Page 257 - 2017-3
P. 257
mkün deyil. Amma rolu bütövlük hissi aktyorlar da öz aralarında bir-birinə “gə- 257
ilə oynayanda həm sizə, həm də tərəf- lin, ayağa qalxaq” demirlər. Hər bir aktyo- 2017
müqabillərinə çox xoş və rahat olacaq. run daxilindəki hiss səssizcə əmr verir və
Bu, elə bir hisdir ki, onu əyani şəkildə onlar hamısı eyni vaxtda ayağa qalxır. Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
göstərə bilmirik, bütövlüyü yalnız dərk
edə bilərik – tamaşaçının da səbirsizliklə Aktyor oyununun zahiri və
gözlədiyi məhz budur. İndi çalışmanı tək- daxili səviyyələri
rar edin, digər həmkarınızdan saatı soru-
şun, lakin hər ikiniz bu sual-cavaba əv- Bir-birinizə diqqətlə baxıb həmkarını-
vəlcədən hazırlaşmalı və bir-birinizin dəs- zı səbirlə dinləyin, amma onu hissiyyatı-
təyini hiss etməlisiniz. Başlanğıc kimi bu, nızla anlamağa çalışın, başqa sözlə de-
ümumi işə çox faydalıdır. sək, bu işdə hissiyyata güvənin. Aktyor
oyununda istifadə etdiyimiz ən təsirli va-
Çalışmanın tərzini dəyişək. Әvvəlcə sitə hissiyyatdır – onu sözlə demək, əl-
hazırlaşın, sonra: “Saat neçədir?” – deyə qolla, səslə çatdırmaq mümkün deyil, bu
soruşun və əminlik hissini büruzə verin. hissiyyat hər birimizin daxilindən gəlir. Pe-
İndi isə “gəlin gedək” ifadəsini tələffüz şəkarlığın səviyyəsi bu hissiyyatı çatdıra
edin və yenə də əminlik hissini bildirin. bilmək, aşılamaq bacarığından asılıdır.
Bütün bunları bütövlük hissi ilə yerinə ye- Yəqin ki, belə bir deyimi eşitmisiniz: “O,
tirin. sözlə, hərəkətlə yox, ruhla oynayır...” His-
siyyatı da digər vərdişlər kimi daim inki-
Ansambl, yaxud kontakt şaf etdirmək lazımdır, bu isə böyük səy
və zəhmət tələb edir.
Səhnədə tərəf-müqabilləri ilə oyun
zamanı bütövlük hissi aktyora yeni im- Müasir aktyorun həyat bilgiləri,
kanlar açır, əgər digər aktyorlar bu hissi dünyagörüşü gündən-günə artır, nəticə-
anlayıb, hamılıqla birləşib bütövlük yarat- də onun peşəkarlığı yeni, daha yüksək
mağa çalışsalar, oyunçular arasında şəf- səviyyəyə qalxır. Aktyor üçün iki səviyyə
faf əlaqə yaranar və aktyor ansamblı hey- mövcuddur: 1. Fiziki və zahiri. 2. Daxili.
rətamiz oyun, yüksək peşəkarlıq nüma- Aktyor bu səviyyələrin məğzini dərk edib
yiş etdirər. ona çatmağa nail olsa, həm özünə, həm
də tamaşaçıya unudulmaz anlar bəxş edə
Çalışma biləcək.
Yan-yana əyləşib dövrə qurun, am- Səkkizinci dərs
ma çalışın bir-birinizi görə biləsiniz. Dövrə
boyunca əyləşmiş aktyorlar arasında an- Rejissorun rolu
laşma yaranması üçün onların təkcə bir- (1 dekabr 1941-ci il)
birini görməsi kifayət deyil. Bunun üçün
daxilimizdə müəyyən hisləri oyatmağı ba- Pyesə yanaşma üsulları
carmalıyıq. Çalışmanın məğzi belədir: ak-
tyorların eyni vaxtda ayağa qalxması ba- Növbəti dərsə giriş kimi başqa bir sa-
rədə kimsə kənardan göstəriş vermir, heç həni tədqiq etməliyik. Bu sahə, əslində,
ilə oynayanda həm sizə, həm də tərəf- lin, ayağa qalxaq” demirlər. Hər bir aktyo- 2017
müqabillərinə çox xoş və rahat olacaq. run daxilindəki hiss səssizcə əmr verir və
Bu, elə bir hisdir ki, onu əyani şəkildə onlar hamısı eyni vaxtda ayağa qalxır. Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
göstərə bilmirik, bütövlüyü yalnız dərk
edə bilərik – tamaşaçının da səbirsizliklə Aktyor oyununun zahiri və
gözlədiyi məhz budur. İndi çalışmanı tək- daxili səviyyələri
rar edin, digər həmkarınızdan saatı soru-
şun, lakin hər ikiniz bu sual-cavaba əv- Bir-birinizə diqqətlə baxıb həmkarını-
vəlcədən hazırlaşmalı və bir-birinizin dəs- zı səbirlə dinləyin, amma onu hissiyyatı-
təyini hiss etməlisiniz. Başlanğıc kimi bu, nızla anlamağa çalışın, başqa sözlə de-
ümumi işə çox faydalıdır. sək, bu işdə hissiyyata güvənin. Aktyor
oyununda istifadə etdiyimiz ən təsirli va-
Çalışmanın tərzini dəyişək. Әvvəlcə sitə hissiyyatdır – onu sözlə demək, əl-
hazırlaşın, sonra: “Saat neçədir?” – deyə qolla, səslə çatdırmaq mümkün deyil, bu
soruşun və əminlik hissini büruzə verin. hissiyyat hər birimizin daxilindən gəlir. Pe-
İndi isə “gəlin gedək” ifadəsini tələffüz şəkarlığın səviyyəsi bu hissiyyatı çatdıra
edin və yenə də əminlik hissini bildirin. bilmək, aşılamaq bacarığından asılıdır.
Bütün bunları bütövlük hissi ilə yerinə ye- Yəqin ki, belə bir deyimi eşitmisiniz: “O,
tirin. sözlə, hərəkətlə yox, ruhla oynayır...” His-
siyyatı da digər vərdişlər kimi daim inki-
Ansambl, yaxud kontakt şaf etdirmək lazımdır, bu isə böyük səy
və zəhmət tələb edir.
Səhnədə tərəf-müqabilləri ilə oyun
zamanı bütövlük hissi aktyora yeni im- Müasir aktyorun həyat bilgiləri,
kanlar açır, əgər digər aktyorlar bu hissi dünyagörüşü gündən-günə artır, nəticə-
anlayıb, hamılıqla birləşib bütövlük yarat- də onun peşəkarlığı yeni, daha yüksək
mağa çalışsalar, oyunçular arasında şəf- səviyyəyə qalxır. Aktyor üçün iki səviyyə
faf əlaqə yaranar və aktyor ansamblı hey- mövcuddur: 1. Fiziki və zahiri. 2. Daxili.
rətamiz oyun, yüksək peşəkarlıq nüma- Aktyor bu səviyyələrin məğzini dərk edib
yiş etdirər. ona çatmağa nail olsa, həm özünə, həm
də tamaşaçıya unudulmaz anlar bəxş edə
Çalışma biləcək.
Yan-yana əyləşib dövrə qurun, am- Səkkizinci dərs
ma çalışın bir-birinizi görə biləsiniz. Dövrə
boyunca əyləşmiş aktyorlar arasında an- Rejissorun rolu
laşma yaranması üçün onların təkcə bir- (1 dekabr 1941-ci il)
birini görməsi kifayət deyil. Bunun üçün
daxilimizdə müəyyən hisləri oyatmağı ba- Pyesə yanaşma üsulları
carmalıyıq. Çalışmanın məğzi belədir: ak-
tyorların eyni vaxtda ayağa qalxması ba- Növbəti dərsə giriş kimi başqa bir sa-
rədə kimsə kənardan göstəriş vermir, heç həni tədqiq etməliyik. Bu sahə, əslində,
