Page 155 - 2017-4
P. 155
n olsa belə) eyniləşdirməliyəm. Axı on- qoymağı bilən memarlıq məharətim isə, 155
ların da arasında qarışqa fəaliyyətini qə- Allaha şükür ki, varam. Zənnimcə, bu, 2017
bul eləyənlər mütləq olub. Özümü inandı- özünün qarşıdakı finalını görməkdən qə-
rıram ki, kamikadze eskadrilyasında da tiyyətlə imtina eləyən ruhdan qisas ala bi- yukio Misima. Günəş və polad
mütləq belələri vardı. Amma onlar həlak ləcəyim yeganə üsuldu. Əksər insanlar
oldular, bununla da faciə ilə etibarlı və bədənləri qocalıb təravətini itirənədək onu
xoşbəxt tellərlə əbədi bağlı olduqlarını üstün tuturlar, sonra isə itaətkarcasına
qəti şəkildə təsdiq etdilər. ruhun dalınca düşürlər – o, kordu, o, inad-
kardı və buna görə də öz ardıcıllarını ke-
On yeddi yaşımda mən hər şeyi bilir- çilməz cəngəlliklərə aparıb çıxarır. Mən o
dim, bunları da anlamalı idim. Amma son- insanlara bənzəməməyə qərar verdim.
ra hər şeyi bilməkdən mümkün qədər
uzaqlaşmağa çalışdım. Dövrün mənə ve- Öz düşüncəmi sonluq ideyasıyla ba-
rə biləcəyi tikinti materialları olmadan rışmağa məcbur eləməliyəm. Hər şeyin
özümə abidə ucaltmaq niyyətindəydim. kökü buradadı. Əsl azadlığa aparan yo-
İnadkarlığı məramın saflığı kimi qəbul elə- lun buradan başladığı tamamilə aydındı.
yirdim, memarlığın qanunlarını bilmirdim. Gənclik illərimdə uzaq durduğum (çünki
Məgər müstəsnalıqdan bilavasitə monu- Sözdən doğru istifadə eləmirdim) çoxbil-
ment yaratmaq olarmı? Əsas səhvin nə- mişliyin dərin dəryasına yenidən baş vur-
dən ibarət olduğunu indi çox yaxşı başa malı olacağam. Bu dəfə hər şeyin, hətta
düşürəm: mən sözün son qoya biləcəyi baş vuracağım suyun da tərifini tapaca-
həyata həddən artıq nifrət bəsləyirdim. ğam.
Gənc insan üçün “nifrət” və “qorxu” Olduğum yerlərə bir daha qayıtmağın
sinonimdi. Deyəsən, mən o zamanlar mümkünsüzlüyünü çox gözəl anlayırdım.
Sözün hər şeyə son qoyacağından, doğ- Amma məsələnin həyata keçməməsi ni-
rudan da, çox qorxurdum. Məhvi labüd garan fikirlərimi qamçılayırdı. Yalnız məq-
olan reallıqdan çox uzaqlara qaçmağa və sədin əlçatmazlığına könül verən düşün-
orada əbədi yaşayacaq sözlər yaratma- cəm azadlıq xəyalları qurmağa başladı.
ğa çalışırdım. Bu mənasız istəyim məni
şərabdan daha çox sərxoş edirdi. Hə, ola Paradokslarla dolu vücudum mənə
bilər ki, bu istək səadət, hətta ümid vəd Sözün və ədəbiyyatın verdiyi azadlığı
eləyirdi. Bu arada müharibə qurtardı. Ruh əsaslı şəkildə qiymətləndirmək imkanı ve-
irəlidəki finiş lentini seçə bilmədi, sərxoş- rirdi. Ölüm məndən qaçmamışdı, yox.
luq da keçib-getdi. Əlimdən qaçırdığım faciə idi...
İndi, uzun illər keçəndən sonra o Daha dəqiq desək, mən kollektiv faciə-
günlərə qayıtmaq istəyirdim. Bu, nə de- ni, ya da hər halda, cəmiyyət üzvünün fa-
mək idi? Nəyə can atırdım – azadlığamı? ciəsini əldən buraxmışdım. Əgər özümü
Mümkün olmayanamı? Yoxsa bu anla- hansısa bir qrupla eyniləşdirsəydim, faci-
yışların ikisi də eyni idi? ədə iştirak mənə daha asan başa gələr-
di. Amma Söz məni başqa insanlardan
Bircə şey şübhəsizdi, yenidən məstlik uzaqlaşdırmaq üçün hər şeyi eləmişdi.
