Page 172 - 2017-3

Poetik gözəlliyin dəqiqliklə əlaqəsi dansa, lazım olan əsərin özünü oxumağı

baxımından Con Yeytsin fikri ilə razıla- daha üstün tuturlar.

şıram. Mən saxta duyğulara əsaslanan ...İncəsənət haqqında yazmaq bütün

şeirdənsə, səmimi hislərlə yazılan satira- zamanlarda çətin olub. Әgər başqasının

ya üstünlük verirəm. yazısını müxtəlif formalarda təqlid etmə-

Elə vaxtlar olub ki, sənət haqqında yəcəksinizsə, belə bir mövzuda işləmək,

öz fikirlərimi ifadə etmək məcburiyyəti hiss ümumiyyətlə, mümkünsüzləşir. Bununla

etmişəm. Nəticədə, memarlıq, rəssamlıq belə, istərdim ki, əlimdəki imkandan ya-

və poeziya ilə bağlı ayrı-ayrılıqda çox ya- rarlanaraq Vindham Luisin həm rəssam-

zılar qələmə almışam. Qəribədir ki, mü- lıq, həm də ədəbiyyat sahəsində olan

asir ədəbiyyatda ən yaxşı hesab etdiyim dühasını bir daha təkrarlayım. Bu mə-

əsərlərin kəskin tənqid edildiyini və qarşı- qamda otağıma qonaq gəlib gözlərini ki-

sının kəsildiyini görmüşəm. Әgər yazıçı- tab rəfimə zilləyən yad bir oxucuya bəzi

nın bir il müddətində gəldiyi qənaətə baş- başqa kitabları da, məsələn, Frederik

qaları üç-dörd il sonra gələcəksə, həmin Manninqin diqqətdən kənarda qalmış

yazıçı elə bir nəsr əsəri yaza bilərmi ki, “Mənzərələr və portretlər” romanını, Ceyms

172 oxucu üçün hər zaman maraq kəsb etsin? Coysun qısa hekayələrini, “Dublinlilər” ki-
Mən çox vaxt memar, rəssam, nasir tabını və hal-hazırda məşhurluq qazan-

2017 və şairlər üçün sanki təqdimatçı rolunu mış “Rəssamın portreti” romanını, Luisin

oynamışam. 1911–12-ci illərdə həmçinin “Tarr” əsərini məsləhət görə bilərəm.

Yeni Dövrün bəzi fransız yazıçıları haq-

qında da yazmışam.

Ezra Paund. Keçmişə baxış və “edilməməli bəzi şeylər” Lakin istərdim ki, insanlar Brzeska-

nın1 yaratdığı memarlıq nümunələrinə,

Luisin2 çəkdiyi rəsm əsərlərinə baxmağı,

yaxud Coysu, Jül Romeynzi3, Eliotu oxu-

mağı mənim bu adamlar haqqında yaz-

dıqlarımdan üstün tutsunlar. Çoxları tək-

rar çap edilməsini istədikləri mübahisəli

esselərimdən və təhlillərimdənsə, bu sə-

nətkarların əsərlərini tanımağa çalışsın-

lar.

Tənqidçinin oxucu, auditoriya, yaxud

tamaşaçı üçün edə biləcəyi yeganə şey

onun baxışlarını və diqqətini lazım olan

əsərə cəlb etməkdir. Doğru, ya yanlış

düşündüyümü bilmirəm, amma elə bili-

rəm, tənqidlərim və esselərim məni məq-

sədimə çatdırıb və indi çoxları bu kitab-

1 Brzeska (1891–1915) – fransız rəssamı və heykəltəraşı
2 Luis (1882–1957) – ingilis şairi
3 Jül Romeynz – fransız şairi və romançısı