Page 96 - "Xəzər" 4/2016
P. 96
7dekabr Fiv sakini olan iki nəfər alim yanıma
...Tipik bir xüsusiyyətim var: məsələn, gəlmişdi və uzun məsləhətləşmədən,
eyni zamanda mütaliə ilə məşğul olanda, müzakirayədən sonra getdilər. Onlar işdə
öz əsərim üzərində daha yaxşı işləyirəm, fasilə verməyimi qətiyyətlə pislədilər, bunun
dəqiq desək, düşünə bilirəm. Görəndə ki, tam uğursuzluğa gətirib çıxaracağını
pis yazıram və dalana dirənmişəm, yüngül dedilər. Mən inad etdiyim halda üzləşə-
bir kitab, – roman və ya buna bənzər nə- cəyim çətinlik və təhlükələr barədə öz
sə götürürəm, sadəcə azacıq mütaliə düşündüklərimi söylədim, izah etdim ki,
etməyim qalır ki, bütün çətinliklərim aradan kütlə boşluğu dərk eləyənəcən, altı aya
qalxsın, yenidən işləməyə hazır olum. və ya, hətta bir ilə fəaliyyətimi bərpa edə
Başımdan eyni anda iki düşüncə axını biləcəm. Onlar bildirdilər: bu müddət ərzin-
keçməlidi; ola bilər, qadınların əyirmək də gözləntilər o qədər artıb çoxalacaq ki,
və toxumaq kimi kifayət qədər yüngül heç bir Tanrı bəndəsi camaatı razı sala
məşğuliyyətlərinə oxşar işlər şüura sabitlik bilməyəcək. Cıdırda irəli sıçrayan, amma
bəxş edir, düşüncənin yayınmağına mane öz üstünlüyünü axıracan saxlaya bilməyən
olur, beləliklə, ağlın daha dərin imkanlarına bir at kimi, məni tamamilə sıxışdıra biləcək
şərait yaratmağa xidmət edir. “Nə şeylər haqda bu alimlərin demədiklərini
96 edirsənsə, birdəfəyə et” sözlərini eşidəndə, də nəzərə almaq lazımdı. Axırda qərara
2016 həmişə məni gülmək tutur. Bütün ömrüm aldıq ki, indi yazdığım kitabı başladığım
boyu onlarla işi birdəfəyə görmüşəm...
kimi də davam etdirim və təkcə onların
Valter Skott. Mən Şekspirin ayaqqabılarını silməyə belə layiq deyiləm 12 dekabr etirazlarını bildirdikləri girişdəki bəzi yerləri
Yenə ədəbi şöhrətimin azala biləcəyi çıxım. İzləyici zövqünün gözəl örnəyidi
haqda düşünüb-daşındım. Tənqidə və bu və sözsüz, yaxşı olar, onlarla razılaşıb,
tərifə o qədər biganəyəm ki, böyük uğurla- güzəştə gedəsən. Ancaq mənim mövqeyi-
rımın mənə təlqin edə biləcəyi təkəbbür min – düz, onlarınkının isə səhv olduğuna
heç vaxt gözümü tutmayıb. Buna görə, tam əmin deyiləm, təkrar edirəm, tam
mənim hisslərimə gəlincə, bu hadisələri əmin deyiləm. Bununla belə, indiki şəraitdə
dəyanətlə qarşılamaq iqtidarındayam. Әgər onların həddən artıq tənqidi mövqedə
ədəbi şöhrət hansısa bir üstünlük gətirirsə, olmalarından qorxmuram, hər ikisi sağlam
belə bir şöhrətim olub, amma onun itkisi düşüncəlidi, kimisə tənqid atəşinə tutmaqla
məni zərrə qədər də narahat etmir. nəsə qazanmağa meyilli deyildilər...
Nə vaxtsa şöhrətin zirvəsində oldu- 28 dekabr
ğumu heç kim inkar edə bilməz. Üzərimə ...Mənim yeganə məharətim, darıxdırıcı
götürdüyüm işgüzar öhdəliklərim baxımın- təfərrüatlardan maraqlı, heyranedici süjetlər
dan məhz indi işi bir kənara qoymağa tapıb çıxarmağımdadı. Darıxdırıcı və ma-
məcbur olmağım tamamilə yersizdi və raqsız kimi tanınan əsərləri eşələdikdə, o
bu, ədəbi fəaliyyətimi dayandırmamağımın qədər xoşagələn və ibrətamiz şeylər ras-
yeganə səbəbidi; uzaq başı bu uğursuz
işə – romanlar yazmağa davam etməyə- tıma çıxır ki. Siz mənə fakt verin, təxəy-
cəm. Qınaqlara səbəb olan yazılarımı geri yülüm kifayət qədərdi...
götürəcəm, amma bu, o demək deyil ki,
onların üzünü yenidən köçürəcəm. (...)
