Page 118 - "Xəzər"

tapacaq. Bizim bu dünyadan umacağımız cәnub ölkәlәrindә olmamışdı deyә

nәdir, nәyә çalışırıq, – o, soruşurdu. – Kral tәәccüblәndi. Bayırda hәr tәrәf yaşıllaşmışdı;

nәyә görә hökmranlıq edir, keşiş niyә moizә hamaşçiçәyi ilә örtülmüş başınağacı, qışda

oxuyur, şairlәr, rәssamlar nә üçün yazıb- belә öz rәngindә qalan parıltılı-yaşıl yarpaqlı

yaradır? – Bәdәnә azot vermәk üçün. Azot dәfnәgilas, şümşad ağacı, budaqlarına qәdәr

– әn bahalı qida maddәsidir, әt elә ona sarmaşıqlı qarağac. Bağban primula çiçәklәri

görә bahadır. Azot – intellekt demәkdir, açmış qazonu biçir, bir qız da onun biçdiyi

çünki çoxlu әt yeyәn varlı-hallı adamlar kar- otları dırmıqlayırdı. O, gözlәrinә inanmayıb,

bohidratlarla qidalananlardan daha kübar tәqvimә baxdı: yox, fevral ayıdır. Belә çıxır

vә ziyalı olur. Ancaq azot ehtiyatları tükәnmәz ki, fevral ayında ot biçib-yığırlar? Mәn hara-

deyil. Bütün müharibәlәr, qәzetlәr vә dövlәt dayam?.. Sonra bağın o tәrәfindәki әydәmli

istiqrazları azot qıtlığının nәticәsidir. Odur yamacları olan dәrin dәrәyә göz gәzdirdi.

ki, azot әldә etmәk üçün yeni mәnbәlәr Yamaclar yayın ortalarında olduğu kimi

tapılmalıdır, cәnab fon Blayxroden belә bir yamyaşıl idi. Adda-budda kiçik kәndlәr vә

mәnbәni aşkarlayıb vә bundan sonra hamı kilsәlәr gözә dәyirdi. Söyüd ağacları da

xoşbәxt olacaq. Azadlıq, bәrabәrlik, qardaşlıq yaşıllaşmışdı. Çәmәnliklәr durğun, sәma

hәyatımızın reallığına çevrilәcәk. Hәmin kimi mavi gölә qәdәr uzanırdı. Gölün o biri

118 tükәnmәz mәnbә – havadır. Havanın tәrәfindә әkin sahәlәri vә dağ silsilәsi vardı.

2015 tәrkibinin 79 faizi azotdur. Qalır azotu Yumşaq-ağ rәngә çalan, yenicә yuyulmuş
havadan almağın yolunu tapmaq. Elә etmәk yun kimi ağaran, diş-diş buludlar dağların

lazımdır ki, orqanizmin ehtiyaclarını ödәmәk başı üstünü almışdı. O, harada olduğunu

üçün ciyәrlәr azotu birbaşa bәdәnin özündә bilmirdi. Fikirlәşirdi ki, yer üzündә bu cür

emal etsin, aralıq mәrhәlәlәrә – azotun ota, gözәllik ola bilmәz. Bәlkә ölüb, indi başqa

buğdaya, göyәrtiyә çevrilmәsinә vә mal- dünyadadır? Hәr halda, bura Avropa deyil.

qaranın onları әt halına salmasına ehtiyac Yәqin ki, ölüb. Onu fikir götürmüşdü. Sonra

qalmasın. Cәnab Blayxroden әmin idi ki, gözünü qaldırıb, yenidәn bu günәşli

bu problem gәlәcәkdә öz hәllini tapacaq, mәnzәrәyә baxdı. Pәncәrәyә vurulmuş

onda kәnd tәsәrrüfatı vә heyvandarlıqla şәbәkәnin üstündәki döymә zanbaqlar vә

mәşğul olmaq ehtiyacı aradan qalxacaq vә yarpaqlar sanki havada süzürdü. Əvvәlcә

hamı elliklә sәadәtә qovuşacaq… Qalan onlara baxıb qorxdu, sonra yenidәn

vaxtlarda isә, cәnab fon Blayxroden elә sakitlәşdi; qarşısındakı mәnzәrәni yenidәn

hey “öldürdüyü” üzümçü haqqında fikirlәşir, diqqәtlә seyr etmәyә başladı. Havada süzәn

qәm dәryasına batırdı. diş-diş buludlara xüsusi zövqlә baxırdı.

Korifeylәr. Vicdan әzabı … Belәliklә, hәmin fevral günündә xanım Birdәn-birә sevinc hissi bütün varlığını

fon Blayxroden yarı yoldan qayıtmalı oldu. çulğadı, dolaşıq fikirlәri aydınlaşmağa, beyni-

Bu zaman onun әri palatada oturub, ni sarmış duman çәkilmәyә başladı. Cәnab

pәncәrәdәn çölә baxırdı. O, pәncәrәnin fon Blayxroden o qәdәr sevincәk oldu ki,

önündәki rahat kresloda әylәşmişdi, bayır- qәlbi, ruhu oxumağa başladı – hәr halda,

bacanı seyr etmәyә heç nә mane olmurdu. ona elә gәldi. Ömründә heç vaxt mahnı

Dünәn axşam soyuq vanna qәbul edib, oxumadığı üçün melodiya әvәzinә, sinә-

gecәni yaxşı yatdığı üçün özünü әla hiss sindәn çığırtı qopdu, bu, sevinc-şadyanalıq

edirdi. Bilirdi ki, indi fevral ayıdır, ancaq nidası idi. Onun arvadı mәhz bu çığırtını

harada olduğunu heç cür anlamırdı. Qar eşidib, mәyus olmuş, ümidsizliyә qapılmışdı.

yoxdur – ilk diqqәtini çәkәn bu oldu. Əvvәllәr Bir müddәt belәcә, mahnı oxuya-oxuya