Page 149 - 2017-4
P. 149
Fikirləşirdim ki, müharibə yoxdursa, ruq. Ötəriliyin mənasızlığına toxunaraq 149
əsgərlər niyə bu qədər boşuna əmək sərf Söz həyatın aramsızlığını tikələrə bölür, 2017
edirlər; bu fikir məni məhv eləyirdi. Hələ bununla da ona müəyyən mahiyyət ver-
söhbət bic doğulmuş yapon ordusundan miş olur. Sözün ölümü yaxınlaşdırmaq ki- yukio Misima. Günəş və polad
gedirsə... Bu ordunun bədbəxt taleyi onu mi başqa, böyük ehtimalla aldadıcı qabi-
öz ənənələrini və şöhrətini uzun zaman liyyəti də var. Edama məhkum olunanlar
saxlamağa məcbur edir. ölümqabağı tez-tez uzun-uzadı məktub
yazırlar ki, Sözün sehrli gücünün kömə-
Sülh dövrünün ordusu sonuna kimi yilə dözülməz intizar anlarını qısaltsınlar.
doldurulan, sonra isə sadə cərəyan axını
nəticəsində tam boşalana qədər işləmə- Mütləqin lap kandarında bizlərdən hər
yən nəhəng batareyanı xatırladır. Sonra biri tələskənliyin mənasızlığı ilə təkbətək
batareyanı yenidən doldururlar və hər şey qalır. Burada əxlaq qaydalarını seçmək-
təkrar olunur – bu qurğu heç bir əməli iş də sərbəstik. Axı bütün hallarda görüşə
görmür. Hər şey “gözlənilən müharibə” hazırlaşmaq lazımdı. Bu hazırlıq çoxla-
barədəki nəhəng mifə tabedi. Mürəkkəb rında özünü təkmilləşdirmə assosiasiya-
döyüş hazırlığı sistemləri işlənib hazırla- sı yaradır. Çünki insan xislətinin əksəriy-
nır, əsgərlər güclərini əsirgəmirlər, amma yətində Mütləqin obrazına maksimum “uy-
bütün zəhmətləri boşa gedir. Şişmiş güclü ğun gəlməyə” dərin yanğı var. Görünür,
əzələlər gündən-günə süstləşir – bəzisi bu, yəni öz ruhunu və bədənini təntənəli
qocalır və onu daha cavanı ilə əvəz elə- sonluğa hazırlamaq insan istəklərinin ən
mək üçün aradan götürürlər, amma ha- təbiisi və ən təmizidi.
mısı bihudədi.
Amma xəyallara gerçəkləşmək qis-
İndi Sözün gücünü əvvəlkilərdən da- mət olmur, onu labüd iflas gözləyir. İnsan
ha yaxşı anlayıram. Onun işi daim inkişaf öz bədənini nə qədər fədakarcasına möh-
edən ötəriliyin mənasızlığıyladır. Məhz bu kəmləndirsə də, vücudunun nə vaxtsa
mənasızlıq Sözün mütləq olanı gözləyə- təravətini itirməsi labüddü. İnsan Sözə nə
gözləyə ümidlə rəsmlər çəkdiyi bir kətan- qədər əllaməli yanaşsa da, ruhun “Son”
dı. Ötəriliyin boşluğu nə qədər davam anlayışını qavramaq qabiliyyəti yoxdu.
edəcək – məlum deyil, mütləq nə vaxt Sözlər ruhu mini-finala alışdırır, o, varol-
olacaq – bu da bilinmir. Sözlər zamanın manın davamlığını duymaq qabiliyyətini
kətanına boyanın “yudzen” parça üzərin- və əsl Sonu yalançıdan ayırd eləmək im-
də (parçanı çayda yaxşıca yuduqdan son- kanını itirir.
ra) saldığı bəzəklər kimi silinməz naxışlar
salır. Sözlər yox olub gedir, eyni zaman- Bu uğursuzluğun əsas günahkarı za-
da da əbədiyyət qazanaraq boşluğun hər mandı. Amma bəzən, çox nadir halda
anını təsvir edir. Axı sonuncu səs kəsilir, məhz zaman gözlənilmədən iltifat edir və
sonuncu hərf yazılırsa, deməli, Söz artıq köməyə gəlir. Yunanların ancaq allahla-
yoxdu, ölüb. Amma bu xırda ölümlərin rın sevimli bəndəsinə qismət olan xüsusi
toplanması, zamanın aramsızlığı Sözü lütf hesab elədikləri erkən ölümün mistik
qüdrətli edir. Onun sayəsində biz doktor mənası buradadı.
Mütləqin qəbul otağında oturub dəhşət
saçan ağ divarlara baxmaqdan qorxmu- Amma sifətim gəncliyə xas təravətini
artıq itirmişdi. Yorğunluğun sonsuz dərin-
liyinə batsa da, simam yeni günü güc və
əsgərlər niyə bu qədər boşuna əmək sərf Söz həyatın aramsızlığını tikələrə bölür, 2017
edirlər; bu fikir məni məhv eləyirdi. Hələ bununla da ona müəyyən mahiyyət ver-
söhbət bic doğulmuş yapon ordusundan miş olur. Sözün ölümü yaxınlaşdırmaq ki- yukio Misima. Günəş və polad
gedirsə... Bu ordunun bədbəxt taleyi onu mi başqa, böyük ehtimalla aldadıcı qabi-
öz ənənələrini və şöhrətini uzun zaman liyyəti də var. Edama məhkum olunanlar
saxlamağa məcbur edir. ölümqabağı tez-tez uzun-uzadı məktub
yazırlar ki, Sözün sehrli gücünün kömə-
Sülh dövrünün ordusu sonuna kimi yilə dözülməz intizar anlarını qısaltsınlar.
doldurulan, sonra isə sadə cərəyan axını
nəticəsində tam boşalana qədər işləmə- Mütləqin lap kandarında bizlərdən hər
yən nəhəng batareyanı xatırladır. Sonra biri tələskənliyin mənasızlığı ilə təkbətək
batareyanı yenidən doldururlar və hər şey qalır. Burada əxlaq qaydalarını seçmək-
təkrar olunur – bu qurğu heç bir əməli iş də sərbəstik. Axı bütün hallarda görüşə
görmür. Hər şey “gözlənilən müharibə” hazırlaşmaq lazımdı. Bu hazırlıq çoxla-
barədəki nəhəng mifə tabedi. Mürəkkəb rında özünü təkmilləşdirmə assosiasiya-
döyüş hazırlığı sistemləri işlənib hazırla- sı yaradır. Çünki insan xislətinin əksəriy-
nır, əsgərlər güclərini əsirgəmirlər, amma yətində Mütləqin obrazına maksimum “uy-
bütün zəhmətləri boşa gedir. Şişmiş güclü ğun gəlməyə” dərin yanğı var. Görünür,
əzələlər gündən-günə süstləşir – bəzisi bu, yəni öz ruhunu və bədənini təntənəli
qocalır və onu daha cavanı ilə əvəz elə- sonluğa hazırlamaq insan istəklərinin ən
mək üçün aradan götürürlər, amma ha- təbiisi və ən təmizidi.
mısı bihudədi.
Amma xəyallara gerçəkləşmək qis-
İndi Sözün gücünü əvvəlkilərdən da- mət olmur, onu labüd iflas gözləyir. İnsan
ha yaxşı anlayıram. Onun işi daim inkişaf öz bədənini nə qədər fədakarcasına möh-
edən ötəriliyin mənasızlığıyladır. Məhz bu kəmləndirsə də, vücudunun nə vaxtsa
mənasızlıq Sözün mütləq olanı gözləyə- təravətini itirməsi labüddü. İnsan Sözə nə
gözləyə ümidlə rəsmlər çəkdiyi bir kətan- qədər əllaməli yanaşsa da, ruhun “Son”
dı. Ötəriliyin boşluğu nə qədər davam anlayışını qavramaq qabiliyyəti yoxdu.
edəcək – məlum deyil, mütləq nə vaxt Sözlər ruhu mini-finala alışdırır, o, varol-
olacaq – bu da bilinmir. Sözlər zamanın manın davamlığını duymaq qabiliyyətini
kətanına boyanın “yudzen” parça üzərin- və əsl Sonu yalançıdan ayırd eləmək im-
də (parçanı çayda yaxşıca yuduqdan son- kanını itirir.
ra) saldığı bəzəklər kimi silinməz naxışlar
salır. Sözlər yox olub gedir, eyni zaman- Bu uğursuzluğun əsas günahkarı za-
da da əbədiyyət qazanaraq boşluğun hər mandı. Amma bəzən, çox nadir halda
anını təsvir edir. Axı sonuncu səs kəsilir, məhz zaman gözlənilmədən iltifat edir və
sonuncu hərf yazılırsa, deməli, Söz artıq köməyə gəlir. Yunanların ancaq allahla-
yoxdu, ölüb. Amma bu xırda ölümlərin rın sevimli bəndəsinə qismət olan xüsusi
toplanması, zamanın aramsızlığı Sözü lütf hesab elədikləri erkən ölümün mistik
qüdrətli edir. Onun sayəsində biz doktor mənası buradadı.
Mütləqin qəbul otağında oturub dəhşət
saçan ağ divarlara baxmaqdan qorxmu- Amma sifətim gəncliyə xas təravətini
artıq itirmişdi. Yorğunluğun sonsuz dərin-
liyinə batsa da, simam yeni günü güc və
