Page 14 - "Xəzər"
P. 14
Çıxmağa hazırlaşdıqları səfərdən aşkar qürur gəminin ağır, boğuq rəngli gövdəsi körpüdən
2016 duyan cavanlar söhbətləşib gülür və aralanır. Gah dala, gah da qabağa getdikcə,
məhəccərlərdən əyilərək çantalarını mühərrikin gurultusu altında körpüylə gəminin
Tomas Mann. Venesiyada ölüm qoltuqlarına vurub, kontorlarına tələsən gövdəsi arasındakı göyqurşağının bütün rəng-
sahildəki, yoldaşlarına iynəli zarafatlar yollayır, ləriylə sayrışan çirkli su zolağı genişlənirdi.
onlarsa göyərtədən boylanan bəxtəvərləri əl Gəmi bir neçə yöndəmsiz manevrdən sonra
ağaclarıyla ərkyana hədələyirdilər. Onlardan burnunu, nəhayət ki, açıq dənizə sarı çevirdi.
ən son dəbdə açıq-sarı rəngli kostyum geymiş, Aşenbax gəminin sağ yanına keçdi, qozbel
qırmızı qalstuklu, yanları qatlanan panama artıq onun üçün burda şezlonq1 da açmışdı,
qoymuş cavan, bütün kampaniyadan qırıldayan əynində nimdaş, kirli frakı olan stüart da
səsi və canfəşanlığıyla seçilirdi. Lakin ona bir maraqlandı ki, bir sifarişi varmı.
qədər diqqətlə baxan Aşenbax birdən dəhşət
içində dərk etdi ki, bu cavan, deyəsən, öz Göy üzü bomboz, külək rütubətli idi. Liman
görkəminə əl gəzdirib. Onun ağzının və da, adalar da arxada qalmışdı; sahil xətti tez
gözlərinin qırağındakı qırışlar, arıq, damarlı bir zamanda dumanın içində gözdən itdi.
boynu açıq-aşkar qocalığından xəbər verirdi. Qurumağa fürsət tapa bilməyən göyərtəyə
Yanaqlarının boğuq çəhrayılığı da, yəqin, qrim rütubətli his piltə-piltə yağırdı. Hardasa, bir
idi; alabəzək lentli həsir şlyapasının altından saatdan sonra göyərtənin üstünə örtük saldılar
görünən açıq-şabalıdı saçları – parik, – artıq yağış başlamışdı.
gülümsəyərkən ağartdığı sarımtıl incə dişləri
– hansısa diş həkiminin ucuz əl işi idi. Ucları Dizləri üstündə kitab olan səyyah, palto-
yuxarı eşilmiş bığları, nazik və sivriuclu saqqalı suna bürünüb dincəlirdi, saatlarsa gözə çarp-
boyanmışdı. Hər iki şəhadət barmağında madan ötüb-keçirdi. Yağış kəsdi, parusin
möhür-üzükləri olan əlləri də qoca əlləriydi. örtüyü yığdılar. Üfüq xəttinin heç bir yerində
Aşenbax ona və dostlarının kampaniyasında sahil gözə dəymirdi. Tutqun göy qübbəsi altda
özünü necə aparmasına ürpənərək baxırdı. açıq dənizin ağlasığmaz nəhəngliyi görünürdü.
Yəni onlar doğrudanmı bilmirlər bunu, görmürlər Lakin boş məkanda hisslərimiz zaman ölçüsünü
ki, o qocadır; özünü cavanlara tən tutmaqla itirir və biz biçimsiz bir fəzada sürünürük.
onlara yarınır; əynindəki təzə dəbli alabəzək Kölgə kimi qəribə fiqurlar, qoca ədabaz, ona
paltarları da özünə qəti yaraşmır? Yox, biletsatan keçisaqqal, yayğın əl hərəkətləri,
deyəsən, heç ağıllarına gəlmirdi. Onlar bu cəfəng söhbətlər bütün bunlardan Aşenbaxın
şəxsi aralarında görməyə, ona dözməyə vərdiş beyni dolub-daşdı və o yuxuladı.
etmişdilər, onun naz-qəmzəli şıltaqlığına
yumşaq reaksiya verirdilər. Bu necə ola bilər Günorta yeməyi üçün onu kayut-kam-
axı? paniyaya apardılar. Otaqların qapısı bura
açıldığından dəhlizə bənzəyirdi: uzun masanın
Aşenbax əliylə alnını örtdü və keçirdiyi baş tərəfində onun üçün qab qoyulmuşdu,
yuxusuz gecə ucbatından alışıb-yanan gözlərini prikazçiklər qoca kefikök kapitanla birgə saat
yumdu. Ona elə gəlirdi ki, yer üzündə hər şey ondan bəri yemək-içməkdəydilər. Yemək kasad
yolunu azıb, ətrafında hər şey pis yuxuymuş idi deyə, Aşenbax onu tez bitirdi. O, yenə
kimi eybəcərləşir, dünya qəribə bir tərzdə yuxarıya qalxıb səmaya baxmaq, Venesiya
pozulur və bu prosesi dayandırmaq üçün üzərində göy üzünün necə aydınlaşdığını
mütləq üzünü əllərinlə örtməlisən, sonra isə görmək istəyirdi.
əlini çəkib, bir də baxmalısan. Lakin bu arada
onu tamam yeni bir hiss sardı – gözlərini Heç şübhəsi yox idi ki, məhz elə belə də
anlaşılmaz bir qorxu içində açdı və gördü ki, olacaq, çünki bu şəhər onu hər zaman öz
parıltılı şəfəqləriylə qarşılamışdı.
