Page 158 - 2017-4
P. 158
İntellektual axtarışların insana gətirdi- götürə bilmərik – orada davam gətirməz.
yi məmnuniyyət hissini fiziki əməklə məş- Təkcə ruhun uçuşları tamamilə təhlükə-
ğul olarkən bir dəfə də yaşamamışam. sizdi, ona ölümün üzünə baxmaq qabiliy-
Zehni işin cazibəsində olarkən cismani yəti verilməyib. Hər dəfə də ruh ümidsiz,
varlığın qaynar nəfəsini bir dəfə də duy- arzusu ürəyində qalmış halda geri, bə-
mamışam. dəndəki yuvasına qayıtmağa məcburdu.
Hər halda, təmas nöqtəsi, yəqin ki, Ruhun səyahəti müqəddəs birlik yarat-
vardı. Amma haradaydı? mağa qadir deyil. Ruh və bədən mütləq
Mütləq elə bir yer var ki, hərəkət özü- birgə uçmalıdır – başqa yol yoxdu.
nün ən yüksək zirvəsinə çatanda daya- Bu qənaətə gəldiyim zaman ilanın
nır, hərəkətsizlik isə hərəkətə çevrilir. mövcudluğundan xəbərsiz idim. Əvəzin-
Əl-qolumu bərk-bərk yelləməyim kifa- də ağlım səmanın yüksəkliklərinin qanun-
yətdi ki, qanımın intellektual hissəcikləri- ları ilə yaxşı tanış idi. Ruhum oksigen ac-
ni itirim. Zərbəni endirməzdən əvvəl bir lığından qorxmadan hər hansı quşdan
anlıq düşünməyim bəs edir ki, zərbə hə- yüksəyə uça bilirdi. O, ümumiyyətlə, ok-
dəfə dəyməsin. sigenə ehtiyac duymurdu. Ah, bu ruhum!
158 Əmin idim ki, haradasa bu qütbləri Mənim yalnız sıçramağa (uçmağa yox!)
2017 bir-biriylə barışdıran və onları bir araya qadir, cırcıramaya bənzəyən zavallı bə-
gətirən daha işlək qaydalar gizlənib. Onun dənimə necə də gülürdü. Yadımdadı, otun
adı ölümdü – buna heç bir şübhəm yox- üstündəki o miskin qaynaşma məni necə
du. əyləndirirdi. Amma sən demə, cırcırama-
Amma mən ölümü həddən artıq mis- dan da nələrisə öyrənmək olarmış. Çox
tik bir şey kimi qəbul eləməyə alışmış- vaxt uçuşlarım baş tutanda bədəni də
dım. Sadə bir şeyi – ölümün fiziki tərəflə- özümlə aparmadığıma, onu yerdə, əzə-
rini unutmuşdum. lələrin ağır qəfəsində qoyduğuma heyif-
Dünya ölümlə bir-birinə sarılıb. Atmos- silənirdim.
ferin hava olmayan üst qatları yuxarıdan Günlərin bir günü bədəni də özümlə
bizə – yerin üstüylə sürünən və öz fizioloji apardım. Biz uçuşqabağı təcrübələr üçün
yukio Misima. Günəş və polad varlığıyla ona bağlı olanlara baxır. Orada – nəzərdə tutulan barokameraya düşdük.
yuxarıda xalis, qatışıqsız ölüm hökm sürür, On beş dəqiqə denitrifikasiyadan1 keç-
amma öz varlığı ilə insanı nadir hallarda dim, yəni yüzfaizlik oksigeni ciyərlərimə
heyrətləndirir. Çünki eyni fiziologiya onu çəkdim. Bədənim təəccüblə anladı ki, ru-
ölümə tərəf ucalmağa qoymur. Əgər heç hun hər gecə qapıldığı – durğunluq, kres-
bir müdafiə alətlərimiz olmadan o yüksək- loya bağlılıq, çox çətin məsələləri həll et-
liyə uçmağı bacarsaydıq, dərhal əfv olu- mək zərurəti kimi – mühitə düşüb.
nardıq. Kosmosla təmasa girərkən sağ Ruh üçün sınaq çətin deyildi, axı o,
qalmaq üçün insana xüsusi oksigen mas- başgicəlləndirici yüksəkliklərə alışıb, bə-
kası lazımdı. dən isə belə vəziyyətlərə düşməmişdi.
