Page 66 - "Xəzər"
P. 66
hәr hansı tәrәvәz almaq da qadağan tәngnәfәs olmuşdu, әynindә xәz

olunurdu. Bazarda alış-veriş etmәyә boğazlı palto vardı, üz-gözündәn tәr

axşamlar saat altıdan (kәndlilәr su yerinә axırdı. Mәni bir cavan oğlan

evlәrinә döndükdәn) sonra icazә ver- heyrәtә gәtirdi. O, başını dik qaldırıb,

ilirdi. Köhnә şәhәr tikanlı mәftillә әlindә acıq kitab tutaraq, qәribә bir

hörülәcәk vә bu mәftildәn kәnara әda vә sakitliklә yeriyirdi. Lakin әtrafda

cıxmaq qadağan olunacaqdı, yalnız nә qәdәr ağlını itirmiş, dәhşәt dolu

nәzarәt altında mәcburi işlәrә icazә üzlәr vardı. Sәkilәrdә yığışan adamlar

verilәcәkdi. Əgәr bir rusun evindә isә bizә baxırdılar. Mәn bir ara

yәhudi tutularsa, ev sahibi partizanı Marqulislәrlә gedirdim, qadınların

gizlәdәn birisi kimi güllәlәnәcәkdi. yanıqlı ahlarını eşidirdim. Qış paltosu

Şukinin qayınatası qonşu Çudnovadan geyinmiş Qordona hamı gülürdü, inan,

gәlәrkәn öz gözlәriylә görmüşdü ki, o qorxunc vәziyyәtdә idi, amma gülmәli

yerli yәhudilәrin hamısını bağlamaları deyildi. Xeyli tanış üzlәr gördüm.

әllәrindә meşәyә qovurlar vә oradan Bәzilәri sağollaşırmış kimi yüngülcә

66 gün әrzindә atәş sәslәri, dәhşәtli başlarını tәrpәdir, digәrlәri isә üzlәrini

2015 cığırtılar eşidilib, axşam isә geriyә heç cevirirdilәr. Zәnnimcә, bu kütlәnin içindә
kim sağ qayıtmayıb. Onun evindә laqeyd gözlәr yox idi; maraq dolu,

qalan almanlar evә gec, hәm dә içkili qәddar gözlәr vardı, lakin ağlamaqdan

vәziyyәtdә dönmüş, sәhәrә kimi içib qızarmış gözlәr dә gördüm.

mahnı oxumuş vә gәtirdiklәri boyunba- Burada iki cür insan toplumu vardı:

ğıları, qolbağları, üzüklәri elә qocanın yәhudilәr palto vә papaqlarda, onların

yanındaca bölüşdürmüşdülәr. Bilmirәm, qadınları isti baş yaylıqlarındaydı.

Yekaterina Vitis. Cәhәnnәmdәn mәktub bu tәsadufi özbaşınalıqdır, yoxsa bizi Sәkidә dayanan digәr toplumda isә

dә gözlәyәn taleyin xәbәrdarlığıdır? hәr kәs yay fәslinә uygun geyinmişdi.

Oğlum, bilsәydin mәni orta әsr getto- Birdәn mәnә elә gәldi ki, küçәylә

suna aparan bu yol necә dә kәdәrlidir! gedәn yәhudilәr üçün artıq günәş dә

Mәn 20 il calışdığım şәhәrin küçәlәriylә işıq saçmaqdan imtina edib, sanki

gedirdim. Nikolskaya küçәsinә çıxdıqda onlar soyuq dekabr gecәsindә addım-

bu lәnәtә gәlmiş gettoya gedәn yüzlәrlә layırlar. Gettoya girişdә yol yoldaşımla

insan gördüm. Aparılan bağlamalardan, sağollaşdım. O mәnә tikanlı çәpәrin

yastıqlardan küçә sanki ağarmışdı. yanında görüşәcәyimiz yeri dә göstәrdi.

Xәstәlәri әllәrindәn tutub aparırdılar. Bilirsәn, Vityacan, tikanlı mәftillәrin

Hәkim Marqulisin iflic olmuş atasını arxasına düşәndә nә hisslәr keçirdim?

yorğanüzünә sarımışdılar. Elә fikirlәşirdim ki, nәsә dәhşәtli bir

Gәnc birisi qucağında yaşlı bir şey baş verәcәk. Lakin, tәsәvvür elә

qadını aparır, onun xanımı vә uşaqları ki, heyvanlar üçün belә rәva

isә bağlamalarla arxasınca gedirdilәr. görülmәyәcәk bu tövlәdә mәn ruhәn

Baqqal dükanının müdiri kök Qordon rahatlıq tapdım. Elә fikirlәşmә ki, bu
   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71