Page 183 - "Xəzər"
P. 183
– Sizin kitabın qəhrəmanı Uord iki dəfə məqsədsiz-filansız elə hey irəli gedir. Saatı 183
Marsda, bir dəfə də Venerada ölür. Burada dayanır, vaxt hissi itir. Bəlkə iki saat keçir, 2016
bir uyğunsuzluq görmürsünüz ki? bəlkə də iki gün. O nə aclıq, nə yorğunluq
hiss edir, amma daxilində azman bir güc Haruki Murakami. Küləyin nəğməsini dinlə
Hartfild cavab verir: qaynayır. Birdən gün işığı görür. Tunel iki
– Sizin kosmik fəzada vaxtın gedişindən quyunu birləşdirirmiş – yuxarı qalxıb üzə çıxır.
xəbəriniz var? Bir kənarda oturub hüdudsuz səhraya və
– Yox, – reportyor deyir. – Belə şeylərdən günəşə baxır. Amma nəsə qaydasında deyil:
heç kimin xəbəri yoxdur! küləyin qoxusundamı, günəşdəmi... Narıncı
– Axı hamının bildiyi şeylərdən yazmağın rəngli günəş yüksəkdə dururmuş, həm də elə
nə mənası var? bil batırmış.
*** – İki yüz əlli min ildən sonra günəş sönəcək!
Hartfildin yazdıqlarının arasında “Mars – külək ona pıçıldayır. – Çık! – və söndü. İki
quyuları” adlı bir hekayə var – onun üçün yüz əlli min il çox azdır. Mənə fikir vermə,
kifayət qədər qeyri-adidir, Rey Bredberidən mən, sadəcə, küləyəm. İstəyirsən məni lap
əvvəl yazılıb. Çoxdan oxumuşam, təfərrüatı marslı adlandır. Pis səslənmir. Amma sözlər
yadımda deyil. Burada ancaq süjet xəttini mənim üçün heç bir məna daşımır...
danışacağam.
Marsın səthinə ağlagəlməz miqdarda dibsiz – Amma sən danışırsan axı?!
quyular səpələnib. Belə məlum olur ki, bu – Mən? Sənsən danışan! Mən ancaq sənə
quyular Mars sakinləri tərəfindən on min illər təlqin edirəm.
bundan qabaq qazılıb. Ən maraqlısı isə odur – Günəşə nə olub?
ki, bu quyular yeraltı çaylarla kəsişmirlər. Mars – Qocalıb. Bu yaxınlarda öləcək. Əli-
sakinlərinin quyuları nə üçün qazdığı heç mizdən heç nə gəlməz, biz gücsüzük – sən
kimə aydın deyil. Bu quyulardan başqa heç də, mən də.
bir abidə qalmayıb; nə yazılı mətnlər, nə evlər, – Niyə belə tez?
nə qab, nə dəmir, nə qəbir, nə raket, nə – Yox, tez niyə ki? Sən quyuya girib çıxana
şəhərlər, nə ticarət avtomatları. Hətta qədər bir milyard yarım il vaxt keçib. Vaxt yel
əlüzyuyanlar da qalmayıb. Təkcə quyular. kimi uçur – sizdə belə deyirlər, deyəsən. Sənin
Alimlər heç cür qərara gələ bilmirlər, bunu endiyin quyu əyilmiş vaxtın yanından keçir.
sivilizasiya adlandırsınlar, ya yox. Amma quyu- Biz onunla səyahət edə bilirik. Kainatın
lar vicdanla düzəldilib, on min illər ərzində yaranmasından – sonunadək. Ona görə bizim
bircə kərpic də yerindən oynamayıb. üçün nə olum, nə də ölüm yoxdur. Ancaq
Əlbəttə, macəra axtaranlar da, tədqiqatçılar Külək var.
da quyulara enirlər. Amma quyular o qədər – Bir sualıma cavab verərsən?
dərin, yan tunellər o qədər uzundu ki, kəndir – Məmnuniyyətlə.
kifayət eləmir və hamı geri qayıtmağa məcbur – Nələr öyrənə bilmisən?
olur. Kəndirsiz gedənlərdən isə heç kim geri Külək qəhqəhə çəkir, hava yüngülcə titrəyir.
qayıtmır. Marsın səthi isə yenidən əbədi sükuta qərq
Amma bir dəfə quyuya cavan oğlan – olur. Oğlan cibindən tapança çıxarır, lüləsini
kosmik sərgərdan enir. O, kosmosun gicgahına dayayıb, tətiyi çəkir.
ənginliyindən bezir və heç kimin görə
bilməyəcəyi bir yerdə ölmək istəyir. Aşağı 33
endikcə quyu ona daha rahat görünməyə, Telefon zəng çaldı.
bədəni isə tədricən izaholunmaz bir qüvvə – Mən qayıtmışam, – o dedi.
ilə dolmağa başlayır. Bir kilometr dərinlikdə o, – Gəl görüşək.
bir tunel görür. Uzun, əyri-üyrü koridorla – Bu gün olar?
