
nәzarәt altında mәcburi işlәrә icazә üzlәr vardı. Sәkilәrdә yığışan adamlar
verilәcәkdi. Əgәr bir rusun evindә isә bizә baxırdılar. Mәn bir ara
yәhudi tutularsa, ev sahibi partizanı Marqulislәrlә gedirdim, qadınların
gizlәdәn birisi kimi güllәlәnәcәkdi. yanıqlı ahlarını eşidirdim. Qış paltosu
Şukinin qayınatası qonşu Çudnovadan geyinmiş Qordona hamı gülürdü, inan,
gәlәrkәn öz gözlәriylә görmüşdü ki, o qorxunc vәziyyәtdә idi, amma gülmәli
yerli yәhudilәrin hamısını bağlamaları deyildi. Xeyli tanış üzlәr gördüm.
әllәrindә meşәyә qovurlar vә oradan Bәzilәri sağollaşırmış kimi yüngülcә
66 gün әrzindә atәş sәslәri, dәhşәtli başlarını tәrpәdir, digәrlәri isә üzlәrini
2015 cığırtılar eşidilib, axşam isә geriyә heç cevirirdilәr. Zәnnimcә, bu kütlәnin içindә
kim sağ qayıtmayıb. Onun evindә laqeyd gözlәr yox idi; maraq dolu,
qalan almanlar evә gec, hәm dә içkili qәddar gözlәr vardı, lakin ağlamaqdan
vәziyyәtdә dönmüş, sәhәrә kimi içib qızarmış gözlәr dә gördüm.
mahnı oxumuş vә gәtirdiklәri boyunba- Burada iki cür insan toplumu vardı:
ğıları, qolbağları, üzüklәri elә qocanın yәhudilәr palto vә papaqlarda, onların
yanındaca bölüşdürmüşdülәr. Bilmirәm, qadınları isti baş yaylıqlarındaydı.
Yekaterina Vitis. Cәhәnnәmdәn mәktub bu tәsadufi özbaşınalıqdır, yoxsa bizi Sәkidә dayanan digәr toplumda isә
dә gözlәyәn taleyin xәbәrdarlığıdır? hәr kәs yay fәslinә uygun geyinmişdi.
Oğlum, bilsәydin mәni orta әsr getto- Birdәn mәnә elә gәldi ki, küçәylә
suna aparan bu yol necә dә kәdәrlidir! gedәn yәhudilәr üçün artıq günәş dә
Mәn 20 il calışdığım şәhәrin küçәlәriylә işıq saçmaqdan imtina edib, sanki
gedirdim. Nikolskaya küçәsinә çıxdıqda onlar soyuq dekabr gecәsindә addım-
bu lәnәtә gәlmiş gettoya gedәn yüzlәrlә layırlar. Gettoya girişdә yol yoldaşımla
insan gördüm. Aparılan bağlamalardan, sağollaşdım. O mәnә tikanlı çәpәrin
yastıqlardan küçә sanki ağarmışdı. yanında görüşәcәyimiz yeri dә göstәrdi.
Xәstәlәri әllәrindәn tutub aparırdılar. Bilirsәn, Vityacan, tikanlı mәftillәrin
Hәkim Marqulisin iflic olmuş atasını arxasına düşәndә nә hisslәr keçirdim?
