Page 239 - "Xəzər" 2017
P. 239
onu narahat eləyən sözlər baş qaldı- idi. Görəsən, atası da on il keçəndən son- 239
rır, sanki üstünə yeriyirdilər. Brilaxın ana- ra səhiyyə nazirliyində saxlanılan skelet- 2017
sının çörəkçiyə dediyi söz... Bu söz Brila- lər kimi görünür? Dişləri ağaran sümüklər.-
xın yaşadığı evin girəcəyindəki divara ya- .. Sıravi əsgər və şair... Nəsə bir-biri ilə Haynrix Böll. Kişisiz ev
zılmışdı və bir də haradansa Brilaxın dili- heç uyuşmur... Brilaxın atası əvvəlcə feld-
nə düşmüş və hey təkrarladığı söz idi: febel, sonra çilingər olmuşdu. O biri oğ-
əxlaqsızlıq. Tez-tez Qezeleri düşünürdü, lanların ataları mayor – direktor, kiçik za-
ancaq o, uzaqda idi, yadına düşəndə də bit – mühasib, baş yefreytor – redaktor
nə qorxu, nə nifrət hiss edirdi, yalnız olmuşdular. Ancaq heç birinin atası sıravi
özündə nəsə bir ağırlıq duyurdu, ancaq əsgər, heç birinin atası şair olmamışdı.
bu adı tez-tez onun üzünə vuran nənə- Brilaxın dayısı Leo vaxmeyster olmuşdu.
sindən qorxurdu. Nənəsi sanki bu adı Vaxmeyster və tramvayda konduktor...
onun içindən dartıb çıxarır və Qlumun
narazılıqla başını bulamasına baxmaya- İndi də rəngli şəkli mətbəxdəki dolab-
raq, qaytarıb üzünə çırpırdı. da – saqo ilə yarmanın arasındadır. Bu
saqo nə olan şey idi? Sehrli sözdür, on-
Sonra hiss edirdi ki, anası yuxuya ge- dan Cənubi Amerika qoxusu gəlir. Sonra
dib, ancaq özü yenə yata bilmirdi. Qaran- da katexizisin sualları... Başgicəlləndirən
lıqda atasının üzünü təsəvvür eləməyə rəqəmlər... Hər rəqəmin də qarşısında bir
çalışır, ancaq bacarmırdı. Kinolarda, jur- sual və onun cavabı... Sual on bir: Tanrı
nallarda, kitablarda gördüyü min cür sə- haqq yoluna qayıdan günahkarla necə
feh şəkillər gözləri önündə canlanırdı: rəftar edir? Cavab: Tanrı haqq yoluna qa-
Blondi, Hopelonq, Kassidi, Donald Duk... yıdan günahkarların hamısını bağışlayır.
Ancaq atası bu adamların arasında yox Və bir də adamı çaş-baş qoyan misra:
idi. Brilaxın dayısı Leonu, çörəkçini, utan- İlahi, əgər sən bizim günahlarımızı unut-
madan kolluqda pis işlərlə məşğul olan masan, kim qarşında təmiz qalar? Heç
Grebhake ilə Voltersi görürdü... Yanaqla- kim qala bilməz. Brilax yüz faiz əmindir
rı allanmış, şalvarlarının qabağı da açıq ki, böyüklərin hamısı əxlaqsız, uşaqlar
olurdu, özlərindən də yaşıl ot qoxusu gə- da utanmazdır. Brilaxın anası əxlaqsız
lirdi. Məgər əxlaqsızlıq utanmazlıq de- idi, Leo dayı da, bəlkə, elə çörəkçinin özü
məkdi? Ancaq şəkillərində sadə, şən, ata də və bir də nənəsinin dəhlizdə pıçıltı ilə
adı daşımaq üçün hələ çox cavan olan «Yenə haralarda avaralanırsan?!» – de-
atası heç vaxt görünmürdü. Ata olmağın yə məzəmmət elədiyi anası...
bir əlaməti də onun hər gün səhər yemə-
yində bir yumurta yeməsi idi. Ancaq ata- Әlbəttə, istisnalar vardı və Brilax da
sını bu cür təsəvvür eləyə bilmirdi. Ata ol- bunu qəbul edirdi. Məsələn, Albert dayı,
mağın bir əlaməti də nəyəsə vərdiş et- aşağıda yaşayan dülgər, frau Borussiak
mək, yəni Albert dayı kimi nəyisə həmişə və cənab Borussiak, Qlum, Bolda... An-
etmək idi. Ancaq atasında bu vərdiş hiss caq frau Borussiak hamısından yüksək-
olunmurdu. Səhər durmaq, yumurta ye- də dayanırdı. Gur səsi vardı və oxuduğu
mək, işə getmək, qəzet oxumaq, evə qa- gözəl mahnılar Brilaxın otağından keçib
yıtmaq, yatmaq vərdişləri... Ancaq bunla- həyətə yayılırdı.