Marsda, bir dəfə də Venerada ölür. Burada dayanır, vaxt hissi itir. Bəlkə iki saat keçir, 2016
bir uyğunsuzluq görmürsünüz ki? bəlkə də iki gün. O nə aclıq, nə yorğunluq
hiss edir, amma daxilində azman bir güc Haruki Murakami. Küləyin nəğməsini dinlə
Hartfild cavab verir: qaynayır. Birdən gün işığı görür. Tunel iki
– Sizin kosmik fəzada vaxtın gedişindən quyunu birləşdirirmiş – yuxarı qalxıb üzə çıxır.
xəbəriniz var? Bir kənarda oturub hüdudsuz səhraya və
– Yox, – reportyor deyir. – Belə şeylərdən günəşə baxır. Amma nəsə qaydasında deyil:
heç kimin xəbəri yoxdur! küləyin qoxusundamı, günəşdəmi... Narıncı
– Axı hamının bildiyi şeylərdən yazmağın rəngli günəş yüksəkdə dururmuş, həm də elə
nə mənası var? bil batırmış.
*** – İki yüz əlli min ildən sonra günəş sönəcək!
Hartfildin yazdıqlarının arasında “Mars – külək ona pıçıldayır. – Çık! – və söndü. İki
quyuları” adlı bir hekayə var – onun üçün yüz əlli min il çox azdır. Mənə fikir vermə,
kifayət qədər qeyri-adidir, Rey Bredberidən mən, sadəcə, küləyəm. İstəyirsən məni lap
əvvəl yazılıb. Çoxdan oxumuşam, təfərrüatı marslı adlandır. Pis səslənmir. Amma sözlər
yadımda deyil. Burada ancaq süjet xəttini mənim üçün heç bir məna daşımır...
danışacağam.
Marsın səthinə ağlagəlməz miqdarda dibsiz – Amma sən danışırsan axı?!
quyular səpələnib. Belə məlum olur ki, bu – Mən? Sənsən danışan! Mən ancaq sənə
quyular Mars sakinləri tərəfindən on min illər təlqin edirəm.
bundan qabaq qazılıb. Ən maraqlısı isə odur – Günəşə nə olub?
ki, bu quyular yeraltı çaylarla kəsişmirlər. Mars – Qocalıb. Bu yaxınlarda öləcək. Əli-
sakinlərinin quyuları nə üçün qazdığı heç mizdən heç nə gəlməz, biz gücsüzük – sən
kimə aydın deyil. Bu quyulardan başqa heç də, mən də.
bir abidə qalmayıb; nə yazılı mətnlər, nə evlər, – Niyə belə tez?
nə qab, nə dəmir, nə qəbir, nə raket, nə – Yox, tez niyə ki? Sən quyuya girib çıxana
şəhərlər, nə ticarət avtomatları. Hətta qədər bir milyard yarım il vaxt keçib. Vaxt yel
əlüzyuyanlar da qalmayıb. Təkcə quyular. kimi uçur – sizdə belə deyirlər, deyəsən. Sənin
Alimlər heç cür qərara gələ bilmirlər, bunu endiyin quyu əyilmiş vaxtın yanından keçir.
sivilizasiya adlandırsınlar, ya yox. Amma quyu- Biz onunla səyahət edə bilirik. Kainatın
lar vicdanla düzəldilib, on min illər ərzində yaranmasından – sonunadək. Ona görə bizim
bircə kərpic də yerindən oynamayıb. üçün nə olum, nə də ölüm yoxdur. Ancaq
Əlbəttə, macəra axtaranlar da, tədqiqatçılar Külək var.
da quyulara enirlər. Amma quyular o qədər – Bir sualıma cavab verərsən?
dərin, yan tunellər o qədər uzundu ki, kəndir – Məmnuniyyətlə.
kifayət eləmir və hamı geri qayıtmağa məcbur – Nələr öyrənə bilmisən?
olur. Kəndirsiz gedənlərdən isə heç kim geri Külək qəhqəhə çəkir, hava yüngülcə titrəyir.
qayıtmır. Marsın səthi isə yenidən əbədi sükuta qərq
Amma bir dəfə quyuya cavan oğlan – olur. Oğlan cibindən tapança çıxarır, lüləsini
kosmik sərgərdan enir. O, kosmosun gicgahına dayayıb, tətiyi çəkir.
ənginliyindən bezir və heç kimin görə
bilməyəcəyi bir yerdə ölmək istəyir. Aşağı 33
endikcə quyu ona daha rahat görünməyə, Telefon zəng çaldı.
bədəni isə tədricən izaholunmaz bir qüvvə – Mən qayıtmışam, – o dedi.
ilə dolmağa başlayır. Bir kilometr dərinlikdə o, – Gəl görüşək.
bir tunel görür. Uzun, əyri-üyrü koridorla – Bu gün olar?