Page 263 - 2017-3
P. 263
hnəyə çıxanda fərdiyyəti sənətə qur- Mühitə reaksiya göstərmək, yəni qar- 263
ban verib mühitin tələblərinə uyğunlaş- şılıq vermək mühüm şərtdir. Bir fərd kimi 2017
malıyıq. deyə bilərik ki, “mənim bu mühitlə heç bir
əlaqəm yoxdur”, yaxud “bu mühitə qarşı- Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
Transformasiya edilmiş hislər lıq verməyi bacarmıram”. Məsələn, ka-
fedral kilsənin ixlaskar mühiti sizdə hər
İlk görüşümüzdə bu barədə danış- hansı bir hiss doğurmaya bilər, amma ak-
mışdım, indi isə kiçik bir xatırlatma ver- tyor olaraq sizdə bu hiss yaranmalı və in-
mək istəyirəm. Düşünə bilərik ki, səhnə- kişaf etməlidir. Fikrimi bir az da genişlən-
də nəsə hiss edəndə bu duyğular bilava- dirim. Mən ixlaskar ruhlu adamam, bə-
sitə bizə aiddir və kimsə kənardan onu zən bilərəkdən belə olmağa, bu ruhu qo-
bizə aşılamır. Amma, əslində, belə deyil. ruyub saxlamağa çalışıram. Çünki gündə-
Әlbəttə, hislərin köməyi ilə oynayırıq, am- lik şəxsi həyatda əyilməz, qəddar, qeyri-
ma onların iki müxtəlif sahəsi mövcud- elastik bir fərd kimi xarakterizə olunuram.
dur. Birinci sahə: “atanın ölümü” ilə əla- Bizim yaradıcılıq fərdiyyətimizdə hər iki
qədar yaranan hislərdir ki, bu barədə ət- halın olması mümkündür. Onlara hüdud
raflı danışmışdıq. Atanız yenicə dünyası- qoymaq olmur, çünki gündəlik həyatda
nı dəyişib və bu itki qəlbinizdə acı hislər hətta ağlımıza gəlməyən şeyləri yaradı-
doğurur. Lakin bu, fərdi duyğulardır, kə- cılıq ruhunun köməyi ilə birləşdirməyə qa-
dər hissi hələ təzədir və siz onu səhnədə dirik. Məsələn, tutaq ki, mən dindar və
oynaya bilməyəcəksiniz. Bəlkə də, bu kə- ateist adamam. Bu, adi həyatda qeyri-
dərli hislərdən səhnədə müəyyən məna- mümkün bir şeydir. Şüuraltı siqnallardan
da yararlanmaq olar, amma cəhd etmə- gələn transformasiya edilmiş hislər sahə-
yin, əvvəla, alınmayacaq və çox bəsit sində isə dindar və ateist ayrı-ayrılıqda
görünəcəksiniz. mövcuddur və onları bir simada birləşdir-
mək çətinlik törətmir. Transformasiya edil-
Hislərə aid olan ikinci sahə də mövcud- miş hislər zamana və məkana sığmayan
dur: onlar həyatımızın müəyyən şüuraltı qənirsiz gözəlliyə bənzəyir.
sahəsindən, özü də tam transformasiya
olunmuş şəkildə gəlir. Şüuraltı siqnallar Onlar ştampdan nə ilə fərqlənir?
vasitəsi ilə hisləri dərk edir, çatdırırıq. Әgər
atanın vəfatı ilə əlaqədar təzəcə yaranmış Məncə, ştampı belə təsəvvür etməli-
kədər hissini səhnəyə daşıyıb oynamağa yik: ştamplar tam sərbəst sayılan trans-
çalışsaq, bu, fiziologiya, xüsusən də əsəb formasiya edilmiş hislərdə yox, fərdi duy-
sistemi üçün çox təhlükəli ola bilər. ğusal həyatda mövcuddur. Məhdud adam-
lar üçün ştamp çox vacib və əlverişlidir,
Lakin mürəkkəb proseslərdən keçib yaşamağın asan yoludur. Amma biz trans-
gələn transformasiya edilmiş hislərə müra- formasiya edilmiş hislər sahəsinə baş vu-
ciət etsək, fiziologiyamız ziyan görməyə- ra bildiyimiz üçün ştamplara ehtiyacımız
cək. Çünki bu hislər qəlbimizdə yaşayır yoxdur. Dindar və ya ateist adam barədə
və mahiyyətimizi büruzə vermək üçün va- fikir yürüdəndə intellektual anlamla he-
sitədir. Yaxşı oynadığımızı dərk edəndə sablaşsaq, görəcəyik ki, bu, ştampdır. İn-
ifadan, sözün əsl mənasında, zövq alırıq. tellektimiz gizli, kobud və çılpaq ştamp-
Özünüzdən soruşa bilərsiniz: bu hislər
necə gəldi, haradan yarandı? Axı əvvəl-
lər bu duyğuları yaşamamışam.
