Page 203 - 2017-4
P. 203
ncə, bu fakt tərcümə haqqında “tərcümə bəziləri isə çərşənbə axşamı, cümə 203
həm də çox ciddi mütaliədir” fikrimi bir axşamı, şənbə günlərində işlədildikdə 2017
daha təsdiqləyir. Kitab tərcümə eləyəndə daha çox yerinə düşür. Şübhəsiz ki, bu
bacardığım qədər sürətlə işləyirəm və hisslərim akademik fəaliyyətimə görədir. “yaxşı tərcümə – bir əsəri digər dildə yenidən yazmaq deməkdir...”
mənanı tam dəqiqliklə verməyə çalışıram Belə... Demək olar, bütün kitablar üzərində
ki, ilkin qaralamadan arxayınlıqla istifadə bu qayda ilə işləyirəm. Əgər dediklərimi
edə bilim. Müəyyən bir ifadənin mənasını üslub adlandırırsınızsa, üslub olsun. Buna
verməkdə çətinlik çəkirəmsə, onu bir yerə artıq praktiki olaraq öyrəşmişəm, ona görə
qeyd eləyib sonraya saxlayıram. Fasilə də çətinlik hiss etmirəm. Məncə, ən azı,
üçün (əslində, tərcümə edilmiş hissələri tərcümə prosesində (bu, yazı prosesinə
hər dəfə müəllifə göndərib özümü çox də aiddir) tərcüməçi bacardığı qədər rahat
əziyyətə salmaya da bilərəm) təxminən olmalıdır, çünki onsuz da, ümumi işin
iyirmi-otuz səhifəlik əlyazma mətnindən özündə kifayət qədər başağrıdan şeylər
sonra dayanır, bəzi şeyləri təkrar işləmək var.
üçün geri qayıdıb tərcüməyə ümumilikdə
göz gəzdirirəm. Bu dəfə tələsmədən T.H.: Bütün qaralamaların yekun-
işləyirəm, lüğətdə tapmadığım sözləri bir laşdırılmasına, bütün sualların aydın-
də nəzərdən keçirib ilkin qaralamada yaxşı laşdırılmasına, ümumilikdə götürsək,
alınmayan hissələri düzəltməyə çalışıram. bir kitabın tərcüməsinə nə qədər vaxt
Amma bu da sonuncu olmur. Qaralamanı gedir?
oxuyanda cavablandırması üçün mətnin
bəzi yerlərində müəllifə ünvanlanmış q.r.: Buna istədiyiniz kimi dəqiqliklə
suallar da qoyuram. Bu cür suallar və cavab verə bilmərəm. Çünki xarici amillər –
müəllifin təklifləri cüzi olur, nəticədə onları akademik fəaliyyətim, səyahətlər, xəstəlik,
yekun qaralamaya asanlıqla daxil edə noxud əkməyə sərf etdiyim vaxt və s. öz
bilirəm. Hərdən soruşurlar ki, əlyazmanı təsirini göstərir. Hər həftə bunların biri
kompüterdə kim yığır. Düzdür, kimsə bu işimi ləngidə bilər. Tərcüməyə sərf edilən
işi görməkdə mənə kömək edə bilər, vaxtı hesablamaq üçün hansısa bir ölçü
amma bu, həm də ümumi prosesin ləngi- vasitəsi olsaydı belə, yenə də sualınıza
məsinə səbəb olar. Əlyazmamı kom- asan cavab verə bilməzdim. Əgər tərcümə
püterdə özümün yığmağımın əsas səbəbi prosesində bunlar haqqında düşünsəm,
odur ki, bu zaman son variant üçün yenə bu, bir növ işimə müdaxilə eləyib rahatlıq
də bəzi dəyişikliklər edirəm. Belədə təbii mühitimi pozacaq. Rahatlıq mühiti isə
olaraq fikirləşirəm ki, axırıncı dəyişikliklər mənim üçün çox önəmli şeydir. Dayanıb
ən yaxşı variantdır, amma hərdən əvvəlki fikirləşməyə sərf edilən vaxt da kitabdan-
əlyazmaya və son dəyişikliklərə göz kitaba dəyişə bilər. Buna görə də, yəqin
gəzdirəndə əvvəl işlətdiyim sözlərin daha ki, bir kitabın tərcüməsinə nə qədər vaxt
yaxşı olduğunu görüb onlara qayıtmalı sərf etdiyimi heç zaman bilməyəcəyəm.
oluram. Mənə elə gəlir ki, belə hallar daha Son möhlətlə bağlı naşirlə razılığa gəldiyim
çox işlədiyim günlərdə olur. Nədənsə vaxtlarda iş qrafikimi yaxşı dəyərləndirə
həmişə şübhələnmişəm ki, bəzi sözlər bilmirəm. Bəlkə də, nikbin olmağımın yazı
bazar ertəsi, çərşənbə, cümə günlərində, makinasında rahat işləməyimlə bağlılığı
var, çünki bu zaman görüləsi başqa heç
bir iş olmur. Belə şeyləri planlaşdırarkən
həm də çox ciddi mütaliədir” fikrimi bir axşamı, şənbə günlərində işlədildikdə 2017
daha təsdiqləyir. Kitab tərcümə eləyəndə daha çox yerinə düşür. Şübhəsiz ki, bu
bacardığım qədər sürətlə işləyirəm və hisslərim akademik fəaliyyətimə görədir. “yaxşı tərcümə – bir əsəri digər dildə yenidən yazmaq deməkdir...”