Ruh və şüur havasız fəzada dolaş- Oksigeni sinəmə çəkdikcə maska gah
mağa alışıb, amma vücudu özümüzlə burnumun deşiklərinə yapışır, gah arala-
1 Denitrifikasiya – azotun oksidli birləşmələrinin (nitratlar, nitritlər) qazabənzər azotlu maddələrə qədər
mikrobioloji yolla bərpa olunmasıdır.
yi məmnuniyyət hissini fiziki əməklə məş- Təkcə ruhun uçuşları tamamilə təhlükə-
ğul olarkən bir dəfə də yaşamamışam. sizdi, ona ölümün üzünə baxmaq qabiliy-
Zehni işin cazibəsində olarkən cismani yəti verilməyib. Hər dəfə də ruh ümidsiz,
varlığın qaynar nəfəsini bir dəfə də duy- arzusu ürəyində qalmış halda geri, bə-
mamışam. dəndəki yuvasına qayıtmağa məcburdu.
Hər halda, təmas nöqtəsi, yəqin ki, Ruhun səyahəti müqəddəs birlik yarat-
vardı. Amma haradaydı? mağa qadir deyil. Ruh və bədən mütləq
Mütləq elə bir yer var ki, hərəkət özü- birgə uçmalıdır – başqa yol yoxdu.
nün ən yüksək zirvəsinə çatanda daya- Bu qənaətə gəldiyim zaman ilanın
nır, hərəkətsizlik isə hərəkətə çevrilir. mövcudluğundan xəbərsiz idim. Əvəzin-
Əl-qolumu bərk-bərk yelləməyim kifa- də ağlım səmanın yüksəkliklərinin qanun-
yətdi ki, qanımın intellektual hissəcikləri- ları ilə yaxşı tanış idi. Ruhum oksigen ac-
ni itirim. Zərbəni endirməzdən əvvəl bir lığından qorxmadan hər hansı quşdan
anlıq düşünməyim bəs edir ki, zərbə hə- yüksəyə uça bilirdi. O, ümumiyyətlə, ok-
dəfə dəyməsin. sigenə ehtiyac duymurdu. Ah, bu ruhum!
158 Əmin idim ki, haradasa bu qütbləri Mənim yalnız sıçramağa (uçmağa yox!)
2017 bir-biriylə barışdıran və onları bir araya qadir, cırcıramaya bənzəyən zavallı bə-
gətirən daha işlək qaydalar gizlənib. Onun dənimə necə də gülürdü. Yadımdadı, otun
adı ölümdü – buna heç bir şübhəm yox- üstündəki o miskin qaynaşma məni necə
du. əyləndirirdi. Amma sən demə, cırcırama-
Amma mən ölümü həddən artıq mis- dan da nələrisə öyrənmək olarmış. Çox
tik bir şey kimi qəbul eləməyə alışmış- vaxt uçuşlarım baş tutanda bədəni də
dım. Sadə bir şeyi – ölümün fiziki tərəflə- özümlə aparmadığıma, onu yerdə, əzə-
rini unutmuşdum. lələrin ağır qəfəsində qoyduğuma heyif-
Dünya ölümlə bir-birinə sarılıb. Atmos- silənirdim.
ferin hava olmayan üst qatları yuxarıdan Günlərin bir günü bədəni də özümlə
bizə – yerin üstüylə sürünən və öz fizioloji apardım. Biz uçuşqabağı təcrübələr üçün
yukio Misima. Günəş və polad varlığıyla ona bağlı olanlara baxır. Orada – nəzərdə tutulan barokameraya düşdük.
yuxarıda xalis, qatışıqsız ölüm hökm sürür, On beş dəqiqə denitrifikasiyadan1 keç-
amma öz varlığı ilə insanı nadir hallarda dim, yəni yüzfaizlik oksigeni ciyərlərimə
heyrətləndirir. Çünki eyni fiziologiya onu çəkdim. Bədənim təəccüblə anladı ki, ru-
ölümə tərəf ucalmağa qoymur. Əgər heç hun hər gecə qapıldığı – durğunluq, kres-
bir müdafiə alətlərimiz olmadan o yüksək- loya bağlılıq, çox çətin məsələləri həll et-
liyə uçmağı bacarsaydıq, dərhal əfv olu- mək zərurəti kimi – mühitə düşüb.
nardıq. Kosmosla təmasa girərkən sağ Ruh üçün sınaq çətin deyildi, axı o,
qalmaq üçün insana xüsusi oksigen mas- başgicəlləndirici yüksəkliklərə alışıb, bə-
kası lazımdı. dən isə belə vəziyyətlərə düşməmişdi.
Ruh və şüur havasız fəzada dolaş- Oksigeni sinəmə çəkdikcə maska gah
mağa alışıb, amma vücudu özümüzlə burnumun deşiklərinə yapışır, gah arala-
1 Denitrifikasiya – azotun oksidli birləşmələrinin (nitratlar, nitritlər) qazabənzər azotlu maddələrə qədər
mikrobioloji yolla bərpa olunmasıdır.