Page 101 - "Xəzər"
P. 101
adinməz Enni Klark xroniki susqunlu- Nizam-intizamın həmişəlik bərqərar 101
ğundan çıxır, hər şeyi necə var, birbaşa olduğu bu evdə, qaradinməz valideynlə- 2017
deyirdi. rinin yanında balaca Tommi Klark böyü-
yürdü. Doris Lessinq. Qarışqa yuvası
Məsələn, onlar mədənə gəlib ikiotaqlı
kiçik evdə yerləşəndə Makintoşa yaxınla- Mədənə gələndə üçaylıq idi. Həmin
şıb demişdi: vaxtdan etibarən illər uzunu – hər gün,
hər gecə uşağın qulaqlarında daşqıran
– Siz təkbaşına dörd otaq tutmusu- maşınların gurultusu səslənirdi və Tommi
nuz. Biz isə iki nəfərik, hələ uşağımız da buna o qədər öyrəşmişdi ki, sanki gurul-
var. Belə olmaz axı. tunu daha eşitmirdi. “Qızıl, qızıl, qızıl,” –
deyə maşınlar dayanmaq bilmir, zərbələ-
Makintoş dodaqlarını bir-birinə sıxıb rinin ritmini dəyişmədən süxurları gurul-
ona qəzəbli bir nəzər salmış, sonra qəfil- tuyla paralayır, bir an belə susmurdu. La-
dən gülüb razılaşmışdı. kin bir dəfə, Tomminin üç yaşı olanda
mühərrik sındı, maşınlar susdu. Onun qu-
– Düz sözə nə deyəsən. laqlarına elə bir boşluq, elə sakitlik doldu
Sonralar qaradinməz Enni Klarkın onu ki, oğlan qulaqbatırıcı bir səslə: “Dayan-
necə yerində oturtduğunu hər dəfə yadı- dılar, dayandılar!” – çığırıb anasına tərəf
na salanda gülməyini saxlaya bilmirdi. atıldı və küt zərbə səsləri təzədən eşidi-
Ayda bir dəfə Enni yır-yığış etmək lənə kimi küncə sıxılıb ağladı.
üçün mister Makintoşun evinə gəlib çə-
kinmədən deyirdi: “Hə, tərpənin görüm! Sanki yer kürəsinin döyünən qəlbi sus-
Mən buraları qaydaya salmayana qədər muşdu. Amma elə ki təzədən bu qəlb
qayıtmayın”. vurmağa başladı, Tommi dərhal həmin o
İşini qurtarandan sonra isə gileylənir- tanış səsi eşitdi. İndi artıq bilirdi ki, sükut
di: “Allah haqqı, əsl donuzsunuz, düz de- səsdən nə ilə fərqlənir. Onun qulaqları
yirəm”. Qadın onu pal-paltarını harada əvvəllər tanımadığı səslərə qarşı həssas
gəldi atdığına görə, həftələrlə alt cama- oldu.
şırlarını dəyişmədiyinə, başqalarının ağ-
lından belə keçirməyə cəsarət etmədiyi Tommi daim təhlükə altında işləyən
bəzi şeylərə görə danlayırdı. Kişi isə mə- səs-küylü, cəsur yerlilərin qışqırıqlarını,
zələnir, ona ilişirdi: “Çox təəssüf ki, siz oxuduqları mahnıları dinləyirdi. O, daşa
artıq ərdəsiniz, missis Klark”. “Әgər istə- tuş gələn kətmənin cingiltisini, torpağın
səydiniz, özünüzə arvad tapardınız”. Qa- çıxardığı küt, yumşaq səsləri, vaqonların
dın qıpqırmızı olur, başını qürurla dik tu- ciyiltisini, yerə döşənmiş taxtalar üzərin-
taraq çıxıb gedirdi. də diyirlənən arabaların gurultusunu,
Enni mister Makintoşu çox istəyirdi, tökülən süxurların səsini eşidirdi. Gecə-
kişi də ona eyni münasibət bəsləyirdi. lər isə bayquşlar ulayır, çobanaldadan
Mister Klark onun qarşısında baş əyir, quşu şikayətlənir, sisəylər çırtıldayırdı.
pərəstiş edirdi və Makintoş da öz növbə- Şimşəklər tüğyan edəndə isə, ona elə
sində Klarkı sevirdi. Mister və missis Klark gəlirdi ki, bu gurultunu göy özü yer üzünə
dördotaqlı evlərinin damı altında mehri- yağdırır, dağlarda əks-səda verə-verə ça-
ban yaşadıqlarından, güman etmək olar- xan şimşəklər bir zirvədən digərinə sıçra-
dı ki, bir-birini sevirlər. Amma nadir hal- yırdı. Yer kürəsinin nəhəng qəlbinin sus-
larda söhbət edirdilər. Nədən danışaydı-
lar axı!..
