Page 242 - "Xəzər" 2017
P. 242
MİXAİL ÇEXOV Tərcümə: Fərhad Abdullayev
PEŞӘKAR
AKTYORLUQ
DӘRSLӘRİ
BİRİNCİ DӘRS
Aktyor texnikasının əhəmiyyəti
Söhbətin əvvəlində əsas məsələ ba-
rədə ümumi mülahizələrimi bildirmək istə-
yirəm. İcazənizlə, soruşum ki, teatrın han- də ifa edirik. Razılaşın ki, burada bir xəta
var. «Aktyorluq sənətinin texnikası yoxdur
242 sı səbəbdən, hansısa metodlara ehtiyacı və ola da bilməz» deyənlər, əslində qəlbi-
2017 var? İlk baxışdan, teatr normal inkişaf edir mə toxunur, belə sözləri eşidəndə bəd-
və aktyorun işini çətinləşdirə biləcək me- binləşirəm. Ona görə də oyun texnikası
todlara lüzum yoxdur. Bəli, teatr bu min- növlərindən hansının aktyorluğa daha çox
valla uzun inkişaf yolu keçə bilər, amma uyğun gəldiyini araşdırmağa çalışıram.
elə bir zaman yetişəcək ki, özümüzü ak- Sənətimiz incəsənətin digər növləri ilə
tyor kimi çox aciz hiss edəcəyik. Aktyor- müqayisədə çox mürəkkəbdir, ideyaları,
luq texnikası baxımından peşəkarlığın ça- hissləri tamaşaçıya çatdıra biləcək yega-
tışmadığı aydın olacaq. Sənətlə bağlı qəl- nə alət – bədənimizdir! Həqiqət də elə
binizə toxuna biləcək fikirlər səsləndirdi- bundan ibarətdir.
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri yim üçün üzr istəyirəm, amma teatr haq-
qında düşüncələrimi sizinlə bölüşməyi va- Bədən aktyorun alətidir
cib sayıram və məni başa düşəcəyinizə
inanıram. Nəzərə alın ki, özüm də aktyo- Mən bədən üzvlərimdən gündəlik hə-
ram, deməli, sizin qəlbinizə toxunmaqla, yatımda yararlanıram – gəzirəm, danışı-
özümü də küsdürmüş oluram. ram, bir sözlə, yaşayıram. Hisslərimi nüma-
yiş etdirəndə, məsələn, mübahisəyə giri-
Aktyorluq yeganə sənətdir ki, özünə- şəndə, sevgilimə ürəyimi açanda, hadisə-
məxsus texnikası, bəlli metodu yoxdur.
Bəlkə də, bir gün bunu anlayacağıq. Rəs- lərə rəy bildirəndə səsimdən istifadə edi-
sam, musiqiçi, rəqqas və digər sənət rəm. Bəs səhnəyə çıxıb tamaşaçıya nə
adamlarının texnika baxımından peşəkar- göstərə bilərəm? Bədənimi? Bəlkə də, bu-
lığı olmalıdır və onlar bunu daim cilala- nu anlamaq çətindir, amma bir aktyor ki-
mağa can atmalıdırlar. Amma nədənsə, mi, başqa heç nəyim yoxdur – yalnız
biz aktyorlar bu prosesdən kənarda qal- özümü nümayiş etdirə bilərəm. Qarşımda
mışıq – səhnəyə yalnız ona görə çıxırıq bir məqsəd var: bədənimi hər axşam səh-
ki, tamaşada rol almaq arzusu bizə rahat- nəyə daşıyıb tamaşaçını maraqlı, cəlbe-
lıq vermir, rolu ürəyimiz necə istəyir, elə dici ifa ilə heyrətləndirmək. Bədən, emo-
PEŞӘKAR
AKTYORLUQ
DӘRSLӘRİ
BİRİNCİ DӘRS
Aktyor texnikasının əhəmiyyəti
Söhbətin əvvəlində əsas məsələ ba-
rədə ümumi mülahizələrimi bildirmək istə-
yirəm. İcazənizlə, soruşum ki, teatrın han- də ifa edirik. Razılaşın ki, burada bir xəta
var. «Aktyorluq sənətinin texnikası yoxdur
242 sı səbəbdən, hansısa metodlara ehtiyacı və ola da bilməz» deyənlər, əslində qəlbi-
2017 var? İlk baxışdan, teatr normal inkişaf edir mə toxunur, belə sözləri eşidəndə bəd-
və aktyorun işini çətinləşdirə biləcək me- binləşirəm. Ona görə də oyun texnikası
todlara lüzum yoxdur. Bəli, teatr bu min- növlərindən hansının aktyorluğa daha çox
valla uzun inkişaf yolu keçə bilər, amma uyğun gəldiyini araşdırmağa çalışıram.
elə bir zaman yetişəcək ki, özümüzü ak- Sənətimiz incəsənətin digər növləri ilə
tyor kimi çox aciz hiss edəcəyik. Aktyor- müqayisədə çox mürəkkəbdir, ideyaları,
luq texnikası baxımından peşəkarlığın ça- hissləri tamaşaçıya çatdıra biləcək yega-
tışmadığı aydın olacaq. Sənətlə bağlı qəl- nə alət – bədənimizdir! Həqiqət də elə
binizə toxuna biləcək fikirlər səsləndirdi- bundan ibarətdir.
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri yim üçün üzr istəyirəm, amma teatr haq-
qında düşüncələrimi sizinlə bölüşməyi va- Bədən aktyorun alətidir
cib sayıram və məni başa düşəcəyinizə
inanıram. Nəzərə alın ki, özüm də aktyo- Mən bədən üzvlərimdən gündəlik hə-
ram, deməli, sizin qəlbinizə toxunmaqla, yatımda yararlanıram – gəzirəm, danışı-
özümü də küsdürmüş oluram. ram, bir sözlə, yaşayıram. Hisslərimi nüma-
yiş etdirəndə, məsələn, mübahisəyə giri-
Aktyorluq yeganə sənətdir ki, özünə- şəndə, sevgilimə ürəyimi açanda, hadisə-
məxsus texnikası, bəlli metodu yoxdur.
Bəlkə də, bir gün bunu anlayacağıq. Rəs- lərə rəy bildirəndə səsimdən istifadə edi-
sam, musiqiçi, rəqqas və digər sənət rəm. Bəs səhnəyə çıxıb tamaşaçıya nə
adamlarının texnika baxımından peşəkar- göstərə bilərəm? Bədənimi? Bəlkə də, bu-
lığı olmalıdır və onlar bunu daim cilala- nu anlamaq çətindir, amma bir aktyor ki-
mağa can atmalıdırlar. Amma nədənsə, mi, başqa heç nəyim yoxdur – yalnız
biz aktyorlar bu prosesdən kənarda qal- özümü nümayiş etdirə bilərəm. Qarşımda
mışıq – səhnəyə yalnız ona görə çıxırıq bir məqsəd var: bədənimi hər axşam səh-
ki, tamaşada rol almaq arzusu bizə rahat- nəyə daşıyıb tamaşaçını maraqlı, cəlbe-
lıq vermir, rolu ürəyimiz necə istəyir, elə dici ifa ilə heyrətləndirmək. Bədən, emo-