mənanı tam dəqiqliklə verməyə çalışıram Belə... Demək olar, bütün kitablar üzərində
ki, ilkin qaralamadan arxayınlıqla istifadə bu qayda ilə işləyirəm. Əgər dediklərimi
edə bilim. Müəyyən bir ifadənin mənasını üslub adlandırırsınızsa, üslub olsun. Buna
verməkdə çətinlik çəkirəmsə, onu bir yerə artıq praktiki olaraq öyrəşmişəm, ona görə
qeyd eləyib sonraya saxlayıram. Fasilə də çətinlik hiss etmirəm. Məncə, ən azı,
üçün (əslində, tərcümə edilmiş hissələri tərcümə prosesində (bu, yazı prosesinə
hər dəfə müəllifə göndərib özümü çox də aiddir) tərcüməçi bacardığı qədər rahat
əziyyətə salmaya da bilərəm) təxminən olmalıdır, çünki onsuz da, ümumi işin
iyirmi-otuz səhifəlik əlyazma mətnindən özündə kifayət qədər başağrıdan şeylər
sonra dayanır, bəzi şeyləri təkrar işləmək var.
üçün geri qayıdıb tərcüməyə ümumilikdə
göz gəzdirirəm. Bu dəfə tələsmədən T.H.: Bütün qaralamaların yekun-
işləyirəm, lüğətdə tapmadığım sözləri bir laşdırılmasına, bütün sualların aydın-
də nəzərdən keçirib ilkin qaralamada yaxşı laşdırılmasına, ümumilikdə götürsək,
alınmayan hissələri düzəltməyə çalışıram. bir kitabın tərcüməsinə nə qədər vaxt
Amma bu da sonuncu olmur. Qaralamanı gedir?
oxuyanda cavablandırması üçün mətnin
bəzi yerlərində müəllifə ünvanlanmış q.r.: Buna istədiyiniz kimi dəqiqliklə
suallar da qoyuram. Bu cür suallar və cavab verə bilmərəm. Çünki xarici amillər –
müəllifin təklifləri cüzi olur, nəticədə onları akademik fəaliyyətim, səyahətlər, xəstəlik,
yekun qaralamaya asanlıqla daxil edə noxud əkməyə sərf etdiyim vaxt və s. öz
bilirəm. Hərdən soruşurlar ki, əlyazmanı təsirini göstərir. Hər həftə bunların biri
kompüterdə kim yığır. Düzdür, kimsə bu işimi ləngidə bilər. Tərcüməyə sərf edilən
işi görməkdə mənə kömək edə bilər, vaxtı hesablamaq üçün hansısa bir ölçü
amma bu, həm də ümumi prosesin ləngi- vasitəsi olsaydı belə, yenə də sualınıza
məsinə səbəb olar. Əlyazmamı kom- asan cavab verə bilməzdim. Əgər tərcümə
püterdə özümün yığmağımın əsas səbəbi prosesində bunlar haqqında düşünsəm,
odur ki, bu zaman son variant üçün yenə bu, bir növ işimə müdaxilə eləyib rahatlıq
də bəzi dəyişikliklər edirəm. Belədə təbii mühitimi pozacaq. Rahatlıq mühiti isə
olaraq fikirləşirəm ki, axırıncı dəyişikliklər mənim üçün çox önəmli şeydir. Dayanıb
ən yaxşı variantdır, amma hərdən əvvəlki fikirləşməyə sərf edilən vaxt da kitabdan-
əlyazmaya və son dəyişikliklərə göz kitaba dəyişə bilər. Buna görə də, yəqin
gəzdirəndə əvvəl işlətdiyim sözlərin daha ki, bir kitabın tərcüməsinə nə qədər vaxt
yaxşı olduğunu görüb onlara qayıtmalı sərf etdiyimi heç zaman bilməyəcəyəm.
oluram. Mənə elə gəlir ki, belə hallar daha Son möhlətlə bağlı naşirlə razılığa gəldiyim
çox işlədiyim günlərdə olur. Nədənsə vaxtlarda iş qrafikimi yaxşı dəyərləndirə
həmişə şübhələnmişəm ki, bəzi sözlər bilmirəm. Bəlkə də, nikbin olmağımın yazı
bazar ertəsi, çərşənbə, cümə günlərində, makinasında rahat işləməyimlə bağlılığı
var, çünki bu zaman görüləsi başqa heç
bir iş olmur. Belə şeyləri planlaşdırarkən
