Page 110 - "Xəzər"
P. 110
Budur, mәktub artıq fon Blayxordenin Bir azdan serjant gәldi.
әlindәdir. Onu açıb oxumağa başladı. – Üç dәfә üç, iyirmi doqquz elәyir…
– Saat neçәdir? – Saatına baxdı. – Altı? yox, üç dәfә yeddi… serjant, iyirmi yeddi
Demәli, iki saatdan sonra, cәnab pater, adam götürün vә bir saatdan sonra әsirlәri
әsirlәr sorğu-sualsız güllәlәnәcәk. güllәlәyin. Bu da әmr.
– Ola bilmәz, cәnab leytenant, insanları – Güllәlәyәk? – Serjant tәәccüblә
haqq dünyasına belә yola salmırlar. soruşdu.
– Haqdı vә nahaqdı – mәnlik deyil, – Hә dә, güllәlәyin. Ən intizamsız
әmrdә yazılıb ki, onlar şәr qarışana kimi әsgәrlәri götürün, bu işi bacaran adamlar
güllәlәnmәlidir. Əks halda, partizanlarla әlbir olsun. Başa düşdünüz? Mәsәlәn, sәksәn
olmaqda günahlandırıla bilәrәm. Əsirlәri altı nömrә – Bezel, on doqquz nömrә –
avqustun otuz birindә güllәlәmәdiyim üçün, Gever kimilәrini. Bundan başqa, mәnә
mәnә burada, ağır sözlәr dә yazıblar. Cәnab yardımçı dәstә toplayın, on altı nәfәr olsun,
keşiş, gedin, onlarla danışın, mәni bu tәcili. Ən yaxşıları seçin. Fontenbloya
xoşagәlmәz vәziyyәtdәn qurtarın… kәşfiyyata gedәcәyik. Biz qayıdana kimi bu
– Demәli, sizcә, әdalәtli bir hökmü in- işi bitirin.
sanlara çatdırmaq, sadәcә, xoşagәlmәz – Leytenant üçün on altı nәfәr, әsirlәr
110 vәziyyәtdir? üçünsә – iyirmi yeddi. Allah sizi qorusun!
– Mәn dә insanam axı, yoxsa, elә Serjant otaqdan çıxdı.
2015 bilirsiniz, insan deyilәm? – O, pencәyin Leytenant yenidәn pencәyini sonacan
düymәsini açıb, dәrindәn nәfәs aldı vә otaq- düymәlәdi, qayışı çiyninә aşırdı, revolveri
da obaş-bubaşa gәzişmәyә başladı, – niyә cibinә qoydu. Sonra siqaret yandırdı, ancaq
hәmişә insan ola bilmirik? Niyә ömür boyu çәkә bilmәdi, çünki havası çatmırdı. Yazı
ikili hәyat yaşamalıyıq? İlahi, cәnab pater, stolunun tozunu aldı, cib dәsmalını çıxarıb,
gedin, onlarla söhbәt elәyin. Evlidirlәrmi? kağızkәsәn bıçağı, surğuçu vә kibrit qu-
Arvad-uşaqları, ata-anaları varmı? tusunu sildi. Xәtkeşi vә qәlәmi bir-birinә
– Üçü dә subaydır – keşiş cavab verdi, paralel, yanaşı qoydu, qovluğu onların
– heç olmasa, bu gecә onlara toxunmayın. yanına sürüşdürdü. Bundan sonra stulları
– Olmaz! Əmrdә deyilir: axşama kimi yerbәyer elәdi vә darağını götürüb, güzgünün
hökm yerinә yetirilmәlidir, sәhәr tezdәn yeri- qarşısında saçlarını qaydaya salmağa
mizi dәyişәcәyik. Gedin, cәnab pater, gedin, başladı. Divardan asılmış palitranı әlinә
onlarla danışın. alıb, diqqәtlә boyalara baxdı, qırmızı
– Danışaram, cәnab leytenant, amma papaqları bir-bir başına qoyub-çıxardı,
Korifeylәr. Vicdan әzabı siz dә unutmayın: hәrbi pencәyi geymәdәn yoxladı, görsün molbert iki ayağı üstә dura
bayıra çıxmayın. Yoxsa, siz dә bu әsirlәrin bilir, yoxsa yox? Yardımçı dәstәnin әsgәrlәri
gününә düşәrsiniz, axı insanı әsgәrә çevirәn pәncәrәnin önünә toplaşıb, sәs-küy salmağa
mәhz mundirdir. başladı. Artıq otaqda leytenantın toxunmadığı
Pater sözünü deyib, otaqdan çıxdı. heç bir әşya qalmamışdı. O, әsgәrlәrin
Cәnab fon Blayxorden hәyәcandan әli qarşısına çıxıb, komanda verdi: “Sola dön,
әsә-әsә mәktubu yazıb qurtardı, onu addımla marş!” Əsgәrlәr kәnd yoluyla
möhürlәyib, zәngi çaldı. irәlilәmәyә başladı. Leytenant, elә bil, onu
– Bu mәktubu göndәrin, – içәri girәn üstәlәyәn düşmәn qüvvәlәrindәn qaçıb
kömәkçiyә dedi, – serjantı da mәnim yanıma qurtulmağa çalışırdı – әsgәrlәr onunla güclә
çağırın. ayaqlaşırdı. Açıqlığa çıxan kimi әsgәrlәrә
әlindәdir. Onu açıb oxumağa başladı. – Üç dәfә üç, iyirmi doqquz elәyir…
– Saat neçәdir? – Saatına baxdı. – Altı? yox, üç dәfә yeddi… serjant, iyirmi yeddi
Demәli, iki saatdan sonra, cәnab pater, adam götürün vә bir saatdan sonra әsirlәri
әsirlәr sorğu-sualsız güllәlәnәcәk. güllәlәyin. Bu da әmr.
