Page 140 - "Xəzər"
P. 140
ailәsi vә yaxınları ilә birgә Mәkkә ziyarәtinә elә ilk gecәdә tәsadüfәn qәza baş verir.
yollanmaq üçün razılıq alır. Ziyarәtә onunla Sarvanın diqqәti yayınır vә dәvәlәrdәn biri
birgә arvadları, qızları, kürәkәnlәri vә kiçik o birini qabaqlayır. Vә bunun nәticәsindә
oğlu Mәhәmmәd gedәcәkdi. İki böyük oğlu kәcavәnin bir qolu qabaqda gedәn dәvәnin
– atasını Odessa şәhәrinәdәk yola salan hürgücündәn açılır vә qoca Şamil yerә
Qazi Maqom vә artıq әlahәzrәtin konvoyunda yıxılaraq möhkәm әzilir. Karvan tәcili olaraq
zabit işlәyәn Mәhәmmәd Şәfi Rusiyada Mәdinәyә qayıdır. İmam isә tezliklә, dünya-
qalacaqdı. sını dәyişir. O, Mәdinәdә, Baqi qәbiristan-
Qoca Şamil azadlıqda bir ildәn az yaşadı. lığında dәfn edilir”.
1871-ci ilin fevral ayının 4-dә o, dünyasını Mәkkә, Mәdinә vә hәtta İstanbulun
dәyişdi. İmam ölәrkәn, demәk olar bütün müsәlman әhalisi arasında Şamilin hörmәti
ailәsi onunla birlikdә idi. Qazi Maqoma da o qәdәr böyük idi ki, Türkiyәnin heç bir
can üstündә olan atasını ziyarәt etmәk rәhbәri sabiq Qafqaz hakiminin gördüyü
imkanı verilmişdi. General Şamil atasının mәhәbbәti görmürdü. Şamilin ibadәt etmәk
ölümünü belә tәsvir edir: “1870-ci ildә üçün tәşrif gәtirdiyi Mәkkә mәscidlәrindә elә
Mәdinәdәn Mәkkәyә Hәcc ziyarәtinә yol- bashabas düşürdü ki, türk polisi vә mollalar
lanan Şamil ziyarәti başa çatdırır. 1871-ci il İmam üçün gecә saatlarında xüsusi ibadәt
140 yanvar ayının axırlarında isә növbәti dәfә vaxtları ayırmağa mәcbur olurdular. Şamil
ibadәt etmәk üçün ora bir dә yollanmaq küçәyә çıxanda xalq onun ardınca yüyürür,
2015 qәrarına gәlir. Artıq kifayәt qәdәr yaşı әllәrini, paltarını öpüşlәrә qәrq edirdi. İmamın
olduğuna vә bәdәnindәki yaraları ona çox ayaq basdığı mәsciddә onun dua etmәk
әziyyәt verdiyinә görә, sәfәrә at belindә üçün dayandığı torpağı öpәnlәr dә tapılırdı.
yollana bilmir. Onun üçün xüsusi olaraq iki İmam Şamil Kaluqadakı on illik әsirliyi
dәvәnin üstündә bәrkidilmiş kәcavә dövründә rus qoşunları ilә Qafqazda apardığı
düzәldirlәr. Xüsusi sarvan isә bu tәlim müharibәnin bütün tәfәrrüatını әrәb dilindә
görmüş dәvәlәri asta addımlarla aparmalı yazmışdı. Hәmin әlyazma hal-hazırda
idi ki, zәiflәmiş Şamilin oturduğu kәcavә Şamilin Mәdinәdә yaşayan böyük oğlu Qazi
çox silkәlәnmәsin. Mәdinәni tәrk etdiklәri Maqomdadır.
İvan Zaxaryin. Şeyx Şamil
yollanmaq üçün razılıq alır. Ziyarәtә onunla Sarvanın diqqәti yayınır vә dәvәlәrdәn biri
birgә arvadları, qızları, kürәkәnlәri vә kiçik o birini qabaqlayır. Vә bunun nәticәsindә
oğlu Mәhәmmәd gedәcәkdi. İki böyük oğlu kәcavәnin bir qolu qabaqda gedәn dәvәnin
– atasını Odessa şәhәrinәdәk yola salan hürgücündәn açılır vә qoca Şamil yerә
Qazi Maqom vә artıq әlahәzrәtin konvoyunda yıxılaraq möhkәm әzilir. Karvan tәcili olaraq
zabit işlәyәn Mәhәmmәd Şәfi Rusiyada Mәdinәyә qayıdır. İmam isә tezliklә, dünya-
qalacaqdı. sını dәyişir. O, Mәdinәdә, Baqi qәbiristan-
Qoca Şamil azadlıqda bir ildәn az yaşadı. lığında dәfn edilir”.
1871-ci ilin fevral ayının 4-dә o, dünyasını Mәkkә, Mәdinә vә hәtta İstanbulun
dәyişdi. İmam ölәrkәn, demәk olar bütün müsәlman әhalisi arasında Şamilin hörmәti
ailәsi onunla birlikdә idi. Qazi Maqoma da o qәdәr böyük idi ki, Türkiyәnin heç bir
can üstündә olan atasını ziyarәt etmәk rәhbәri sabiq Qafqaz hakiminin gördüyü
imkanı verilmişdi. General Şamil atasının mәhәbbәti görmürdü. Şamilin ibadәt etmәk
ölümünü belә tәsvir edir: “1870-ci ildә üçün tәşrif gәtirdiyi Mәkkә mәscidlәrindә elә
Mәdinәdәn Mәkkәyә Hәcc ziyarәtinә yol- bashabas düşürdü ki, türk polisi vә mollalar
lanan Şamil ziyarәti başa çatdırır. 1871-ci il İmam üçün gecә saatlarında xüsusi ibadәt
140 yanvar ayının axırlarında isә növbәti dәfә vaxtları ayırmağa mәcbur olurdular. Şamil
ibadәt etmәk üçün ora bir dә yollanmaq küçәyә çıxanda xalq onun ardınca yüyürür,
2015 qәrarına gәlir. Artıq kifayәt qәdәr yaşı әllәrini, paltarını öpüşlәrә qәrq edirdi. İmamın
olduğuna vә bәdәnindәki yaraları ona çox ayaq basdığı mәsciddә onun dua etmәk
әziyyәt verdiyinә görә, sәfәrә at belindә üçün dayandığı torpağı öpәnlәr dә tapılırdı.
yollana bilmir. Onun üçün xüsusi olaraq iki İmam Şamil Kaluqadakı on illik әsirliyi
dәvәnin üstündә bәrkidilmiş kәcavә dövründә rus qoşunları ilә Qafqazda apardığı
düzәldirlәr. Xüsusi sarvan isә bu tәlim müharibәnin bütün tәfәrrüatını әrәb dilindә
görmüş dәvәlәri asta addımlarla aparmalı yazmışdı. Hәmin әlyazma hal-hazırda
idi ki, zәiflәmiş Şamilin oturduğu kәcavә Şamilin Mәdinәdә yaşayan böyük oğlu Qazi
çox silkәlәnmәsin. Mәdinәni tәrk etdiklәri Maqomdadır.
İvan Zaxaryin. Şeyx Şamil