yorğanüzünә sarımışdılar. Elә fikirlәşirdim ki, nәsә dәhşәtli bir
Gәnc birisi qucağında yaşlı bir şey baş verәcәk. Lakin, tәsәvvür elә
qadını aparır, onun xanımı vә uşaqları ki, heyvanlar üçün belә rәva
isә bağlamalarla arxasınca gedirdilәr. görülmәyәcәk bu tövlәdә mәn ruhәn
Baqqal dükanının müdiri kök Qordon rahatlıq tapdım. Elә fikirlәşmә ki, bu
olunurdu. Bazarda alış-veriş etmәyә boğazlı palto vardı, üz-gözündәn tәr
axşamlar saat altıdan (kәndlilәr su yerinә axırdı. Mәni bir cavan oğlan
evlәrinә döndükdәn) sonra icazә ver- heyrәtә gәtirdi. O, başını dik qaldırıb,
ilirdi. Köhnә şәhәr tikanlı mәftillә әlindә acıq kitab tutaraq, qәribә bir
hörülәcәk vә bu mәftildәn kәnara әda vә sakitliklә yeriyirdi. Lakin әtrafda
cıxmaq qadağan olunacaqdı, yalnız nә qәdәr ağlını itirmiş, dәhşәt dolu
nәzarәt altında mәcburi işlәrә icazә üzlәr vardı. Sәkilәrdә yığışan adamlar
verilәcәkdi. Əgәr bir rusun evindә isә bizә baxırdılar. Mәn bir ara
yәhudi tutularsa, ev sahibi partizanı Marqulislәrlә gedirdim, qadınların
gizlәdәn birisi kimi güllәlәnәcәkdi. yanıqlı ahlarını eşidirdim. Qış paltosu
Şukinin qayınatası qonşu Çudnovadan geyinmiş Qordona hamı gülürdü, inan,
gәlәrkәn öz gözlәriylә görmüşdü ki, o qorxunc vәziyyәtdә idi, amma gülmәli
yerli yәhudilәrin hamısını bağlamaları deyildi. Xeyli tanış üzlәr gördüm.
әllәrindә meşәyә qovurlar vә oradan Bәzilәri sağollaşırmış kimi yüngülcә
66 gün әrzindә atәş sәslәri, dәhşәtli başlarını tәrpәdir, digәrlәri isә üzlәrini
2015 cığırtılar eşidilib, axşam isә geriyә heç cevirirdilәr. Zәnnimcә, bu kütlәnin içindә
kim sağ qayıtmayıb. Onun evindә laqeyd gözlәr yox idi; maraq dolu,
qalan almanlar evә gec, hәm dә içkili qәddar gözlәr vardı, lakin ağlamaqdan
vәziyyәtdә dönmüş, sәhәrә kimi içib qızarmış gözlәr dә gördüm.
mahnı oxumuş vә gәtirdiklәri boyunba- Burada iki cür insan toplumu vardı:
ğıları, qolbağları, üzüklәri elә qocanın yәhudilәr palto vә papaqlarda, onların
yanındaca bölüşdürmüşdülәr. Bilmirәm, qadınları isti baş yaylıqlarındaydı.
Yekaterina Vitis. Cәhәnnәmdәn mәktub bu tәsadufi özbaşınalıqdır, yoxsa bizi Sәkidә dayanan digәr toplumda isә
dә gözlәyәn taleyin xәbәrdarlığıdır? hәr kәs yay fәslinә uygun geyinmişdi.
Oğlum, bilsәydin mәni orta әsr getto- Birdәn mәnә elә gәldi ki, küçәylә
suna aparan bu yol necә dә kәdәrlidir! gedәn yәhudilәr üçün artıq günәş dә
Mәn 20 il calışdığım şәhәrin küçәlәriylә işıq saçmaqdan imtina edib, sanki
gedirdim. Nikolskaya küçәsinә çıxdıqda onlar soyuq dekabr gecәsindә addım-
bu lәnәtә gәlmiş gettoya gedәn yüzlәrlә layırlar. Gettoya girişdә yol yoldaşımla
insan gördüm. Aparılan bağlamalardan, sağollaşdım. O mәnә tikanlı çәpәrin
yastıqlardan küçә sanki ağarmışdı. yanında görüşәcәyimiz yeri dә göstәrdi.
Xәstәlәri әllәrindәn tutub aparırdılar. Bilirsәn, Vityacan, tikanlı mәftillәrin
Hәkim Marqulisin iflic olmuş atasını arxasına düşәndә nә hisslәr keçirdim?
yorğanüzünә sarımışdılar. Elә fikirlәşirdim ki, nәsә dәhşәtli bir
Gәnc birisi qucağında yaşlı bir şey baş verәcәk. Lakin, tәsәvvür elә
qadını aparır, onun xanımı vә uşaqları ki, heyvanlar üçün belә rәva
isә bağlamalarla arxasınca gedirdilәr. görülmәyәcәk bu tövlәdә mәn ruhәn
Baqqal dükanının müdiri kök Qordon rahatlıq tapdım. Elә fikirlәşmә ki, bu