– Ola bilmәz, cәnab leytenant, insanları – Güllәlәyәk? – Serjant tәәccüblә
haqq dünyasına belә yola salmırlar. soruşdu.
– Haqdı vә nahaqdı – mәnlik deyil, – Hә dә, güllәlәyin. Ən intizamsız
әmrdә yazılıb ki, onlar şәr qarışana kimi әsgәrlәri götürün, bu işi bacaran adamlar
güllәlәnmәlidir. Əks halda, partizanlarla әlbir olsun. Başa düşdünüz? Mәsәlәn, sәksәn
olmaqda günahlandırıla bilәrәm. Əsirlәri altı nömrә – Bezel, on doqquz nömrә –
avqustun otuz birindә güllәlәmәdiyim üçün, Gever kimilәrini. Bundan başqa, mәnә
mәnә burada, ağır sözlәr dә yazıblar. Cәnab yardımçı dәstә toplayın, on altı nәfәr olsun,
keşiş, gedin, onlarla danışın, mәni bu tәcili. Ən yaxşıları seçin. Fontenbloya
xoşagәlmәz vәziyyәtdәn qurtarın… kәşfiyyata gedәcәyik. Biz qayıdana kimi bu
– Demәli, sizcә, әdalәtli bir hökmü in- işi bitirin.
sanlara çatdırmaq, sadәcә, xoşagәlmәz – Leytenant üçün on altı nәfәr, әsirlәr
110 vәziyyәtdir? üçünsә – iyirmi yeddi. Allah sizi qorusun!
– Mәn dә insanam axı, yoxsa, elә Serjant otaqdan çıxdı.
2015 bilirsiniz, insan deyilәm? – O, pencәyin Leytenant yenidәn pencәyini sonacan
düymәsini açıb, dәrindәn nәfәs aldı vә otaq- düymәlәdi, qayışı çiyninә aşırdı, revolveri
da obaş-bubaşa gәzişmәyә başladı, – niyә cibinә qoydu. Sonra siqaret yandırdı, ancaq
hәmişә insan ola bilmirik? Niyә ömür boyu çәkә bilmәdi, çünki havası çatmırdı. Yazı
ikili hәyat yaşamalıyıq? İlahi, cәnab pater, stolunun tozunu aldı, cib dәsmalını çıxarıb,
gedin, onlarla söhbәt elәyin. Evlidirlәrmi? kağızkәsәn bıçağı, surğuçu vә kibrit qu-
Arvad-uşaqları, ata-anaları varmı? tusunu sildi. Xәtkeşi vә qәlәmi bir-birinә
– Üçü dә subaydır – keşiş cavab verdi, paralel, yanaşı qoydu, qovluğu onların
– heç olmasa, bu gecә onlara toxunmayın. yanına sürüşdürdü. Bundan sonra stulları
– Olmaz! Əmrdә deyilir: axşama kimi yerbәyer elәdi vә darağını götürüb, güzgünün
hökm yerinә yetirilmәlidir, sәhәr tezdәn yeri- qarşısında saçlarını qaydaya salmağa
mizi dәyişәcәyik. Gedin, cәnab pater, gedin, başladı. Divardan asılmış palitranı әlinә
onlarla danışın. alıb, diqqәtlә boyalara baxdı, qırmızı
– Danışaram, cәnab leytenant, amma papaqları bir-bir başına qoyub-çıxardı,
Korifeylәr. Vicdan әzabı siz dә unutmayın: hәrbi pencәyi geymәdәn yoxladı, görsün molbert iki ayağı üstә dura
bayıra çıxmayın. Yoxsa, siz dә bu әsirlәrin bilir, yoxsa yox? Yardımçı dәstәnin әsgәrlәri
gününә düşәrsiniz, axı insanı әsgәrә çevirәn pәncәrәnin önünә toplaşıb, sәs-küy salmağa
mәhz mundirdir. başladı. Artıq otaqda leytenantın toxunmadığı
Pater sözünü deyib, otaqdan çıxdı. heç bir әşya qalmamışdı. O, әsgәrlәrin
Cәnab fon Blayxorden hәyәcandan әli qarşısına çıxıb, komanda verdi: “Sola dön,
әsә-әsә mәktubu yazıb qurtardı, onu addımla marş!” Əsgәrlәr kәnd yoluyla
möhürlәyib, zәngi çaldı. irәlilәmәyә başladı. Leytenant, elә bil, onu
– Bu mәktubu göndәrin, – içәri girәn üstәlәyәn düşmәn qüvvәlәrindәn qaçıb
kömәkçiyә dedi, – serjantı da mәnim yanıma qurtulmağa çalışırdı – әsgәrlәr onunla güclә
çağırın. ayaqlaşırdı. Açıqlığa çıxan kimi әsgәrlәrә