...Tipik bir xüsusiyyətim var: məsələn, gəlmişdi və uzun məsləhətləşmədən,
eyni zamanda mütaliə ilə məşğul olanda, müzakirayədən sonra getdilər. Onlar işdə
öz əsərim üzərində daha yaxşı işləyirəm, fasilə verməyimi qətiyyətlə pislədilər, bunun
dəqiq desək, düşünə bilirəm. Görəndə ki, tam uğursuzluğa gətirib çıxaracağını
pis yazıram və dalana dirənmişəm, yüngül dedilər. Mən inad etdiyim halda üzləşə-
bir kitab, – roman və ya buna bənzər nə- cəyim çətinlik və təhlükələr barədə öz
sə götürürəm, sadəcə azacıq mütaliə düşündüklərimi söylədim, izah etdim ki,
etməyim qalır ki, bütün çətinliklərim aradan kütlə boşluğu dərk eləyənəcən, altı aya
qalxsın, yenidən işləməyə hazır olum. və ya, hətta bir ilə fəaliyyətimi bərpa edə
Başımdan eyni anda iki düşüncə axını biləcəm. Onlar bildirdilər: bu müddət ərzin-
keçməlidi; ola bilər, qadınların əyirmək də gözləntilər o qədər artıb çoxalacaq ki,
və toxumaq kimi kifayət qədər yüngül heç bir Tanrı bəndəsi camaatı razı sala
məşğuliyyətlərinə oxşar işlər şüura sabitlik bilməyəcək. Cıdırda irəli sıçrayan, amma
bəxş edir, düşüncənin yayınmağına mane öz üstünlüyünü axıracan saxlaya bilməyən
olur, beləliklə, ağlın daha dərin imkanlarına bir at kimi, məni tamamilə sıxışdıra biləcək
şərait yaratmağa xidmət edir. “Nə şeylər haqda bu alimlərin demədiklərini
96 edirsənsə, birdəfəyə et” sözlərini eşidəndə, də nəzərə almaq lazımdı. Axırda qərara
2016 həmişə məni gülmək tutur. Bütün ömrüm aldıq ki, indi yazdığım kitabı başladığım
boyu onlarla işi birdəfəyə görmüşəm...
kimi də davam etdirim və təkcə onların
Valter Skott. Mən Şekspirin ayaqqabılarını silməyə belə layiq deyiləm 12 dekabr etirazlarını bildirdikləri girişdəki bəzi yerləri
Yenə ədəbi şöhrətimin azala biləcəyi çıxım. İzləyici zövqünün gözəl örnəyidi
haqda düşünüb-daşındım. Tənqidə və bu və sözsüz, yaxşı olar, onlarla razılaşıb,
tərifə o qədər biganəyəm ki, böyük uğurla- güzəştə gedəsən. Ancaq mənim mövqeyi-
rımın mənə təlqin edə biləcəyi təkəbbür min – düz, onlarınkının isə səhv olduğuna
heç vaxt gözümü tutmayıb. Buna görə, tam əmin deyiləm, təkrar edirəm, tam
mənim hisslərimə gəlincə, bu hadisələri əmin deyiləm. Bununla belə, indiki şəraitdə
dəyanətlə qarşılamaq iqtidarındayam. Әgər onların həddən artıq tənqidi mövqedə
ədəbi şöhrət hansısa bir üstünlük gətirirsə, olmalarından qorxmuram, hər ikisi sağlam
belə bir şöhrətim olub, amma onun itkisi düşüncəlidi, kimisə tənqid atəşinə tutmaqla
məni zərrə qədər də narahat etmir. nəsə qazanmağa meyilli deyildilər...
Nə vaxtsa şöhrətin zirvəsində oldu- 28 dekabr
ğumu heç kim inkar edə bilməz. Üzərimə ...Mənim yeganə məharətim, darıxdırıcı
götürdüyüm işgüzar öhdəliklərim baxımın- təfərrüatlardan maraqlı, heyranedici süjetlər
dan məhz indi işi bir kənara qoymağa tapıb çıxarmağımdadı. Darıxdırıcı və ma-
məcbur olmağım tamamilə yersizdi və raqsız kimi tanınan əsərləri eşələdikdə, o
bu, ədəbi fəaliyyətimi dayandırmamağımın qədər xoşagələn və ibrətamiz şeylər ras-
yeganə səbəbidi; uzaq başı bu uğursuz
işə – romanlar yazmağa davam etməyə- tıma çıxır ki. Siz mənə fakt verin, təxəy-
cəm. Qınaqlara səbəb olan yazılarımı geri yülüm kifayət qədərdi...
götürəcəm, amma bu, o demək deyil ki,
onların üzünü yenidən köçürəcəm. (...)