Page 138 - 2017-4
P. 138
Deməzdim ki, həyatımın erkən dövrlə- ran filosof ölüm haqqında nə qədər
rində fiziki əzablar haqqında, az da olsa, düşünsə də, onun varlığını sübuta yetirə-
təsəvvürüm olmayıb. Sadəcə, qarışıq cək fiziki cəsarətə yiyələnmədən mahiy-
düşüncələrim və son dərəcə həssaslığım yətinə vaqif ola bilməz. Mən hər zaman
ucbatından mən ağrını ruhi iztirablarla fiziki cəsarəti xüsusi qeyd edirəm. Çünki
səhv salır, birini digərindən ayıra bilmir- “ziyalının vicdanı” və ya “intellektual cə-
dim. sarət” ifadəsi mənim üçün boş şeydi.
Çiynində tüfəng Senqok düzənliyində Bəxtimə fərqli bir dövrdə doğulmaq
və Otome aşırımında məcburi yürüşlərə düşüb – bununla barışmaq lazım gəlir.
çıxmaq çəlimsiz gimnaziya tələbəsi üçün İndi artıq bambuk qılınc polad qılıncın
ağır imtahan idi, amma o əziyyətdən və rəmzi deyil. Hətta təkbətək döyüşdə də
həmin təlim yürüşündən məhrum edilmə- əsl qılınc tiyəsi ancaq havanı ikiyə bölə
yimi mənəvi əzab kimi qəbul elədim. Dər- bilir. Qılıncoynatmada cəsarətin bütün
di salamlamağa, ağrıya can atmağa hünə- gözəlliyi cəmləşib. Amma ictimai məz-
rim çatmadı. mundan xali olan bu gözəllik incəsənətin
Qədim zamanlarda ağrıya dözmək ki- qəlbimdə ikrah oyandıran və bədii təxəy-
138 şiliyin təsdiqi sayılır, mütləq inisiasiya1 yüldən qidalanan adi növlərindən az fərq-
2017 ayininin gedişində yoxlanılırdı. Eyni vaxt- lənir. Məni ancaq o kendo maraqlandırır
da oğlan uşağının kişiyə çevrilməsi ayini ki, orada fantaziyaya yer yoxdu.
ölümü və yeni həyatda dirilməni simvoli- Elə güman eləyirəm, oxucularımdan
zə edirdi. daha vulqar olanları etirafıma istehza ilə
Çağdaş insanlıq isə şüur ilə vücud yanaşacaqlar. Çünki özünü daim fantazi-
arasındakı dərin münaqişənin fiziki cəsa- yaların ixtiyarına buraxan xəyalpərəst
rətdən əvvəl hünər anlayışından ibarət adamda təxəyyülün nifrət yaratdığını on-
olduğunu unudub. Şüurun passivliyi, bə- lardan yaxşı bilən yoxdu.
dəninsə hərəkəti və cəsarəti təcəssüm Hər halda, xəyallarım əzələlərə çevri-
etdirdiyini düşünmək xoşdu. Hərçənd adı lirdi. Əzələlər reallıqda mövcud idi, yəni
“Fiziki cəsarət” olan dramda bu rollar bir- başqalarının təxəyyülünü qidalandıra bi-
yukio Misima. Günəş və polad birinə zidd əlamətlər qazanır. Bədən lərdi, öz fantaziyalarıma isə tabe olmur-
özünümüdafiə funksiyası ilə məhdudlaş- du.
maq istəyir. Aydın, saf şüur isə onu yüksək- Mənim yad fikirlərə açıq olan insanla-
lərə, özünüməhvə və ölümə aparan uçu- rın dünyası ilə tanışlığım sürətlə realla-
şa doğru itələyir. Şüurun son dərəcə ay- şırdı.
dınlığı özünüqoruma instinktindən əl çək- Əzələlərin fərqli xüsusiyyəti ondan iba-
mək üçün ən vacib amildi. rətdi ki, özləri təxəyyüldən məhrum ol-
Fiziki cəsarətin məqsədi – ağrı çək- duqları halda, onlara baxanların xəyalını
məkdi. Həmin məqsəd bizi ölümü dad- azdıra bilir. Mən bir az da dərinə getdim.
