Page 32 - "Xəzər" 4/2016

dirilsin? Biz hansı dövrdə yaşayırıq? və avam olmasın, Rusiyanı qorumaq onun

Təzədən Smutaya1 qayıdırıq? Artıq XIX əsr üçün yalnız borc yox, həmin borcla bərabər,

başlayıb! Ana Rusiya hansısa vəhşi bir Rusiyaya sonsuz məhəbbətin ifadəsi olsun,

şərq ölkəsidir ki, oğul ataya qarşı sui- Rusiya onun üçün sözdə yox, ürəkdə ana

qəsddə iştirak edir2, sonra da onun taxtında Rusiya olsun, o, rus laylası ilə böyümüş

əyləşir? Neçə illər bundan əvvəl oxuduğu olsun, ana Rusiyanın nağılları, mahnıları

“Hamlet” kapitan Suxaryovun yadına onun üçün doğmadan doğma olsun, o,

düşdü. Hamletin faciəsi Avropadan çıxıb, daima bu nağıllar və bu mahnılar üçün

Rusiyaya qayıdır? darıxsın, onun da, ailəsinin də ana dili

İndi də Aleksandr Avropanı Bonapart- rus dili olsun.

dan azad etmək istəyir… Yaltaq Sisianov Gəncənin adını Yeliza-

Bədbəxt Rusiya!.. vetpol qoydu, ancaq əslində gərək Luiza-

Avropa ölkələri bir-biri ilə mübarizə mariyaavqustapol qoyaydı3.

aparır, ancaq onların hamısı Rusiyaya Kapitan Suxaryov bilirdi ki, onlar,

qarşıdır, onların hər biri bir dövlət kimi nəhayət ki, Rusiyaya meydan oxumaq

özünü möhkəmləndirmək, qüdrətli etmək istəyən Cavad xanı məhv edib Gəncəni

32 istəyir, Rusiyanı daima zəiflətməyə, özlə- alandan sonra Aleksandr “Gəncənin alın-
rinin Hindistan kimi münbit və varlı torpa- masında əməyə və igidliyə görə” medalı

2016 qlara aparan yollarından kənarlaşdırmağa təsis edib və xalis gümüşdən kəsilmiş bu

çalışır və Rusiyadan öz maraqları üçün medallar artıq neçə vaxtdır ki, öz sahib-

istifadə edir. Avropa ingilis şiri kimi yırtıcıdır, lərinə – rus soldatlarına verilməkdən ötrü

tülkü kimi hiyləgərdir, hər an İuda kimi Baş komandana göndərilib, ancaq o gümüş

xəyanətə hazırdır, rus ayısı isə yadların medallardan hələ də xəbər-ətər yoxdur,

hökmü altındadır, şikar tapmayanda da görünür, Sisianovun gümüşdən xoşu

ot yeyir. gəlir…

Aleksandr Avropanı yox – qoy onlar Kapitan Suxaryov yenə gülümsədi:

orda bir-birlərini qırsın – Rusiyanı azad Qafqazlılar yalnız at oğrusu deyillər…

etməlidir. Rusiyanı qohumbazlıqdan, Kapitan Suxaryov köhnə rus soldatı

tanışbazlıqdan, dvoryanların harınlığından, idi və rus soldatı həmişə düzədüz, əyriyə

məmurların rüşvətindən, mülkədarların əyri deyib. Bəli, Sisianov bu vəhşi Qafqaz-

mujikləri alçaltmasından azad etməlidir, da, bu riyakar və hiyləgər Zaqafqaziyada

kəndlini köləlikdən, ana Rusiyanı baron- Baş komandan yükünü daşıya bilirdi, o,

lardan, markizlərdən, pederas qraflardan aciz və qorxaq deyildi, gələn kimi Knorrin-

azad etməlidir. Ancaq Aleksandr bunu qin taktikasını – Gürcüstanın tuzem çar-

yalnız röyalarda edə bilər, həm də öz ları, knyazları və Azərbaycanın tuzem

Elçin. Baş röyalarında yox, bizim röyalarımızda. xanları ilə hörmətlə davranmaq, onlarla

Qoy Rusiyada da Fransadakı kimi in- mülayim rəftar etmək, eyni hüquqlu tərəflər

qilab olsun, eybi yox, qoy qan tökülsün, kimi danışmaq, onlara hədiyyələr vermək

ancaq Rusiyanın da öz Bonapartı meydana taktikasını dağıtdı və hücuma keçdi,

çıxsın, o, Yemelka Puqaçov kimi savadsız Gürcüstanı cilovladı, Gürcüstana, ətraf

1 Смута – Русийа тарихиндя 1598-ъи илдян 1613-ъц иля гядярки ганлы щяръ-мярълик дюврц
2 Беля бир версийа щюкм сцрцрдц ки, I Александр атасы Павеля гаршы щазырланан суи-гясддян хябярдар олуб.
3 I Александрын арвады Йелизавета Алексейевна миллийyятъя алман иди. Гассен-Дармштад принсеси олан бу гадынын

ясл ады Луиза Марийа Августа иди. Александра яря эeтдикдян сонра православлыьы гябул едиб адыны дяйишдирмишди.