Page 107 - "Xəzər"
P. 107
iltilər bir az da güclənir və dul qadının uzanan ucsuz-bucaqsız düzənliyin ortasında 107
üzündəki təbəssüm daha da yayılır. Uşaqlar məni dəhşətli qorxu bürüyürdü. Suyun hər 2016
itələşə-itələşə karamelləri toplayırlar. Onlardan zərrəciyi diri idi, adamı hədələyirdi, ağzını
biri düz kanalın kənarına qaçıb gəlir və geniş açıb dişlərini qıcırdırdı. Günəş işığı qırmızı-qonur dəniz
tələbkarcasına əllərini qabağa uzadır. Dul səmada və dənizin səthində sayrışıb adamın
qadın bağdan qoparıb banan tullamağa gözünü qamaşdırırdı. Bu sayrışma hədsiz
başlayır. Bananlar yerə dəyib ağır küt səs gözqamaşdırıcı, dənizdən əsən külək isə çox
çıxarırlar. Hər dəfə qadın əlini qaldıranda və duzlu idi. Cansız parıltı diri idi, məni ovlamağa
ya aşağı salanda mən onun biləyindəki fil çalışırdı və mən qorxurdum.
sümüyündən olan bilərziyin asta-asta necə
cingildədiyini aydın eşidirəm. Birdən burnuma həmin kanalın qoxuları
gəldi və insan iyi üçün – hətta bu lil qoxusu
Lil iyi daha da kəskinləşir. Mən təmiz qarışıq tər iyi olsa belə – qəribsədim.
suyun, günəş altında parıldayan ləpələrin,
dəniz iyini canına hopduran küləyin xiffətini "Yox, bu dənizdən uzaq durmaq lazımdır",
çəkməyə başlayıram. – fikirləşdim. Bir də onu fikirləşdim ki, burada,
bu qum təpəsinin başında təhlükədən uzağam
Qayıq kanalla aşağı enib yenidən dənizə və gözlərimi dənizdən çəkdim. Elə bu vaxt
çıxır. Bu dəfə artıq bizim qayığın dənizə aramla sahilə çatıb əriyən ağ ləpəli dalğalardan
çıxması mənə romantik görünmür. Qayıq paslı biri qəfil qabardı və havaya qalxdı. "Şahə
qara-qırmızı dəmir yığnağından başqa bir şey qalxdı", – ağlımdan bu fikir keçdi. Hündür su
deyil. Hava sərinləyir və əlil sükançının divarı qumun üzəri ilə mənim oturduğum qum
pencəyinin içiboş qolu küləkdə tənbəl-tənbəl təpəsinə doğru irəliləyirdi.
yırğalanmağa başlayır. Külək özü ilə çürüyən
tullantıların qoxusunu və mənim bir az bundan Bu, göz aldanışı deyildi. Uzaqda, açıq
əvvəl kanalda burnuma dəyən üfunət iyini dənizdə buradan kibrit qutusu boyda görünən
qovub gətirir. Elə bu vaxt, nəhayət, mənə hərbi gəmi qaralırdı. Dalğa tərəfdən gəlirdi.
çatır ki, bu iy qadından gəlir və bu ətirlə Amma bunu anlayandan sonra da mən qorxu
qarışmış tər iyidir. Bundan sonra mən o dul hissini boğa bilmədim. Dalğa sanki məni
qadına nifrət etməyə başlayıram və bu iy udmaq istəyirmiş kimi, düz qum təpəsinə
yaddaşımın künc-bucağında ömürlük ilişib qədər gəlib çatdı və elə bu vaxt guppultu ilə
qalır. yerə töküldü.
Mən tək-tənha qum təpəciyinin başında Mən qum təpəciyindən üzüaşağı
oturmuşam, yaşım o qədər də çox deyil. diyirləndim və qulaqlarımı tutub kəndarası
yola tərəf cumdum. Dalğalar yavaş-yavaş
Qarşımda tərtəmiz mavi səmada ağappaq sakitləşirdilər.
ləpələr parıldayır. Dənizdən əsən meh dayan-
madan yanaqlarımı tumarlayır. Bu mənzərə Mən qamış pərdələri olan dükanda limonad
çox xoşdur, amma ondakı nə isə bir şey qeyri- içdim. Dükanın qarşısına şüşə qutu formasında
ixtiyari adamı narahat edir. Şübhəsiz, su səthi daşınan vitrin qoyulmuşdu. Vitrinin içində kiçik
canlıdır! Su, görünür, haradasa şəhərin qaldırıcı kran quraşdırılmışdı, konfet qutuları
yaxınlığında dənizlə birləşir, amma istənilən və şirni paketləri üst-üstə yığılmışdı. Vitrin-
halda bu iki, tam fərqli dənizdir. qutunun bayır tərəfində dəstək və düymə
vardı. Onların köməyi ilə oyuncaq hərəkətə
O vaxt mühərrikli qayıqda məni əhatə gətirilirdi. Kran ağzını açıb iti dişlərini şirniyyat
edən sudan, bir zərrə olsun belə, qorxmurdum. topasına batırırdı.