ban verib mühitin tələblərinə uyğunlaş- şılıq vermək mühüm şərtdir. Bir fərd kimi 2017
malıyıq. deyə bilərik ki, “mənim bu mühitlə heç bir
əlaqəm yoxdur”, yaxud “bu mühitə qarşı- Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
Transformasiya edilmiş hislər lıq verməyi bacarmıram”. Məsələn, ka-
fedral kilsənin ixlaskar mühiti sizdə hər
İlk görüşümüzdə bu barədə danış- hansı bir hiss doğurmaya bilər, amma ak-
mışdım, indi isə kiçik bir xatırlatma ver- tyor olaraq sizdə bu hiss yaranmalı və in-
mək istəyirəm. Düşünə bilərik ki, səhnə- kişaf etməlidir. Fikrimi bir az da genişlən-
də nəsə hiss edəndə bu duyğular bilava- dirim. Mən ixlaskar ruhlu adamam, bə-
sitə bizə aiddir və kimsə kənardan onu zən bilərəkdən belə olmağa, bu ruhu qo-
bizə aşılamır. Amma, əslində, belə deyil. ruyub saxlamağa çalışıram. Çünki gündə-
Әlbəttə, hislərin köməyi ilə oynayırıq, am- lik şəxsi həyatda əyilməz, qəddar, qeyri-
ma onların iki müxtəlif sahəsi mövcud- elastik bir fərd kimi xarakterizə olunuram.
dur. Birinci sahə: “atanın ölümü” ilə əla- Bizim yaradıcılıq fərdiyyətimizdə hər iki
qədar yaranan hislərdir ki, bu barədə ət- halın olması mümkündür. Onlara hüdud
raflı danışmışdıq. Atanız yenicə dünyası- qoymaq olmur, çünki gündəlik həyatda
nı dəyişib və bu itki qəlbinizdə acı hislər hətta ağlımıza gəlməyən şeyləri yaradı-
doğurur. Lakin bu, fərdi duyğulardır, kə- cılıq ruhunun köməyi ilə birləşdirməyə qa-
dər hissi hələ təzədir və siz onu səhnədə dirik. Məsələn, tutaq ki, mən dindar və
oynaya bilməyəcəksiniz. Bəlkə də, bu kə- ateist adamam. Bu, adi həyatda qeyri-
dərli hislərdən səhnədə müəyyən məna- mümkün bir şeydir. Şüuraltı siqnallardan
da yararlanmaq olar, amma cəhd etmə- gələn transformasiya edilmiş hislər sahə-
yin, əvvəla, alınmayacaq və çox bəsit sində isə dindar və ateist ayrı-ayrılıqda
görünəcəksiniz. mövcuddur və onları bir simada birləşdir-
mək çətinlik törətmir. Transformasiya edil-
Hislərə aid olan ikinci sahə də mövcud- miş hislər zamana və məkana sığmayan
dur: onlar həyatımızın müəyyən şüuraltı qənirsiz gözəlliyə bənzəyir.
sahəsindən, özü də tam transformasiya
olunmuş şəkildə gəlir. Şüuraltı siqnallar Onlar ştampdan nə ilə fərqlənir?
vasitəsi ilə hisləri dərk edir, çatdırırıq. Әgər
atanın vəfatı ilə əlaqədar təzəcə yaranmış Məncə, ştampı belə təsəvvür etməli-
kədər hissini səhnəyə daşıyıb oynamağa yik: ştamplar tam sərbəst sayılan trans-
çalışsaq, bu, fiziologiya, xüsusən də əsəb formasiya edilmiş hislərdə yox, fərdi duy-
sistemi üçün çox təhlükəli ola bilər. ğusal həyatda mövcuddur. Məhdud adam-
lar üçün ştamp çox vacib və əlverişlidir,
Lakin mürəkkəb proseslərdən keçib yaşamağın asan yoludur. Amma biz trans-
gələn transformasiya edilmiş hislərə müra- formasiya edilmiş hislər sahəsinə baş vu-
ciət etsək, fiziologiyamız ziyan görməyə- ra bildiyimiz üçün ştamplara ehtiyacımız
cək. Çünki bu hislər qəlbimizdə yaşayır yoxdur. Dindar və ya ateist adam barədə
və mahiyyətimizi büruzə vermək üçün va- fikir yürüdəndə intellektual anlamla he-
sitədir. Yaxşı oynadığımızı dərk edəndə sablaşsaq, görəcəyik ki, bu, ştampdır. İn-
ifadan, sözün əsl mənasında, zövq alırıq. tellektimiz gizli, kobud və çılpaq ştamp-
Özünüzdən soruşa bilərsiniz: bu hislər
necə gəldi, haradan yarandı? Axı əvvəl-
lər bu duyğuları yaşamamışam.