mağa, onu anlamağa səsləyən cazibənin Kendo ilə məşğul olaraq nə özümün, nə
mənbəyidi, gələcək ideyaları qəbul edə də başqasının fantaziyalarına yer olma-
bilməyimizin ilkin şərtləridi. Kabinetdə otu- yan daha aydın fəaliyyət axtarırdım. Hər-
1 İnisiasiya – fərdin müəyyən bir sosial qrup və ya mistik cəmiyyət çərçivəsində yeni inkişaf mərhələsinə
keçməsini ifadə edən dini ayin
rində fiziki əzablar haqqında, az da olsa, düşünsə də, onun varlığını sübuta yetirə-
təsəvvürüm olmayıb. Sadəcə, qarışıq cək fiziki cəsarətə yiyələnmədən mahiy-
düşüncələrim və son dərəcə həssaslığım yətinə vaqif ola bilməz. Mən hər zaman
ucbatından mən ağrını ruhi iztirablarla fiziki cəsarəti xüsusi qeyd edirəm. Çünki
səhv salır, birini digərindən ayıra bilmir- “ziyalının vicdanı” və ya “intellektual cə-
dim. sarət” ifadəsi mənim üçün boş şeydi.
Çiynində tüfəng Senqok düzənliyində Bəxtimə fərqli bir dövrdə doğulmaq
və Otome aşırımında məcburi yürüşlərə düşüb – bununla barışmaq lazım gəlir.
çıxmaq çəlimsiz gimnaziya tələbəsi üçün İndi artıq bambuk qılınc polad qılıncın
ağır imtahan idi, amma o əziyyətdən və rəmzi deyil. Hətta təkbətək döyüşdə də
həmin təlim yürüşündən məhrum edilmə- əsl qılınc tiyəsi ancaq havanı ikiyə bölə
yimi mənəvi əzab kimi qəbul elədim. Dər- bilir. Qılıncoynatmada cəsarətin bütün
di salamlamağa, ağrıya can atmağa hünə- gözəlliyi cəmləşib. Amma ictimai məz-
rim çatmadı. mundan xali olan bu gözəllik incəsənətin
Qədim zamanlarda ağrıya dözmək ki- qəlbimdə ikrah oyandıran və bədii təxəy-
138 şiliyin təsdiqi sayılır, mütləq inisiasiya1 yüldən qidalanan adi növlərindən az fərq-
2017 ayininin gedişində yoxlanılırdı. Eyni vaxt- lənir. Məni ancaq o kendo maraqlandırır
da oğlan uşağının kişiyə çevrilməsi ayini ki, orada fantaziyaya yer yoxdu.
ölümü və yeni həyatda dirilməni simvoli- Elə güman eləyirəm, oxucularımdan
zə edirdi. daha vulqar olanları etirafıma istehza ilə
Çağdaş insanlıq isə şüur ilə vücud yanaşacaqlar. Çünki özünü daim fantazi-
arasındakı dərin münaqişənin fiziki cəsa- yaların ixtiyarına buraxan xəyalpərəst
rətdən əvvəl hünər anlayışından ibarət adamda təxəyyülün nifrət yaratdığını on-
olduğunu unudub. Şüurun passivliyi, bə- lardan yaxşı bilən yoxdu.
dəninsə hərəkəti və cəsarəti təcəssüm Hər halda, xəyallarım əzələlərə çevri-
etdirdiyini düşünmək xoşdu. Hərçənd adı lirdi. Əzələlər reallıqda mövcud idi, yəni
“Fiziki cəsarət” olan dramda bu rollar bir- başqalarının təxəyyülünü qidalandıra bi-
yukio Misima. Günəş və polad birinə zidd əlamətlər qazanır. Bədən lərdi, öz fantaziyalarıma isə tabe olmur-
özünümüdafiə funksiyası ilə məhdudlaş- du.
maq istəyir. Aydın, saf şüur isə onu yüksək- Mənim yad fikirlərə açıq olan insanla-
lərə, özünüməhvə və ölümə aparan uçu- rın dünyası ilə tanışlığım sürətlə realla-
şa doğru itələyir. Şüurun son dərəcə ay- şırdı.
dınlığı özünüqoruma instinktindən əl çək- Əzələlərin fərqli xüsusiyyəti ondan iba-
mək üçün ən vacib amildi. rətdi ki, özləri təxəyyüldən məhrum ol-
Fiziki cəsarətin məqsədi – ağrı çək- duqları halda, onlara baxanların xəyalını
məkdi. Həmin məqsəd bizi ölümü dad- azdıra bilir. Mən bir az da dərinə getdim.
mağa, onu anlamağa səsləyən cazibənin Kendo ilə məşğul olaraq nə özümün, nə
mənbəyidi, gələcək ideyaları qəbul edə də başqasının fantaziyalarına yer olma-
bilməyimizin ilkin şərtləridi. Kabinetdə otu- yan daha aydın fəaliyyət axtarırdım. Hər-
1 İnisiasiya – fərdin müəyyən bir sosial qrup və ya mistik cəmiyyət çərçivəsində yeni inkişaf mərhələsinə
keçməsini ifadə edən dini ayin