gətirən tiryəki dadmalıydım. Amma bu Gənclik illərimdə kollektiv həyata qoşul-
dəfə müstəsnalıqdan məhrum olan sözü maq üçün çox zəif idim. Buna görə də
seçəcəyəm. Bu zaman onlar heykəl üçün həmişə özümü çıxdaş kimi hiss eləyir-
yararlı ola bilər, həyatın nöqtəsini necə dim. Nəyin bahasına olursa-olsun, qisas
almaq istəyirdim və Söz sənətiylə məş-
ların da arasında qarışqa fəaliyyətini qə- Allaha şükür ki, varam. Zənnimcə, bu, 2017
bul eləyənlər mütləq olub. Özümü inandı- özünün qarşıdakı finalını görməkdən qə-
rıram ki, kamikadze eskadrilyasında da tiyyətlə imtina eləyən ruhdan qisas ala bi- yukio Misima. Günəş və polad
mütləq belələri vardı. Amma onlar həlak ləcəyim yeganə üsuldu. Əksər insanlar
oldular, bununla da faciə ilə etibarlı və bədənləri qocalıb təravətini itirənədək onu
xoşbəxt tellərlə əbədi bağlı olduqlarını üstün tuturlar, sonra isə itaətkarcasına
qəti şəkildə təsdiq etdilər. ruhun dalınca düşürlər – o, kordu, o, inad-
kardı və buna görə də öz ardıcıllarını ke-
On yeddi yaşımda mən hər şeyi bilir- çilməz cəngəlliklərə aparıb çıxarır. Mən o
dim, bunları da anlamalı idim. Amma son- insanlara bənzəməməyə qərar verdim.
ra hər şeyi bilməkdən mümkün qədər
uzaqlaşmağa çalışdım. Dövrün mənə ve- Öz düşüncəmi sonluq ideyasıyla ba-
rə biləcəyi tikinti materialları olmadan rışmağa məcbur eləməliyəm. Hər şeyin
özümə abidə ucaltmaq niyyətindəydim. kökü buradadı. Əsl azadlığa aparan yo-
İnadkarlığı məramın saflığı kimi qəbul elə- lun buradan başladığı tamamilə aydındı.
yirdim, memarlığın qanunlarını bilmirdim. Gənclik illərimdə uzaq durduğum (çünki
Məgər müstəsnalıqdan bilavasitə monu- Sözdən doğru istifadə eləmirdim) çoxbil-
ment yaratmaq olarmı? Əsas səhvin nə- mişliyin dərin dəryasına yenidən baş vur-
dən ibarət olduğunu indi çox yaxşı başa malı olacağam. Bu dəfə hər şeyin, hətta
düşürəm: mən sözün son qoya biləcəyi baş vuracağım suyun da tərifini tapaca-
həyata həddən artıq nifrət bəsləyirdim. ğam.
Gənc insan üçün “nifrət” və “qorxu” Olduğum yerlərə bir daha qayıtmağın
sinonimdi. Deyəsən, mən o zamanlar mümkünsüzlüyünü çox gözəl anlayırdım.
Sözün hər şeyə son qoyacağından, doğ- Amma məsələnin həyata keçməməsi ni-
rudan da, çox qorxurdum. Məhvi labüd garan fikirlərimi qamçılayırdı. Yalnız məq-
olan reallıqdan çox uzaqlara qaçmağa və sədin əlçatmazlığına könül verən düşün-
orada əbədi yaşayacaq sözlər yaratma- cəm azadlıq xəyalları qurmağa başladı.
ğa çalışırdım. Bu mənasız istəyim məni
şərabdan daha çox sərxoş edirdi. Hə, ola Paradokslarla dolu vücudum mənə
bilər ki, bu istək səadət, hətta ümid vəd Sözün və ədəbiyyatın verdiyi azadlığı
eləyirdi. Bu arada müharibə qurtardı. Ruh əsaslı şəkildə qiymətləndirmək imkanı ve-
irəlidəki finiş lentini seçə bilmədi, sərxoş- rirdi. Ölüm məndən qaçmamışdı, yox.
luq da keçib-getdi. Əlimdən qaçırdığım faciə idi...
İndi, uzun illər keçəndən sonra o Daha dəqiq desək, mən kollektiv faciə-
günlərə qayıtmaq istəyirdim. Bu, nə de- ni, ya da hər halda, cəmiyyət üzvünün fa-
mək idi? Nəyə can atırdım – azadlığamı? ciəsini əldən buraxmışdım. Əgər özümü
Mümkün olmayanamı? Yoxsa bu anla- hansısa bir qrupla eyniləşdirsəydim, faci-
yışların ikisi də eyni idi? ədə iştirak mənə daha asan başa gələr-
di. Amma Söz məni başqa insanlardan
Bircə şey şübhəsizdi, yenidən məstlik uzaqlaşdırmaq üçün hər şeyi eləmişdi.
gətirən tiryəki dadmalıydım. Amma bu Gənclik illərimdə kollektiv həyata qoşul-
dəfə müstəsnalıqdan məhrum olan sözü maq üçün çox zəif idim. Buna görə də
seçəcəyəm. Bu zaman onlar heykəl üçün həmişə özümü çıxdaş kimi hiss eləyir-
yararlı ola bilər, həyatın nöqtəsini necə dim. Nəyin bahasına olursa-olsun, qisas
almaq istəyirdim və Söz sənətiylə məş-
