Page 258 - 2017-4
P. 258
təəssürat sayəsində, bəlkə də, formalaşmış sayıla bilməz. Onu inkişaf etdirib gələcək
düşüncələrimə əsasən deyə bilərəm ki, nəsillərə elə şəkildə ötürməliyik ki,
Karnovskinin ifası jestlərin mürəkkəb kom- sələflərimiz metodu öz yaşadıqları dövrün
binasiyasıdır. Çox dolğun oynayır, mənə xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdırmaqda çətinlik
görə, bu, metodun əla sübutudur. çəkməsinlər.
Şalyapinə tamaşa edib, onun bənzərsiz Metodu dərk etmək ətrafımızda baş
səsini dinləyəndə də oxşar hisslər verən hadisələrin geniş təhlili ilə birbaşa
keçirmişəm. Əgər aktyorun istedadı varsa, bağlıdır. Məsələn, müharibədən sonra
geniş tamaşaçı kütləsinin rəğbətini həyat necə olacaq? Müharibənin son
qazanacaq. Amma bir məqam da var: akkordundan sonra bəşəriyyət toy-bayram
istedadlı aktyor üçün istənilən metod edəcək, lakin bu ümumxalq sevinci uzun
məqbuldur? Məncə, istedad nə qədər sürməyəcək. Çünki müharibə bizə dəhşətli
böyükdürsə, aktyora təsadüflərdən sığor- iqtisadi dağıntılar və ağır psixoloji
talanmaq üçün güclü metod lazımdır. Əgər depressiyalar miras qoyacaq. Çörçill və
istedad kifayət qədərdirsə, bizə xoşbəxtlik Ruzveltin bu çətinliklərdən xəbəri var,
bəxş edən xarakteri axtarmağa ehtiyac amma onu xalqdan gizlədirlər. Həmin
258 yoxdur. Digər halda, yəni istedad yoxdursa, siyasətçilər yaxşı bilirlər: bu gün xalq
yaradıcılıq sərbəstliyi verən bütün müharibədən sonra onu gözləyən çətinlik-
2017 keyfiyyətləri itirəcəyik, ətrafda baş verən lər və təhlükələr barədə eşitmək, bilmək
hadisələri – maşınları, kütlənin uğultusunu, istəmir. Bu çətinliklərlə övladlarımız, daha
müharibənin dəhşətlərini, Hitler, Stalin və doğrusu, gələcək nəsillər üzləşəcəklər.
Mussolini kimi diktatorların bəşəriyyətə Onlar üçün nəsə yaratmaq, sənət
qarşı törətdikləri dəhşətlərin mahiyyətini baxımından nəhəng işlərin təməlini
anlaya bilməyəcəyik. Bu səbəbdən, səhnə qoymaq heç də asan olmayacaq. Bu,
sərbəstliyini itirəcək. Sələflərimiz isə, bizim üçün həqiqət anıdır və əgər indi
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri ümumiyyətlə, metod anlayışından xəbərsiz metodu təkmilləşdirməkdən boyun
olacaq, istedadlarını nümayiş etdirə qaçırsaq, teatr iflic vəziyyətinə düşəcək.
bilməyəcəklər. Teatrın inkişafına ehtiyac var. Bu da məni
vadar edir ki, metodu cidd-cəhdlə təs-
Gələcəyin teatrı diqləyib ondan bəhrələnmək üçün hər
birinizə səmərəli şərait yaradım. Teatrın
Beləliklə, aktyor peşəkarlığını cilalamaq gələcəyi ilə bağlı daim narahatlıq hissi
üçün yeganə yol var: texnikaya yiyələnmək keçirirəm, amma əminəm, gələcək çox
üçün metod üzərində işləmək. Yalnız bu gözəl və parlaq olacaq.
təqdirdə aktyor sənətini iflasdan qoruya İndi isə mühazirənin ana xəttini bir
bilərik. Gələcək nəsillərə zəngin miras daha təkrar etmək istərdim: jest və arxetip
qoymaq üçün metod üzərində fasiləsiz iş bir-birinə bənzəyir – jest obraz yaradır.
aparılmalıdır. Razılaşın ki, metodun da Obraz da özlüyündə jestin əmələ
yolu hamar olmayıb. Metodun hazırkı gəlməsinə rəvac verir.
vəziyyəti mürəkkəb mərhələlərdən, diskus- – Əgər arxetip və jestiniz varsa və
siyalardan, fikir ayrılıqlarından keçərək bunu rəmzi hərəkətlərin tərənnüm
formalaşıb. Amma bu metod tam məqbul olunduğu sahəyə tətbiq edirsinizsə, nə
düşüncələrimə əsasən deyə bilərəm ki, nəsillərə elə şəkildə ötürməliyik ki,
Karnovskinin ifası jestlərin mürəkkəb kom- sələflərimiz metodu öz yaşadıqları dövrün
binasiyasıdır. Çox dolğun oynayır, mənə xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdırmaqda çətinlik
görə, bu, metodun əla sübutudur. çəkməsinlər.
Şalyapinə tamaşa edib, onun bənzərsiz Metodu dərk etmək ətrafımızda baş
səsini dinləyəndə də oxşar hisslər verən hadisələrin geniş təhlili ilə birbaşa
keçirmişəm. Əgər aktyorun istedadı varsa, bağlıdır. Məsələn, müharibədən sonra
geniş tamaşaçı kütləsinin rəğbətini həyat necə olacaq? Müharibənin son
qazanacaq. Amma bir məqam da var: akkordundan sonra bəşəriyyət toy-bayram
istedadlı aktyor üçün istənilən metod edəcək, lakin bu ümumxalq sevinci uzun
məqbuldur? Məncə, istedad nə qədər sürməyəcək. Çünki müharibə bizə dəhşətli
böyükdürsə, aktyora təsadüflərdən sığor- iqtisadi dağıntılar və ağır psixoloji
talanmaq üçün güclü metod lazımdır. Əgər depressiyalar miras qoyacaq. Çörçill və
istedad kifayət qədərdirsə, bizə xoşbəxtlik Ruzveltin bu çətinliklərdən xəbəri var,
bəxş edən xarakteri axtarmağa ehtiyac amma onu xalqdan gizlədirlər. Həmin
258 yoxdur. Digər halda, yəni istedad yoxdursa, siyasətçilər yaxşı bilirlər: bu gün xalq
yaradıcılıq sərbəstliyi verən bütün müharibədən sonra onu gözləyən çətinlik-
2017 keyfiyyətləri itirəcəyik, ətrafda baş verən lər və təhlükələr barədə eşitmək, bilmək
hadisələri – maşınları, kütlənin uğultusunu, istəmir. Bu çətinliklərlə övladlarımız, daha
müharibənin dəhşətlərini, Hitler, Stalin və doğrusu, gələcək nəsillər üzləşəcəklər.
Mussolini kimi diktatorların bəşəriyyətə Onlar üçün nəsə yaratmaq, sənət
qarşı törətdikləri dəhşətlərin mahiyyətini baxımından nəhəng işlərin təməlini
anlaya bilməyəcəyik. Bu səbəbdən, səhnə qoymaq heç də asan olmayacaq. Bu,
sərbəstliyini itirəcək. Sələflərimiz isə, bizim üçün həqiqət anıdır və əgər indi
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri ümumiyyətlə, metod anlayışından xəbərsiz metodu təkmilləşdirməkdən boyun
olacaq, istedadlarını nümayiş etdirə qaçırsaq, teatr iflic vəziyyətinə düşəcək.
bilməyəcəklər. Teatrın inkişafına ehtiyac var. Bu da məni
vadar edir ki, metodu cidd-cəhdlə təs-
Gələcəyin teatrı diqləyib ondan bəhrələnmək üçün hər
birinizə səmərəli şərait yaradım. Teatrın
Beləliklə, aktyor peşəkarlığını cilalamaq gələcəyi ilə bağlı daim narahatlıq hissi
üçün yeganə yol var: texnikaya yiyələnmək keçirirəm, amma əminəm, gələcək çox
üçün metod üzərində işləmək. Yalnız bu gözəl və parlaq olacaq.
təqdirdə aktyor sənətini iflasdan qoruya İndi isə mühazirənin ana xəttini bir
bilərik. Gələcək nəsillərə zəngin miras daha təkrar etmək istərdim: jest və arxetip
qoymaq üçün metod üzərində fasiləsiz iş bir-birinə bənzəyir – jest obraz yaradır.
aparılmalıdır. Razılaşın ki, metodun da Obraz da özlüyündə jestin əmələ
yolu hamar olmayıb. Metodun hazırkı gəlməsinə rəvac verir.
vəziyyəti mürəkkəb mərhələlərdən, diskus- – Əgər arxetip və jestiniz varsa və
siyalardan, fikir ayrılıqlarından keçərək bunu rəmzi hərəkətlərin tərənnüm
formalaşıb. Amma bu metod tam məqbul olunduğu sahəyə tətbiq edirsinizsə, nə
