Page 256 - 2017-4
P. 256
– Siz arxetipi bütün fiziki obrazların başqalaşacaq. Bu, “aura”nın növlərindən
tərənnümündə görürsünüzmü? Məsə- biri, gözlə görünməyən zənginlik, yaxud
lən, ata obrazında arxetipin xüsusiy- personajın ətrafındakı “aura” ilə bağlı
yətləri necə olmalıdır? məsələdir.
– Bu, fərdiliyinizdən asılıdır. Məsələn, – Rol üzərində işləyərkən iki şeyi –
atam hündürboy idi, cavan yaşlarından jesti və arxetipi necə birləşdirmək olar?
saçlarına dən düşmüşdü. Səbəbini
bilmirəm, amma həmin fiziki keyfiyyətlər Bizim metod
mənə böyük təsir göstərmişdi. Mənim
üçün bu, arxetip ola bilər. Bu məsələdə – Bu, aktyorun jestdən, yoxsa arxe-
təxəyyül çox mühüm rol oynayır. tipdən istifadə edəcəyindən asılıdır. Aktyor
– Bəlkə də, yanılıram, lakin bu, bu yola baş vurduğu təqdirdə arxetipin
mənə ata obrazının ştampını xatırladır. jestə, jestin isə arxetipə apardığını görəcək.
Düşünürəm: bütün diqqəti pyesdəki Araşdırdığım metod sahələrinin hamısı
ata obrazının üzərinə yönəltməliyəm? eynidir, vahid məqsədə xidmət göstərir.
– Səhnədə tərənnüm edəcəyim ata Metodu başdan-başa təhlil edib nəticələri
256 obrazı üçün bütün ustalığı işə salmalı,
2017 onu fərdiləşdirməyə can atmalıyam. Əgər yazmışam, amma aktyor kimi bu metoddan
ata arxetipini tapa bilməmişəmsə, istifadə etdikdə bir daha əmin oldum ki,
yaratdığım obraz çox cılız, sönük və bu metod vahid formadadır. Metodu kate-
maraqsız alınacaq. Əgər atamın obrazın- qoriyalara böldüm, çünki hazırkı vəziyyətdə
dan rol üçün istifadə edirəmsə, bu halda onu ətraflı araşdırmağın başqa yolu yoxdur.
da uğur qazana bilməyəcəyəm. Amma Lakin məsləhət görürəm ki, bu metodun
səhnəyə çıxanda atamın obrazı məndə verdiyi bütün imkanlardan istifadə etməyə
müəyyən təəssüratlar oyadacaq, yəni elə çalışasınız.
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri təsəvvür edəcəyəm ki, atam da mənimlə arxetip
birgə səhnədədir. Oynadığım ata obrazı
çox fərdidir, arxetip deyil, lakin arxetipdən – Ümumiyyətlə, metoddan istifadə
yaranıb və onunla müəyyən bağlılığı var. etməmək olarmı? Məsələn, rol aktyora
– Arxetipi anlamaq üçün pyesdə
məhdudiyyət qoyulurmu? öz istedadını açıb göstərmək üçün
– Oyunumda arxetip gizli iştirak etmir. uyğun gəlmir, yəni onun imkanlarından
Bu, mənim sirrimdir. Həmin açarın köməyi qat-qat aşağıdır. Bu təqdirdə personajın
ilə pyesdəki ata rolunu daha da gücləndirir, məziyyətlərini üzə çıxarmaq üçün aktyor
obrazı zənginləşdirirəm. Janna d’Ark metodun hansı növlərindən yararlan-
obrazını götürək. “Əgər Jannanın bədəninə malıdır?
uyğun aktrisa varsa, pyesi səhnəyə – İstənilən halda metodun bütün növləri
qoymaq olar” fikri çox gülünc səslənir, məqbuldur, aktyor lazımi anda həmin
belə düşünmək, ən azı, sadəlövhlükdür. xüsusiyyətlərin ən xırda incəliklərini əxz
Lakin aktrisanın şüurunda Madonnanın, etməyi bacarmalıdır.
yaxud Müqəddəs Məryəmin arxetipi varsa, – Məncə, aktyor hər an səhnədə nə
onun bədəni Janna d’Arkı anlayıb edəcəyini və nə etdiyini bilməlidir.
tərənnümündə görürsünüzmü? Məsə- biri, gözlə görünməyən zənginlik, yaxud
lən, ata obrazında arxetipin xüsusiy- personajın ətrafındakı “aura” ilə bağlı
yətləri necə olmalıdır? məsələdir.
