Page 210 - "Xəzər"

qa bir misalda: “Məhv olanlara xaçdan və balıqçılarla vaxt keçirməyi sevərdi.

söz açmaq divanəlikdir”9, deyilir. Әgər Vəhşi heyvanların içərisində də İsanın ən

mistik Zəbur surələrində İsa özü atasına çox ürəyinə yatanlar tülkü bicliyindən uzaq

açıq şəkildə: “Sən mənim ağılsızlığıma olanlar idi. O, eşşəyə minməyi üstün tu-

bələdsənmi?”10, deyirsə, mən bu qədər tardı, halbuki istəsəydi, tərəddüd etmə-

sübut yığmaqdan ötrü niyə boş yerə dən şiri də yəhərləyə bilərdi. Həmçinin

üzülməliyəm? Axmaqların tanrılar üçün müqəddəs ruh da onun üçün göydən ye-

bu qədər istəkli bəndə olmaqları heç də rə qartal və ya çalağan şəklində yox,

təsadüfi deyil: məncə, bu, həddən artıq göyərçin şəklində enmişdi. Bundan əla-

dərrakəli insanların böyük hökmdarlara və, müqəddəs yazıda tez-tez cavan ma-

şübhəli və nifrətamiz görünmələri ilə izah rallar və quzular yada salınır. Xatırladaq

olunur. Necə ki Brutus və Kassius Seza- ki, İsa əbədi həyata dəvət etdiyi sadiqləri-

ra elə görünür, əyyaş Antonius isə onda ni “qoyun” adlandırırdı. O da məlumdur

heç bir qorxu oyatmırdı – eynən Seneka ki, təbiətdə qoyundan da axmaq bir canlı

Neroya, Platon da Dionisiosa11 göründüyü yoxdur. Elə Aristotelesin məsəlindəki hey-

kimi. Savadsız və korazehin insanlar isə van xasiyyətinə görə kəlməsini götürək:

210 əksinə, hökmdarlardan həmişə hüsn-rəğ- “bu heyvanın səfehliyinə görə o axmaq

bət görüblər. Eləcə, İsanın özü də biliklə- və kütbeyin insanları belə adlandırırlar”,
2017 ri ilə öyünən aqilləri özündən uzaq edər, deyərək xatırladırdı. Ancaq İsa özünü bu

pisləyərdi. Müqəddəs Paulus da bunu: sürünün çobanı elan etmişdi və hətta qu-

“Dünyada nə qədər axmaqlıq varsa, Tan- zu adından xoşhallanırdı. Bir dəfə İoan-

rı onu seçir”12 və bir də: “Tanrıya dünyanı nus onu göstərərək demişdi: “Budur Tan-

axmaqlıqla xilas etmək xoş idi”13, deyən- rının quzusu”15. Bu barədə Apokalipsisdə

də, bunu tam aydınlığı ilə təsdiqləyir. də xeyli bəhs olunur.

Çünki bunu müdrikliklə başa gətirə bil- Bütün bunları ölərilərin də, möminlə-

Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi məmişdi. Tanrı özü də Peyğəmbərin dili rin də axmaq olmasından başqa, necə

ilə: “Müdriklərin müdrikliyini məhv edir, adlandırasan? Elə İsanın özü atasının

dərrakəlilərin dərrakəsini rədd edərəm”14, müdrikliyinə malik olsa da, ölərilərin ax-

deməklə, bunu kifayət qədər açıq şəkildə maqlığına kömək etməkdən ötrü, müəy-

təsdiqləyir. O, Tanrını mədh edəndə bu- yən mənada, axmağa çevrilmiş və insan-

nu, nicatının sirrini aqillərdən gizlədib ki- ların təbiətini qavrayaraq xasiyyətcə in-

çiklərə, yəni axmaqlara açdığı üçün belə san olmuşdu. Həmçinin günahları sağal-

edirdi. Çünki yunancada “kiçiklər” sözünün da bilsin deyə günaha da batmışdı. Onu

yerində ağılsızlar işlənib ki, o da müdrik- da xaçın divanəliyi, axmaq və cahil apos-

lərə qarşı qoyulur. Bu da eynilə “İsa İncil- tolların vasitəsi ilə etmişdi: onları müdrik-

də riyakarları, cızma-qaraçıları və qa- likdən çəkindirər, səylə ağılsızlığı təlqin

nunşünasları ifşa edərək, savadsız qara edər, uşaqları, zanbaqları, xardal toxum-

camaatın qayğısına qalır” kimi şərh olun- larını və balaca quşları, – axmaq və dər-

malıdır: “Vay halınıza, cızma-qaraçılar və rakəsiz olanları, yalnız təbiətin diktəsi ilə,

riyakarlar!” sözləri “Vay halınıza aqillər!” biclik bilmədən, dərd-sərsiz mövcud olan

demək deyilsə, bəs onda nə deməkdir? varlıqları onlara misal çəkərdi. Bundan

O, hər şeydən çox uşaqlarla, qadınlarla əlavə, hakim qarşısında irad edəcək nitq-