Page 174 - 2017-3
P. 174
EZRA PAUND Tərcümə: Güldəstə
MӘN KİMӘM?
(hekayə)
Bir neçə il əvvəl evdə üst-üstə qalaq-Mirça Kerteresku. Hekayələr
lanmış CD-lərimi gözdən keçirirdim. Qə-
fildən içərisində çox gözəl rəsmlər və ma-
raqlı oyunlardan ibarət psixoloji testlər
olan diskə rast gəldim. Hamımıza yaxşı
bəlli olan proyektiv (orda ailə təsviri, in-
san, ağac rəsmləri çəkmək tələb edilir)
test üsulları arasından “mən kiməm?” adlı
qrafik, bəlkə də, o birilərindən daha bəsit,
amma konsepsiyasına görə cəlbedici ola- lıq bir küncə qoydum. Zəhmətimin nəti-
174 nı diqqətimi çəkdi. Qısası, sənə təqdim cəsindən çox qürurlu görkəm alıb F4
edilən altı evdən, sonra altı hasardan bi- düyməsini basdım, elə həmin anda şəx-
2017 rinə üstünlük verməlisən. Altı ağacdan, siyyətim haqqında verilən hökmü oxu-
altı göldən birini seçib həyətə yerləşdirir- dum. İndi də yadıma düşəndə tüklərim
sən. Təklif olunan altı günəşdən birini se- biz-biz olur: “You are a conformist!”1 İtti-
çib evin üstünə qoyur, təbii ki, altı bulud- ham belə başlayır, davam eləyirdi: xoşu-
dan (daha sıx və yaxud daha seyrək, da- ma çox adi şeylər gəlir, bu quruluş meş-
ha tünd, ya da şəffaf) birini öz zövqünə şan simmetriyasıdı, zərrə qədər romanti-
görə fərqləndirirsən. Nəhayət, proqramın kam, xüsusi istedadım yoxdu. Mənə ən
ən başlıca cəhəti altı ilandan birini seçib uyğun peşə hansıdı? Mühasib. Sevgi mə-
ya qıvrılmış, ya da açıq şəkildə bağçanın sələlərində uyğun varianta meyil eləyi-
hər hansı yerinə (evin yaxınlığında, ağa- rəm, pulum həmişə az olacaq, xərclərimə
cın üstündə, hətta gölün içində) yer- güclə çatacaq... Üç səhifəlik siyahı baş-
ləşdirməkdi. Mən həmin elementlərdən dan-ayağa bu intonasiyada tərtib edilmiş-
xoş, harmonik və ölçülü-biçili mənzərə di. İnsafınız olsun! “Aurea mediocritas!’’2
yaratmağa girişdim. Qurduğum ev hündür O gün həmin oyundan küsdüyüm qədər
idi və tağ şəkilli pəncərələri vardı. Evin heç vaxt heç kəsdən inciməmişdim. Bu,
üstündə seyrək buludların heç cür örtə ona bənzəyirdi ki, elə bil çox gözəl qadın
bilmədiyi böyük, parlaq günəş işıq saçır- sənə baxıb deyir: “Məni məyus elədin.
dı. Evin qarşısındakı gömgöy göl yüngülcə Zavallı konformistsən, vəssalam”, – son-
dalğalanan kiçik hovuzu xatırladırdı. Gölün ra arxasını sənə çevirib gedir. Hər dəfə
yanındakı ağac barlı-bəhərli budaqlarını özümdən razı qalmayanda, öz-özümlə
geniş açmışdı. İlanı tikdiyim villanın sa- münasibətlərimi müəyyənləşdirmək istə-
kinlərindən mümkün qədər uzağa, qaran- yəndə olduğu kimi, “cəhənnəmə qalsın
1 Konformizm – mənəvi-siyasi termin olub ikiüzlü, hər şəraitə uyğunlaşmaq, ən adi şeylərə, hakim fikrə
və s.-yə qarşı laqeyd olmaq mənasındadır. Konformizm insanın öz mövqeyinin, prinsiplərinin olmaması,
hansısa qüvvənin təsiri ilə qərar verməsi deməkdir.