– Bu, fərdiliyinizdən asılıdır. Məsələn, – Rol üzərində işləyərkən iki şeyi –
atam hündürboy idi, cavan yaşlarından jesti və arxetipi necə birləşdirmək olar?
saçlarına dən düşmüşdü. Səbəbini
bilmirəm, amma həmin fiziki keyfiyyətlər Bizim metod
mənə böyük təsir göstərmişdi. Mənim
üçün bu, arxetip ola bilər. Bu məsələdə – Bu, aktyorun jestdən, yoxsa arxe-
təxəyyül çox mühüm rol oynayır. tipdən istifadə edəcəyindən asılıdır. Aktyor
– Bəlkə də, yanılıram, lakin bu, bu yola baş vurduğu təqdirdə arxetipin
mənə ata obrazının ştampını xatırladır. jestə, jestin isə arxetipə apardığını görəcək.
Düşünürəm: bütün diqqəti pyesdəki Araşdırdığım metod sahələrinin hamısı
ata obrazının üzərinə yönəltməliyəm? eynidir, vahid məqsədə xidmət göstərir.
– Səhnədə tərənnüm edəcəyim ata Metodu başdan-başa təhlil edib nəticələri
256 obrazı üçün bütün ustalığı işə salmalı,
2017 onu fərdiləşdirməyə can atmalıyam. Əgər yazmışam, amma aktyor kimi bu metoddan
ata arxetipini tapa bilməmişəmsə, istifadə etdikdə bir daha əmin oldum ki,
yaratdığım obraz çox cılız, sönük və bu metod vahid formadadır. Metodu kate-
maraqsız alınacaq. Əgər atamın obrazın- qoriyalara böldüm, çünki hazırkı vəziyyətdə
dan rol üçün istifadə edirəmsə, bu halda onu ətraflı araşdırmağın başqa yolu yoxdur.
da uğur qazana bilməyəcəyəm. Amma Lakin məsləhət görürəm ki, bu metodun
səhnəyə çıxanda atamın obrazı məndə verdiyi bütün imkanlardan istifadə etməyə
müəyyən təəssüratlar oyadacaq, yəni elə çalışasınız.
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri təsəvvür edəcəyəm ki, atam da mənimlə arxetip
birgə səhnədədir. Oynadığım ata obrazı
çox fərdidir, arxetip deyil, lakin arxetipdən – Ümumiyyətlə, metoddan istifadə
yaranıb və onunla müəyyən bağlılığı var. etməmək olarmı? Məsələn, rol aktyora
– Arxetipi anlamaq üçün pyesdə
məhdudiyyət qoyulurmu? öz istedadını açıb göstərmək üçün
– Oyunumda arxetip gizli iştirak etmir. uyğun gəlmir, yəni onun imkanlarından
Bu, mənim sirrimdir. Həmin açarın köməyi qat-qat aşağıdır. Bu təqdirdə personajın
ilə pyesdəki ata rolunu daha da gücləndirir, məziyyətlərini üzə çıxarmaq üçün aktyor
obrazı zənginləşdirirəm. Janna d’Ark metodun hansı növlərindən yararlan-
obrazını götürək. “Əgər Jannanın bədəninə malıdır?
uyğun aktrisa varsa, pyesi səhnəyə – İstənilən halda metodun bütün növləri
qoymaq olar” fikri çox gülünc səslənir, məqbuldur, aktyor lazımi anda həmin
belə düşünmək, ən azı, sadəlövhlükdür. xüsusiyyətlərin ən xırda incəliklərini əxz
Lakin aktrisanın şüurunda Madonnanın, etməyi bacarmalıdır.
yaxud Müqəddəs Məryəmin arxetipi varsa, – Məncə, aktyor hər an səhnədə nə
onun bədəni Janna d’Arkı anlayıb edəcəyini və nə etdiyini bilməlidir.