Page 73 - 2017-4
P. 73
alman dilindən tərcümə:
Vilayət Hacıyev

KaFKa HaqqInDa xaTİrələr

DOra Hətta şəhərdə görəndə arxalarınca get- 73
DİaManT dim, sonralar onlara yenə rast gəldim. Bir 2017
gün “Xeyriyyə evi”ndə dedilər ki, doktor
Do­ra­ Dia­ ­mant Frans Kafka axşam yeməyinə gələcək. Kafka haqqında xatirələr
(1903–1952)­Pol­şa­nın Həmin gün mətbəxdə işləyirdim. Birdən
Bje­zin­ şə­hər­ciy­ in­də otaq kölgələndi və başımı qaldıranda
yəh­ u­di­ail­ə­sin­də­do­ğu­- gördüm ki, çöl tərəfdə kimsə pəncərənin
l­ub.­ Bir­ in­ci­ Dün­ya önündə dayanıb. Çimərlikdə rast gəldi-
müh­ a­rib­ ə­si­za­ma­nı­əv­- yim cənabı dərhal tanıdım. O, içəri girdi.
vəl­cə­ Bra­tis­la­va­da, Mən hələ onun Kafka, çimərlikdəki qadı-
son­ra­ isə­ Ber­lin­də­ ya­şay­ ıb.­ Kafk­ a­ onunl­a nın da bacısı olduğunu bilmirdim. Kişi şi-
1923-cü­ ilin­ iyul­un­da­ Müritsd­ ə­ (Al­ma­ni­ya) rin bir ləhcə ilə dedi:
din­cə­lər­kən­ta­nış­ol­muşd­ u.­1923-cü­ilin­sent­-
­yab­rın­dan­Kaf­kan­ ın­ölümünə­qə­dər­birl­ikd­ ə – Belə zərif əllər bu cür qanlı işlərlə
yaş­ a­yıbl­ar.­Kaf­ka­ölümünə­lap­az­qa­lan­da­– məşğul olur.1
apr­e­lin­so­nun­ a­ya­xın­ona­ev­lən­mək­təkl­if­edir.
Qız­məm­nu­niyy­ ət­lə­ra­zı­lıq­ve­rir.­Yaz­ ı­çı­xe­yir- Axşam hamımız uzun stolların arxa-
­dua­al­maq­üçün­onun­atas­ ın­ a­mək­tub­ya­zır, sında oturmuşduq. Balaca bir oğlan bayı-
may­ayınd­ a­isə­rədd­cav­ a­bı­gə­lir.­..­və­Kaf­ka ra çıxmaq istəyəndə yıxıldı. Kafkanın
böyük­ürə­k­ağ­rıs­ ı­ilə­bu­cav­ ab­la­raz­ ıl­aş­ma­lı gözləri heyranlıqla parladı:
olur.­..­­­
– Çox yaxşı yıxıldın, – dedi, – yaxşı
KaFKa İlə KeÇən HəyaTIM da ayağa qalxdın!

Kafkayla ilk dəfə 1923-cü ilin yayında Sonralar bu sözlər haqqında fikirlə-
Baltik dənizi sahilində rastlaşdım. Onda şəndə mənə elə gəldi ki, Kafka onda de-
hələ çox gənc idim, on doqquz yaşım mək istəyirdi: hər şeyi xilas etmək olar,
vardı, qaçqınlar üçün Berlin “Xeyriyyə yalnız Kafkadan başqa… Kafkaya nicat
evi”nin Potsdam yaxınlığındakı Mürits yox idi…
düşərgəsində könüllü işləyirdim. Bir gün
çimərlikdə ər-arvadla iki uşaq gördüm. Kafka ucaboy, arıq idi, qara saçları
Ən çox kişi diqqətimi cəlb elədi və uzun vardı, iri addımlarla yeriyirdi və mənə elə
zaman onun təsirindən qurtula bilmədim. gəlirdi, o, avropalı deyil, hindudan dönmə-
dir. Özünü həmişə şax tuturdu, yalnız hər-
dən başı azacıq yana əyilir, çox vaxt da
tək dayanıb kənardan dayaq uman adam
təsiri bağışlayırdı, lakin buna acizlik de-
mək olmazdı. Onda nəsə bir nəvaziş hiss
olunurdu. Əslində, buna insanlarla təmas-

1 Kafka onda vegetarian idi.
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78