Amma qumluq sahildən üfüq xəttinə qədər
üzündəki təbəssüm daha da yayılır. Uşaqlar məni dəhşətli qorxu bürüyürdü. Suyun hər 2016
itələşə-itələşə karamelləri toplayırlar. Onlardan zərrəciyi diri idi, adamı hədələyirdi, ağzını
biri düz kanalın kənarına qaçıb gəlir və geniş açıb dişlərini qıcırdırdı. Günəş işığı qırmızı-qonur dəniz
tələbkarcasına əllərini qabağa uzadır. Dul səmada və dənizin səthində sayrışıb adamın
qadın bağdan qoparıb banan tullamağa gözünü qamaşdırırdı. Bu sayrışma hədsiz
başlayır. Bananlar yerə dəyib ağır küt səs gözqamaşdırıcı, dənizdən əsən külək isə çox
çıxarırlar. Hər dəfə qadın əlini qaldıranda və duzlu idi. Cansız parıltı diri idi, məni ovlamağa
ya aşağı salanda mən onun biləyindəki fil çalışırdı və mən qorxurdum.
sümüyündən olan bilərziyin asta-asta necə
cingildədiyini aydın eşidirəm. Birdən burnuma həmin kanalın qoxuları
gəldi və insan iyi üçün – hətta bu lil qoxusu
Lil iyi daha da kəskinləşir. Mən təmiz qarışıq tər iyi olsa belə – qəribsədim.
suyun, günəş altında parıldayan ləpələrin,
dəniz iyini canına hopduran küləyin xiffətini "Yox, bu dənizdən uzaq durmaq lazımdır",
çəkməyə başlayıram. – fikirləşdim. Bir də onu fikirləşdim ki, burada,
bu qum təpəsinin başında təhlükədən uzağam
Qayıq kanalla aşağı enib yenidən dənizə və gözlərimi dənizdən çəkdim. Elə bu vaxt
çıxır. Bu dəfə artıq bizim qayığın dənizə aramla sahilə çatıb əriyən ağ ləpəli dalğalardan
çıxması mənə romantik görünmür. Qayıq paslı biri qəfil qabardı və havaya qalxdı. "Şahə
qara-qırmızı dəmir yığnağından başqa bir şey qalxdı", – ağlımdan bu fikir keçdi. Hündür su
deyil. Hava sərinləyir və əlil sükançının divarı qumun üzəri ilə mənim oturduğum qum
pencəyinin içiboş qolu küləkdə tənbəl-tənbəl təpəsinə doğru irəliləyirdi.
yırğalanmağa başlayır. Külək özü ilə çürüyən
tullantıların qoxusunu və mənim bir az bundan Bu, göz aldanışı deyildi. Uzaqda, açıq
əvvəl kanalda burnuma dəyən üfunət iyini dənizdə buradan kibrit qutusu boyda görünən
qovub gətirir. Elə bu vaxt, nəhayət, mənə hərbi gəmi qaralırdı. Dalğa tərəfdən gəlirdi.
çatır ki, bu iy qadından gəlir və bu ətirlə Amma bunu anlayandan sonra da mən qorxu
qarışmış tər iyidir. Bundan sonra mən o dul hissini boğa bilmədim. Dalğa sanki məni
qadına nifrət etməyə başlayıram və bu iy udmaq istəyirmiş kimi, düz qum təpəsinə
yaddaşımın künc-bucağında ömürlük ilişib qədər gəlib çatdı və elə bu vaxt guppultu ilə
qalır. yerə töküldü.
Mən tək-tənha qum təpəciyinin başında Mən qum təpəciyindən üzüaşağı
oturmuşam, yaşım o qədər də çox deyil. diyirləndim və qulaqlarımı tutub kəndarası
yola tərəf cumdum. Dalğalar yavaş-yavaş
Qarşımda tərtəmiz mavi səmada ağappaq sakitləşirdilər.
ləpələr parıldayır. Dənizdən əsən meh dayan-
madan yanaqlarımı tumarlayır. Bu mənzərə Mən qamış pərdələri olan dükanda limonad
çox xoşdur, amma ondakı nə isə bir şey qeyri- içdim. Dükanın qarşısına şüşə qutu formasında
ixtiyari adamı narahat edir. Şübhəsiz, su səthi daşınan vitrin qoyulmuşdu. Vitrinin içində kiçik
canlıdır! Su, görünür, haradasa şəhərin qaldırıcı kran quraşdırılmışdı, konfet qutuları
yaxınlığında dənizlə birləşir, amma istənilən və şirni paketləri üst-üstə yığılmışdı. Vitrin-
halda bu iki, tam fərqli dənizdir. qutunun bayır tərəfində dəstək və düymə
vardı. Onların köməyi ilə oyuncaq hərəkətə
O vaxt mühərrikli qayıqda məni əhatə gətirilirdi. Kran ağzını açıb iti dişlərini şirniyyat
edən sudan, bir zərrə olsun belə, qorxmurdum. topasına batırırdı.
Amma qumluq sahildən üfüq xəttinə qədər