Page 201 - "Xəzər"
P. 201
nda yaratdığı canavarda, onunla kimi, yaxud Dikkens bәdiiliyinin zәngin 201
bağlı xülyasında idi; axırda o şuluq axarı kimi, quru, saf vә nizamlı düşüncә 2015
oğlanın özü bu dünyada olmayanda, şedevrlәri var. Mәnә elә gәlir ki, bir
haqqında danışılanlar mağara tonqalı romanın keyfiyyәtini yoxlamaq üçün
әtrafında ibrәtamiz hekayәyә çevrildi. әn yaxşı formul elmi intuisiya ilә
Amma sehrbaz olan hәmin oğlanın poeziyanın sintezidir. O sehrdәn hәzz
özü idi. Kәşf elәyәn o idi. almaq üçün ağıllı oxucu düha mәhsulu
olan bir әsәri ürәyi ilә, ağlıyla deyil,
Yazıçını üç rakursdan qiymәtlәn- onurğasıyla oxuyur. Oxuyarkәn
dirmәk olar: Hekayәçi, Müәllim, müәyyәn mәsafәdә dayanmağımıza
Sehrbaz – böyük yazıçılarda onların baxmayaraq, sirri faş edәn titrәmә
hәr üçü birlәşir. Amma yazıçının böyük- mәhz orada yaranır. Bundan sonra
lüyü üçün Sehrbazlıq daha vacibdir. hәm hissi, hәm dә sәnәtçinin intellek-
tual zövqlә kağızdan necә evcik
Biz hekayәçiyә әylәnmәk, әn sadә düzәltmәsini, bu evin dәmirdәn vә
zehni hәyәcan, zamanın vә mәkanın şüşәdәn necә qәsrә çevrilmәsini izlәyә
uzaq yerlәrindә dolaşmaq üçün bilirik.
müraciәt edirik. Bir az fәrqli olanlar
isә, illah da ortabab tәfәkkürlülәr Vladimir Nabokov. Yaxşı oxucu vә yaxşı yazıçı
yazıçıdakı Müәllimi axtarırlar. Tәbliğatçı,
tәrbiyәçi, peyğәmbәr – artan sıra
belәdir. Müәllimin yanına tәkcә nәsihәt
üçün yox, birbaşa bilgi üçün dә, adi
hәqiqәtlәr üçün dә gedә bilәrik. Nәşәli
Paris, ya da hüznlü Rusiyadakı hәyat
haqqında nәsә öyrәnmәk üçün fransız
vә rus yazıçılarını oxuyan insanlar
tanımışam. Nәhayәt, böyük yazıçı
hәmişә böyük sehrbazdır vә bax bu
yerdә onun dühasının fәrdi magiyasını
qavramağa, üslubunu, bәdiiliyini,
romanlarının vә ya şeirlәrinin struktu-
runu tәhlil etmәyә çalışanda, hәqiqәtәn
hәyәcanlı mәqama yetişmiş oluruq.

Böyük yazıçının üç tәrәfi – magiya,
hekayә, nәsihәt vahid vә bәnzәrsiz
bir parıltının bütövlüyündә әks
olunmağa meyllidir, çünki sәnәtin sehri
hekayәnin sümüklәrindә, düşüncәnin
iliyindә mәskunlaşa bilәr. Bizdә dәrin
bәdii sarsıntı yaradan “Mansfild parkı”
   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205   206