1şezlonq – dincəlmək üçün xüsusi kürsü
Lakin indi göy üzü də, dəniz də boğuq
qurğuşun rəngdəydi, arabir yağış çisəyirdi və
2016 duyan cavanlar söhbətləşib gülür və aralanır. Gah dala, gah da qabağa getdikcə,
məhəccərlərdən əyilərək çantalarını mühərrikin gurultusu altında körpüylə gəminin
Tomas Mann. Venesiyada ölüm qoltuqlarına vurub, kontorlarına tələsən gövdəsi arasındakı göyqurşağının bütün rəng-
sahildəki, yoldaşlarına iynəli zarafatlar yollayır, ləriylə sayrışan çirkli su zolağı genişlənirdi.
onlarsa göyərtədən boylanan bəxtəvərləri əl Gəmi bir neçə yöndəmsiz manevrdən sonra
ağaclarıyla ərkyana hədələyirdilər. Onlardan burnunu, nəhayət ki, açıq dənizə sarı çevirdi.
ən son dəbdə açıq-sarı rəngli kostyum geymiş, Aşenbax gəminin sağ yanına keçdi, qozbel
qırmızı qalstuklu, yanları qatlanan panama artıq onun üçün burda şezlonq1 da açmışdı,
qoymuş cavan, bütün kampaniyadan qırıldayan əynində nimdaş, kirli frakı olan stüart da
səsi və canfəşanlığıyla seçilirdi. Lakin ona bir maraqlandı ki, bir sifarişi varmı.
qədər diqqətlə baxan Aşenbax birdən dəhşət
içində dərk etdi ki, bu cavan, deyəsən, öz Göy üzü bomboz, külək rütubətli idi. Liman
görkəminə əl gəzdirib. Onun ağzının və da, adalar da arxada qalmışdı; sahil xətti tez
gözlərinin qırağındakı qırışlar, arıq, damarlı bir zamanda dumanın içində gözdən itdi.
boynu açıq-aşkar qocalığından xəbər verirdi. Qurumağa fürsət tapa bilməyən göyərtəyə
Yanaqlarının boğuq çəhrayılığı da, yəqin, qrim rütubətli his piltə-piltə yağırdı. Hardasa, bir
idi; alabəzək lentli həsir şlyapasının altından saatdan sonra göyərtənin üstünə örtük saldılar
görünən açıq-şabalıdı saçları – parik, – artıq yağış başlamışdı.
gülümsəyərkən ağartdığı sarımtıl incə dişləri
– hansısa diş həkiminin ucuz əl işi idi. Ucları Dizləri üstündə kitab olan səyyah, palto-
yuxarı eşilmiş bığları, nazik və sivriuclu saqqalı suna bürünüb dincəlirdi, saatlarsa gözə çarp-
boyanmışdı. Hər iki şəhadət barmağında madan ötüb-keçirdi. Yağış kəsdi, parusin
möhür-üzükləri olan əlləri də qoca əlləriydi. örtüyü yığdılar. Üfüq xəttinin heç bir yerində
Aşenbax ona və dostlarının kampaniyasında sahil gözə dəymirdi. Tutqun göy qübbəsi altda
özünü necə aparmasına ürpənərək baxırdı. açıq dənizin ağlasığmaz nəhəngliyi görünürdü.
Yəni onlar doğrudanmı bilmirlər bunu, görmürlər Lakin boş məkanda hisslərimiz zaman ölçüsünü
ki, o qocadır; özünü cavanlara tən tutmaqla itirir və biz biçimsiz bir fəzada sürünürük.
onlara yarınır; əynindəki təzə dəbli alabəzək Kölgə kimi qəribə fiqurlar, qoca ədabaz, ona
paltarları da özünə qəti yaraşmır? Yox, biletsatan keçisaqqal, yayğın əl hərəkətləri,
deyəsən, heç ağıllarına gəlmirdi. Onlar bu cəfəng söhbətlər bütün bunlardan Aşenbaxın
şəxsi aralarında görməyə, ona dözməyə vərdiş beyni dolub-daşdı və o yuxuladı.
etmişdilər, onun naz-qəmzəli şıltaqlığına
yumşaq reaksiya verirdilər. Bu necə ola bilər Günorta yeməyi üçün onu kayut-kam-
axı? paniyaya apardılar. Otaqların qapısı bura
açıldığından dəhlizə bənzəyirdi: uzun masanın
Aşenbax əliylə alnını örtdü və keçirdiyi baş tərəfində onun üçün qab qoyulmuşdu,
yuxusuz gecə ucbatından alışıb-yanan gözlərini prikazçiklər qoca kefikök kapitanla birgə saat
yumdu. Ona elə gəlirdi ki, yer üzündə hər şey ondan bəri yemək-içməkdəydilər. Yemək kasad
yolunu azıb, ətrafında hər şey pis yuxuymuş idi deyə, Aşenbax onu tez bitirdi. O, yenə
kimi eybəcərləşir, dünya qəribə bir tərzdə yuxarıya qalxıb səmaya baxmaq, Venesiya
pozulur və bu prosesi dayandırmaq üçün üzərində göy üzünün necə aydınlaşdığını
mütləq üzünü əllərinlə örtməlisən, sonra isə görmək istəyirdi.
əlini çəkib, bir də baxmalısan. Lakin bu arada
onu tamam yeni bir hiss sardı – gözlərini Heç şübhəsi yox idi ki, məhz elə belə də
anlaşılmaz bir qorxu içində açdı və gördü ki, olacaq, çünki bu şəhər onu hər zaman öz
parıltılı şəfəqləriylə qarşılamışdı.
1şezlonq – dincəlmək üçün xüsusi kürsü
Lakin indi göy üzü də, dəniz də boğuq
qurğuşun rəngdəydi, arabir yağış çisəyirdi və