Page 33 - "Xəzər" 4/2016
P. 33
lıqlara qan udduran Azərbaycanın Car- Sən nə bilirsən ki, Sisianovun qorxmaz- 33
Balakən camaatlığını yerində oturtdu – lığının və prinsipiallığının arxasında nə 2016
indi onlar nəfəslərini də dərə bilmirlər, dayanır? O, bir tərəfdən, düzdür, tuzem-
qorxudan xayaları qarınlarına girib – ya lərə qarşı amansızdır, ancaq o biri tərəfdən Elçin. Baş
müharibə ilə, ya da cod xasiyyəti hesabına də incəliklə düşünülmüş hərəkətləri ilə
sərt danışıqlarla Gəncə xanlığını yox elədi, tuzemlərin gözündə öz nüfuzunu qaldırır.
Qarabağ, Şəki, Şirvan xanlıqlarını faktiki Quldur Cavad xanın arvadı da, qızı da
olaraq Rusiyanın tərkibinə qatır, Bakı əsir düşmüşdü və Sisianov tuzemlərin
xanlığını da alacaq – Suxaryovun buna gözündə dövlətin yox, öz şəxsi hörmətini
qəti şübhəsi yox idi – bəli, bütün bunlar artırmaq üçün bu quldur arvadını da, onun
belə idi, ancaq məsələ bundadır ki, sabah qızını da əsirlikdən azad edib, xüsusi bir
dünya dəyişsə, birləşmiş Gürcüstan özünü kareta ilə Şəkiyə, o arvadın qardaşının
vahid müstəqil çarlıq elan etsə, elə həmin yanına göndərdi. Quldur Cavad xan Rusi-
Sisianov – rus generalı – məmnuniyyətlə, yaya əl qaldırmışdı, rus zabitinin, rus
gəlib o çarlıq taxtında oturacaq, dağılan soldatının qanını axıtmışdı, bəs sən,
Rusiyanı da nəinki vecinə almayacaq, Sisianov, rus ordusunun generalı, Baş
lazım gəlsə, avropalılarla ittifaqa girib, on- komandan, hansı ixtiyarla o məlunu qəhrə-
larla birlikdə tüfəngi Rusiyaya tərəf çevi- man kimi öz məscidlərinin həyətində dəfn
rəcək. etdirirsən? Çünki sən qanınla, canınla rus
generalı deyilsən, əsl rus generalı rus
Deyirlər ki, Sisianov öz “fon”larının, soldatının qanını tökmüş o quldurun cə-
nəsil-nəcabəti bilinməyən yaxın adamla- sədini tikə-tikə doğratdırıb, qurda-quşa
rının yanında hərdən çox sevdiyi bir anek- yem eləyərdi və ancaq bundan sonra
dot danışır. Kənddə bir rus kəndçi arvad sakitləşərdi, o igid rus soldatlarının da
uzun doğuşdan sonra yeddi yaşlı bir oğlan ruhu şad olardı.
doğur və yenicə dünyaya gələn o oğlanın
da ilk sözü: “Mənə araq ver!” – olur. Deyir- Әsl rus generalı, əgər bir tuzem, rus
lər, Sisianov bunu danışıb, o qədər gülür ordusunun qərargahına soxulmağa cürət
ki, az qalır nəfəsi dayansın. edib və soxulubsa, rus zabitinin atını oğur-
lamaq istəyibsə, onu şəxsən güllələyərdi
Bu da sənə rus generalı! Rus ordusu- və düz də edərdi, onu qərargahın qaba-
nun Baş komandanı! ğında asdırardı, ancaq onun şəxsiyyətini
o cür alçaltmazdı, onu ailəsinin, yerlilərinin
Rus soldatını hərbi tribunala vermək qarşısında təhqir etməzdi və onu elə bir
olar, onu güllələmək olar, ancaq onu təhqir düşmənə çevirməzdi ki, özü də, saysız-
etmək olmaz və əsl rus generalı heç vaxt hesabsız oğlanları və qardaşları da, hətta
rus soldatını təhqir etməz, onu cəzalan- qızları da hər an xəncəri rus soldatının
dırmaq lazımdırsa, cəzalandırar, həm də qarnına soxmağa gizli məqam gözləsin.
çox sərt cəzalandırar, ancaq təhqir etməz,
onu alçaltmaz. Hələ Knorrinqin vaxtında Gürcüstanda
taun yayılmağa başlamışdı, Sisianov gələn
Әgər bir general beləcə bir soyuqqan- kimi aləmi bir-birinə qatdı, Peterburqdan,
lılıqla Suxaryov kimi bir rus zabitini bu Moskvadan, Avropadan həkimlər gətirtdi
cür təhqir edirsə, “Donuz!” – deyib onu və taunun qarşısını aldı – yaxşı, bunu
alçaldırsa, o generalda rus ruhu yoxdur
və ondan nə desən gözləmək olar.
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38