Page 115 - "Xəzər"
P. 115
Pater gәlәn kimi xәstәnin bilәyini tutdu. danışıram. Ona görә ki, – sözlәrimә fikir 115
– Sizcә mәnә nә olub? – Xәstә soruşdu. verin! – biz bir-birimizi başa düşürük. Elә 2015
– Nә olub mәnә? bilirsiniz, ikili hәyatın lәnәtindәn xәbәrsizәm,
– Vicdanınıza lәkә düşüb! – Keşiş qısa bu hiss mәnә yaddır? Düzdür, mәn Korifeylәr. Vicdan әzabı
cavab verdi. müqәddәs şeylәrә şübhә etmirәm, çünki
Cәnab Blayxorden hirslәnib, özündәn bunlar iliyimә işlәyib, qanıma hopub, ancaq
çıxdı: onu da bilirәm ki, sizinlә Allahın adından
– Öz borcunu yerinә yetirәn adamın danışmıram. Başa düşürsünüzmü, biz yalana
vicdanına lәkә düşüb? anamızın bәtnindә öyrәşirik, onu ana südü
– Hә, – keşiş xәstәnin alnına yaş dәsmal ilә birlikdә hәzm edirik. Ona görә dә, indiki
qoydu. – Hövsәlәnizi basın, mәnә qulaq vәziyyәtdә kim hәqiqәti dilә gәtirmәk
asın. Siz böyük bir bәlaya düçar olmusunuz! istәyәr?.. – Dediklәrim aydındır?
Siz o üç nәfәrdәn dә betәr günә
qalacaqsınız. Mәnә diqqәtlә qulaq asın. Bu Xәstә paterin sözlәrinә diqqәt kәsilmişdi,
xәstәliyin simptomlarını bilirәm. Siz dәli ol- gözünü belә qırpmadan onu dinlәyirdi.
maq dәrәcәsinә çatmısınız. Yaxşı-yaxşı
fikirlәşin, var gücünüzlә fikrinizi cәmlәmәyә – Gәlin, indi sizdәn danışaq, – pater
çalışın, bәlkә onda beyniniz rahatlana. Mәni sözünә davam etdi. – Əlindә mәşәl tutmuş
diqqәtlә dinlәyin vә sözlәrimә fikir verin, balaca, mәkrli bir xain var, özüylә qızılgül
görün nә deyirәm. Sizdә ikilәşmә gedir. Siz dolu sәbәt gәzdirir vә zir-zibil qalaqlarının
özünüzü başqa bir adamın daxilindә hiss üstünü çiçәklәrlә örtür. Bu, gözәllik mәlәyidir,
edirsiniz. Bu necә baş verib? Bax belә: adı – gözәllikdir! Qәdim Yunanıstanda
böyük sosial yalan bizim hamımızın gözәlliyә sitayiş edirdilәr, knyazlar onun
ikilәşmәsinә sәbәb olub. Bu gün sәhәr- dәrdindәn dәli-divanәydi. Çünki o, insanların
sәhәr arvadınıza mәktub yazarkәn siz başqa gözünü tutur, dünyanı olduğu kimi görmәyә
adam idiniz – dürüst, xeyirxah, sadә. Mәnimlә imkan vermirdi. Bu, indi dә belәdir. O, di-
söhbәt elәyәndә çevrilib başqa adam yar-diyar dolaşır, insanlara kәlәk gәlir, onlara
oldunuz. Necә ki, aktyor artıq özü olmur, hәr addımda xәyanәt edir. Bax, siz
oynadığı rolların nizamsız yığınına çevrilir, döyüşçülәr nә üçün qızılla işlәnmiş dәbdәbәli
elәcә dә, sosial insan özündә, әn azından, paltarlar geyinirsiniz? Niyә hәmişә musiqinin
iki şәxsiyyәti birlәşdirir. Adamın ruhu müşayiәtilә, dalğalanan bayraqların altında
sarsılanda, çıxılmaz vәziyyәtә düşәndә, iş görürsünüz? Bәlkә peşәnizin gerçәk
qarşısında iki insan tәbiәti peyda olur, biri o üzünü gizlәtmәk istәyirsiniz? Hәqiqәt
birinin hәrәkәtlәrinә göz qoymağa başlayır… vurğunu olsaydınız, qan lәkәlәri daha yaxşı
Bax, mәn döşәmәdә tanış bir kitab görürәm. görünsün deyә, sallaqxanadakı qәssablar
Onu dünyanın, bәlkә dә әn zәkalı, әn ağıllı kimi ağ xalat geyәrdiniz. Beyin iliyinә
adamı yazıb. O, sanki Tanrının özündәn bulaşmış, qan daman bıçağı vә baltanı
dәrs almışdı, dünyanın bütün faniliklәrinә, әlinizdәn qoymaz, heç kimdәn gizlәtmәzdiniz.
yaramazlıqlarına bәlәd idi, amma gәl ki, Siz müharibәyә musiqiçilәri yox, döyüş
özü dә ikilәşmәdәn qurtula bilmәdi. Çünki meydanında ağlını itirmiş adamları
doğuluşu, vәrdişlәri, insana xas zәif cәhәtlәri aparmalısınız, bayraq әvәzinә kәfәn
onu geriyә çәkirdi! Gördüyünüz kimi, mәnim yellәmәlisiniz, arabalarda әsgәri tәchizatın
ağam, biz tәkcә dua kitabları oxumuruq. yerinә tabut daşımalısınız!