2 Aurea mediocritas – Qızıl orta (latın)
MӘN KİMӘM?
(hekayə)
Bir neçə il əvvəl evdə üst-üstə qalaq-Mirça Kerteresku. Hekayələr
lanmış CD-lərimi gözdən keçirirdim. Qə-
fildən içərisində çox gözəl rəsmlər və ma-
raqlı oyunlardan ibarət psixoloji testlər
olan diskə rast gəldim. Hamımıza yaxşı
bəlli olan proyektiv (orda ailə təsviri, in-
san, ağac rəsmləri çəkmək tələb edilir)
test üsulları arasından “mən kiməm?” adlı
qrafik, bəlkə də, o birilərindən daha bəsit,
amma konsepsiyasına görə cəlbedici ola- lıq bir küncə qoydum. Zəhmətimin nəti-
174 nı diqqətimi çəkdi. Qısası, sənə təqdim cəsindən çox qürurlu görkəm alıb F4
edilən altı evdən, sonra altı hasardan bi- düyməsini basdım, elə həmin anda şəx-
2017 rinə üstünlük verməlisən. Altı ağacdan, siyyətim haqqında verilən hökmü oxu-
altı göldən birini seçib həyətə yerləşdirir- dum. İndi də yadıma düşəndə tüklərim
sən. Təklif olunan altı günəşdən birini se- biz-biz olur: “You are a conformist!”1 İtti-
çib evin üstünə qoyur, təbii ki, altı bulud- ham belə başlayır, davam eləyirdi: xoşu-
dan (daha sıx və yaxud daha seyrək, da- ma çox adi şeylər gəlir, bu quruluş meş-
ha tünd, ya da şəffaf) birini öz zövqünə şan simmetriyasıdı, zərrə qədər romanti-
görə fərqləndirirsən. Nəhayət, proqramın kam, xüsusi istedadım yoxdu. Mənə ən
ən başlıca cəhəti altı ilandan birini seçib uyğun peşə hansıdı? Mühasib. Sevgi mə-
ya qıvrılmış, ya da açıq şəkildə bağçanın sələlərində uyğun varianta meyil eləyi-
hər hansı yerinə (evin yaxınlığında, ağa- rəm, pulum həmişə az olacaq, xərclərimə
cın üstündə, hətta gölün içində) yer- güclə çatacaq... Üç səhifəlik siyahı baş-
ləşdirməkdi. Mən həmin elementlərdən dan-ayağa bu intonasiyada tərtib edilmiş-
xoş, harmonik və ölçülü-biçili mənzərə di. İnsafınız olsun! “Aurea mediocritas!’’2
yaratmağa girişdim. Qurduğum ev hündür O gün həmin oyundan küsdüyüm qədər
idi və tağ şəkilli pəncərələri vardı. Evin heç vaxt heç kəsdən inciməmişdim. Bu,
üstündə seyrək buludların heç cür örtə ona bənzəyirdi ki, elə bil çox gözəl qadın
bilmədiyi böyük, parlaq günəş işıq saçır- sənə baxıb deyir: “Məni məyus elədin.
dı. Evin qarşısındakı gömgöy göl yüngülcə Zavallı konformistsən, vəssalam”, – son-
dalğalanan kiçik hovuzu xatırladırdı. Gölün ra arxasını sənə çevirib gedir. Hər dəfə
yanındakı ağac barlı-bəhərli budaqlarını özümdən razı qalmayanda, öz-özümlə
geniş açmışdı. İlanı tikdiyim villanın sa- münasibətlərimi müəyyənləşdirmək istə-
kinlərindən mümkün qədər uzağa, qaran- yəndə olduğu kimi, “cəhənnəmə qalsın
1 Konformizm – mənəvi-siyasi termin olub ikiüzlü, hər şəraitə uyğunlaşmaq, ən adi şeylərə, hakim fikrə
və s.-yə qarşı laqeyd olmaq mənasındadır. Konformizm insanın öz mövqeyinin, prinsiplərinin olmaması,
hansısa qüvvənin təsiri ilə qərar verməsi deməkdir.
2 Aurea mediocritas – Qızıl orta (latın)