rın heç biri uzaqlarda – hansısa rus kən-
dinin kənarında basdırılmış atasında yox Qaranlıqda frau Borussiak barədə
düşünmək yaxşı idi, bununla təsəlli tapır-
dı, heç nədən də qorxmurdu. Frau Bo-
rır, sanki üstünə yeriyirdilər. Brilaxın ana- ra səhiyyə nazirliyində saxlanılan skelet- 2017
sının çörəkçiyə dediyi söz... Bu söz Brila- lər kimi görünür? Dişləri ağaran sümüklər.-
xın yaşadığı evin girəcəyindəki divara ya- .. Sıravi əsgər və şair... Nəsə bir-biri ilə Haynrix Böll. Kişisiz ev
zılmışdı və bir də haradansa Brilaxın dili- heç uyuşmur... Brilaxın atası əvvəlcə feld-
nə düşmüş və hey təkrarladığı söz idi: febel, sonra çilingər olmuşdu. O biri oğ-
əxlaqsızlıq. Tez-tez Qezeleri düşünürdü, lanların ataları mayor – direktor, kiçik za-
ancaq o, uzaqda idi, yadına düşəndə də bit – mühasib, baş yefreytor – redaktor
nə qorxu, nə nifrət hiss edirdi, yalnız olmuşdular. Ancaq heç birinin atası sıravi
özündə nəsə bir ağırlıq duyurdu, ancaq əsgər, heç birinin atası şair olmamışdı.
bu adı tez-tez onun üzünə vuran nənə- Brilaxın dayısı Leo vaxmeyster olmuşdu.
sindən qorxurdu. Nənəsi sanki bu adı Vaxmeyster və tramvayda konduktor...
onun içindən dartıb çıxarır və Qlumun
narazılıqla başını bulamasına baxmaya- İndi də rəngli şəkli mətbəxdəki dolab-
raq, qaytarıb üzünə çırpırdı. da – saqo ilə yarmanın arasındadır. Bu
saqo nə olan şey idi? Sehrli sözdür, on-
Sonra hiss edirdi ki, anası yuxuya ge- dan Cənubi Amerika qoxusu gəlir. Sonra
dib, ancaq özü yenə yata bilmirdi. Qaran- da katexizisin sualları... Başgicəlləndirən
lıqda atasının üzünü təsəvvür eləməyə rəqəmlər... Hər rəqəmin də qarşısında bir
çalışır, ancaq bacarmırdı. Kinolarda, jur- sual və onun cavabı... Sual on bir: Tanrı
nallarda, kitablarda gördüyü min cür sə- haqq yoluna qayıdan günahkarla necə
feh şəkillər gözləri önündə canlanırdı: rəftar edir? Cavab: Tanrı haqq yoluna qa-
Blondi, Hopelonq, Kassidi, Donald Duk... yıdan günahkarların hamısını bağışlayır.
Ancaq atası bu adamların arasında yox Və bir də adamı çaş-baş qoyan misra:
idi. Brilaxın dayısı Leonu, çörəkçini, utan- İlahi, əgər sən bizim günahlarımızı unut-
madan kolluqda pis işlərlə məşğul olan masan, kim qarşında təmiz qalar? Heç
Grebhake ilə Voltersi görürdü... Yanaqla- kim qala bilməz. Brilax yüz faiz əmindir
rı allanmış, şalvarlarının qabağı da açıq ki, böyüklərin hamısı əxlaqsız, uşaqlar
olurdu, özlərindən də yaşıl ot qoxusu gə- da utanmazdır. Brilaxın anası əxlaqsız
lirdi. Məgər əxlaqsızlıq utanmazlıq de- idi, Leo dayı da, bəlkə, elə çörəkçinin özü
məkdi? Ancaq şəkillərində sadə, şən, ata də və bir də nənəsinin dəhlizdə pıçıltı ilə
adı daşımaq üçün hələ çox cavan olan «Yenə haralarda avaralanırsan?!» – de-
atası heç vaxt görünmürdü. Ata olmağın yə məzəmmət elədiyi anası...
bir əlaməti də onun hər gün səhər yemə-
yində bir yumurta yeməsi idi. Ancaq ata- Әlbəttə, istisnalar vardı və Brilax da
sını bu cür təsəvvür eləyə bilmirdi. Ata ol- bunu qəbul edirdi. Məsələn, Albert dayı,
mağın bir əlaməti də nəyəsə vərdiş et- aşağıda yaşayan dülgər, frau Borussiak
mək, yəni Albert dayı kimi nəyisə həmişə və cənab Borussiak, Qlum, Bolda... An-
etmək idi. Ancaq atasında bu vərdiş hiss caq frau Borussiak hamısından yüksək-
olunmurdu. Səhər durmaq, yumurta ye- də dayanırdı. Gur səsi vardı və oxuduğu
mək, işə getmək, qəzet oxumaq, evə qa- gözəl mahnılar Brilaxın otağından keçib
yıtmaq, yatmaq vərdişləri... Ancaq bunla- həyətə yayılırdı.
rın heç biri uzaqlarda – hansısa rus kən-
dinin kənarında basdırılmış atasında yox Qaranlıqda frau Borussiak barədə
düşünmək yaxşı idi, bununla təsəlli tapır-
dı, heç nədən də qorxmurdu. Frau Bo-