Page 232 - "Xəzər"

ma gəldi. Bu, iyul ayından sonra onun ilk həsində öz müttəfiqlərinə kömək edə bil-

şəxsi məktubu idi: məyəcək. Mən bu məktubun sizi məyus

“Әvvəlcədən söz verdiyiniz 200 qırıcı edəcəyini bilirəm. Amma neyləmək olar?

təyyarədən əlavə, Sovet İttifaqına daha Qazandığım təcrübə mənə, nə qədər acı

200 qırıcı satmağı vəd etdiyiniz üçün sizə olsa da, həqiqətin gözünün içinə düz bax-

minnətdarlığımı bildirirəm. Sovet təyya- mağı və gerçəyi (arzuolunmaz olsa da)

rəçilərinin onlardan istifadə etməyi öyrə- söyləməkdən qorxmamağı öyrədib”.

nib faydalanacaqlarına şübhə etmirəm. Sovet səfiri mənimlə saat yarım söhbət

...Məsələ burasındadı ki, üç həftə əv- elədi. O, ağrı ilə etiraf etdi ki, son on bir

vəl cəbhədə əldə etdiyimiz stabillik son həftədə alman hücumunun ağırlığını Ru-

günlər 30-34 alman piyada diviziyasının, siya faktiki tək çəkir...

çox sayda tank və təyyarələrin, eləcə də Mən uzun illərdən bəri demədiyim bir

20 fin, 26 rumın diviziyasının Şərq cəb- şeyi səfirə söylədim: “Yadınıza salın, dörd

həsinə gətirilməsi nəticəsində pozulub. ay əvvəl hələ heç kim bilmirdi ki, siz al-

Almanlar öz rəqiblərini – əvvəl rusları, manlar tərəfdən bizim əleyhimizə vuru-

sonra da ingilisləri vurmağı tamamilə şacaqsız, ya yox. Doğrusu, biz bunu ta-

232 mümkün sayırlar. mamilə mümkün sayırdıq. Amma hətta

Nəticədə biz Ukraynanın yarısını itir- onda da öz qələbəmizə inanırdıq. Biz heç
2017 mişik, düşmən Leninqradın qapısı ağzın- vaxt hesab eləməmişik ki, qurtuluşumuz

dadı. Vəziyyət o həddədir ki, Krivorojiski sizin fəaliyyətinizdən asılıdı. Hər nə olur-

dəmir filizi hövzəmizi, Ukraynada metal- olsun və siz hansı istiqamətdə fəaliyyət

lurgiya zavodlarımızı itirmişik, Dneprdə, göstərirsiz-göstərin, bizi təhdid etməyə

Uinston Çörçill. Mən Rusiya ilə necə savaşdım Tixvində alüminium zavodlarını, Ukray- heç bir haqqınız yoxdu”.

nada bir mühərrik və iki təyyarə zavodu- Mən bu sözləri deyəndə elə qızışdım

nu, Leninqradda iki mühərrik, iki təyyarə ki, cavabında səfir dedi: “Xahiş edirəm,

zavodunu təxliyə etmişik. bir az sakit olun, cənab Çörçill!”

Bütün bunlar müdafiə qabiliyyətimizin Amma bundan sonra onun səs tonu

zəifləməsinə gətirib çıxarıb və Sovet İtti- nəzərəçarpacaq dərəcədə yumşaldı....

faqını ölüm təhlükəsi ilə üz-üzə qoyub.

İndi ən yerinə düşən sual bu mürəkkəb

vəziyyətdən necə çıxmaqdı. Mən hesab ***

eləyirəm ki, burada yalnız bir çıxış yolu İkinci cəbhənin açılması məsələsi

var: Şərq cəbhəsindən 30-40 alman divi- növbəti il də Sovet İttifaqı ilə aramızdakı

ziyasını uzaqlaşdıracaq, eyni zamanda əsas problem olaraq qaldı. Bütün istəyi-

Sovet İttifaqını oktyabrın əvvəlində 30 mizə baxmayaraq, güclü ingilis-amerikan

min ton alüminium və hər ay 400 təyyarə ordusunun hesabına La-Manşın güclən-

və 500 tankla təmin edəcək ikinci cəbhə- dirilməsinə 1943-cü ilin yayının sonun-

ni elə bu il Balkanlarda, ya da Fransada dan tez nail ola bilmədik. 1942-ci il apre-

yaratmaq lazımdı. lin 14-də müdafiə komitəsi amerikalı dost-

Bu iki növ yardım olmasa, Sovet İtti- larımızla birlikdə Dauninq-strit 10-da top-

faqı ya məğlub olacaq, ya da o qədər zəif- laşdılar. Bu müzakirələr o qədər əhəmiy-

ləyəcək ki, hitlerizmə qarşı mübarizə cəb- yətli idi ki, mən qabaqcadan general İs-