ğundan çıxır, hər şeyi necə var, birbaşa olduğu bu evdə, qaradinməz valideynlə- 2017
deyirdi. rinin yanında balaca Tommi Klark böyü-
yürdü. Doris Lessinq. Qarışqa yuvası
Məsələn, onlar mədənə gəlib ikiotaqlı
kiçik evdə yerləşəndə Makintoşa yaxınla- Mədənə gələndə üçaylıq idi. Həmin
şıb demişdi: vaxtdan etibarən illər uzunu – hər gün,
hər gecə uşağın qulaqlarında daşqıran
– Siz təkbaşına dörd otaq tutmusu- maşınların gurultusu səslənirdi və Tommi
nuz. Biz isə iki nəfərik, hələ uşağımız da buna o qədər öyrəşmişdi ki, sanki gurul-
var. Belə olmaz axı. tunu daha eşitmirdi. “Qızıl, qızıl, qızıl,” –
deyə maşınlar dayanmaq bilmir, zərbələ-
Makintoş dodaqlarını bir-birinə sıxıb rinin ritmini dəyişmədən süxurları gurul-
ona qəzəbli bir nəzər salmış, sonra qəfil- tuyla paralayır, bir an belə susmurdu. La-
dən gülüb razılaşmışdı. kin bir dəfə, Tomminin üç yaşı olanda
mühərrik sındı, maşınlar susdu. Onun qu-
– Düz sözə nə deyəsən. laqlarına elə bir boşluq, elə sakitlik doldu
Sonralar qaradinməz Enni Klarkın onu ki, oğlan qulaqbatırıcı bir səslə: “Dayan-
necə yerində oturtduğunu hər dəfə yadı- dılar, dayandılar!” – çığırıb anasına tərəf
na salanda gülməyini saxlaya bilmirdi. atıldı və küt zərbə səsləri təzədən eşidi-
Ayda bir dəfə Enni yır-yığış etmək lənə kimi küncə sıxılıb ağladı.
üçün mister Makintoşun evinə gəlib çə-
kinmədən deyirdi: “Hə, tərpənin görüm! Sanki yer kürəsinin döyünən qəlbi sus-
Mən buraları qaydaya salmayana qədər muşdu. Amma elə ki təzədən bu qəlb
qayıtmayın”. vurmağa başladı, Tommi dərhal həmin o
İşini qurtarandan sonra isə gileylənir- tanış səsi eşitdi. İndi artıq bilirdi ki, sükut
di: “Allah haqqı, əsl donuzsunuz, düz de- səsdən nə ilə fərqlənir. Onun qulaqları
yirəm”. Qadın onu pal-paltarını harada əvvəllər tanımadığı səslərə qarşı həssas
gəldi atdığına görə, həftələrlə alt cama- oldu.
şırlarını dəyişmədiyinə, başqalarının ağ-
lından belə keçirməyə cəsarət etmədiyi Tommi daim təhlükə altında işləyən
bəzi şeylərə görə danlayırdı. Kişi isə mə- səs-küylü, cəsur yerlilərin qışqırıqlarını,
zələnir, ona ilişirdi: “Çox təəssüf ki, siz oxuduqları mahnıları dinləyirdi. O, daşa
artıq ərdəsiniz, missis Klark”. “Әgər istə- tuş gələn kətmənin cingiltisini, torpağın
səydiniz, özünüzə arvad tapardınız”. Qa- çıxardığı küt, yumşaq səsləri, vaqonların
dın qıpqırmızı olur, başını qürurla dik tu- ciyiltisini, yerə döşənmiş taxtalar üzərin-
taraq çıxıb gedirdi. də diyirlənən arabaların gurultusunu,
Enni mister Makintoşu çox istəyirdi, tökülən süxurların səsini eşidirdi. Gecə-
kişi də ona eyni münasibət bəsləyirdi. lər isə bayquşlar ulayır, çobanaldadan
Mister Klark onun qarşısında baş əyir, quşu şikayətlənir, sisəylər çırtıldayırdı.
pərəstiş edirdi və Makintoş da öz növbə- Şimşəklər tüğyan edəndə isə, ona elə
sində Klarkı sevirdi. Mister və missis Klark gəlirdi ki, bu gurultunu göy özü yer üzünə
dördotaqlı evlərinin damı altında mehri- yağdırır, dağlarda əks-səda verə-verə ça-
ban yaşadıqlarından, güman etmək olar- xan şimşəklər bir zirvədən digərinə sıçra-
dı ki, bir-birini sevirlər. Amma nadir hal- yırdı. Yer kürəsinin nəhəng qəlbinin sus-
larda söhbət edirdilər. Nədən danışaydı-
lar axı!..