İndi mәn sizinlә keşiş yox, hәkim kimi
Ağrıdan qıvrılan xәstә, әllәrini dua üçün
açıb, dırnaqlarını gәmirirdi. Keşiş isә nifrәt
saçan amansız sözlәrinә davam edirdi:
– Sizcә mәnә nә olub? – Xәstә soruşdu. verin! – biz bir-birimizi başa düşürük. Elә 2015
– Nә olub mәnә? bilirsiniz, ikili hәyatın lәnәtindәn xәbәrsizәm,
– Vicdanınıza lәkә düşüb! – Keşiş qısa bu hiss mәnә yaddır? Düzdür, mәn Korifeylәr. Vicdan әzabı
cavab verdi. müqәddәs şeylәrә şübhә etmirәm, çünki
Cәnab Blayxorden hirslәnib, özündәn bunlar iliyimә işlәyib, qanıma hopub, ancaq
çıxdı: onu da bilirәm ki, sizinlә Allahın adından
– Öz borcunu yerinә yetirәn adamın danışmıram. Başa düşürsünüzmü, biz yalana
vicdanına lәkә düşüb? anamızın bәtnindә öyrәşirik, onu ana südü
– Hә, – keşiş xәstәnin alnına yaş dәsmal ilә birlikdә hәzm edirik. Ona görә dә, indiki
qoydu. – Hövsәlәnizi basın, mәnә qulaq vәziyyәtdә kim hәqiqәti dilә gәtirmәk
asın. Siz böyük bir bәlaya düçar olmusunuz! istәyәr?.. – Dediklәrim aydındır?
Siz o üç nәfәrdәn dә betәr günә
qalacaqsınız. Mәnә diqqәtlә qulaq asın. Bu Xәstә paterin sözlәrinә diqqәt kәsilmişdi,
xәstәliyin simptomlarını bilirәm. Siz dәli ol- gözünü belә qırpmadan onu dinlәyirdi.
maq dәrәcәsinә çatmısınız. Yaxşı-yaxşı
fikirlәşin, var gücünüzlә fikrinizi cәmlәmәyә – Gәlin, indi sizdәn danışaq, – pater
çalışın, bәlkә onda beyniniz rahatlana. Mәni sözünә davam etdi. – Əlindә mәşәl tutmuş
diqqәtlә dinlәyin vә sözlәrimә fikir verin, balaca, mәkrli bir xain var, özüylә qızılgül
görün nә deyirәm. Sizdә ikilәşmә gedir. Siz dolu sәbәt gәzdirir vә zir-zibil qalaqlarının
özünüzü başqa bir adamın daxilindә hiss üstünü çiçәklәrlә örtür. Bu, gözәllik mәlәyidir,
edirsiniz. Bu necә baş verib? Bax belә: adı – gözәllikdir! Qәdim Yunanıstanda
böyük sosial yalan bizim hamımızın gözәlliyә sitayiş edirdilәr, knyazlar onun
ikilәşmәsinә sәbәb olub. Bu gün sәhәr- dәrdindәn dәli-divanәydi. Çünki o, insanların
sәhәr arvadınıza mәktub yazarkәn siz başqa gözünü tutur, dünyanı olduğu kimi görmәyә
adam idiniz – dürüst, xeyirxah, sadә. Mәnimlә imkan vermirdi. Bu, indi dә belәdir. O, di-
söhbәt elәyәndә çevrilib başqa adam yar-diyar dolaşır, insanlara kәlәk gәlir, onlara
oldunuz. Necә ki, aktyor artıq özü olmur, hәr addımda xәyanәt edir. Bax, siz
oynadığı rolların nizamsız yığınına çevrilir, döyüşçülәr nә üçün qızılla işlәnmiş dәbdәbәli
elәcә dә, sosial insan özündә, әn azından, paltarlar geyinirsiniz? Niyә hәmişә musiqinin
iki şәxsiyyәti birlәşdirir. Adamın ruhu müşayiәtilә, dalğalanan bayraqların altında
sarsılanda, çıxılmaz vәziyyәtә düşәndә, iş görürsünüz? Bәlkә peşәnizin gerçәk
qarşısında iki insan tәbiәti peyda olur, biri o üzünü gizlәtmәk istәyirsiniz? Hәqiqәt
birinin hәrәkәtlәrinә göz qoymağa başlayır… vurğunu olsaydınız, qan lәkәlәri daha yaxşı
Bax, mәn döşәmәdә tanış bir kitab görürәm. görünsün deyә, sallaqxanadakı qәssablar
Onu dünyanın, bәlkә dә әn zәkalı, әn ağıllı kimi ağ xalat geyәrdiniz. Beyin iliyinә
adamı yazıb. O, sanki Tanrının özündәn bulaşmış, qan daman bıçağı vә baltanı
dәrs almışdı, dünyanın bütün faniliklәrinә, әlinizdәn qoymaz, heç kimdәn gizlәtmәzdiniz.
yaramazlıqlarına bәlәd idi, amma gәl ki, Siz müharibәyә musiqiçilәri yox, döyüş
özü dә ikilәşmәdәn qurtula bilmәdi. Çünki meydanında ağlını itirmiş adamları
doğuluşu, vәrdişlәri, insana xas zәif cәhәtlәri aparmalısınız, bayraq әvәzinә kәfәn
onu geriyә çәkirdi! Gördüyünüz kimi, mәnim yellәmәlisiniz, arabalarda әsgәri tәchizatın
ağam, biz tәkcә dua kitabları oxumuruq. yerinә tabut daşımalısınız!
İndi mәn sizinlә keşiş yox, hәkim kimi
Ağrıdan qıvrılan xәstә, әllәrini dua üçün
açıb, dırnaqlarını gәmirirdi. Keşiş isә nifrәt
saçan amansız sözlәrinә davam edirdi:
