Page 9 - "Xəzər"
P. 9
hallarda Çestertonun Flambosu kimi Hold-him (Tut onu), Seize-him (Qap onu) 9
onların arasından çıxan dahilər, Çester- və Nevermore (Bir daha heç vaxt). Hold- 2016
tonun Flambosu kimi, real həyatla zəngin him Seize-him Şipperke cinsindən olan
olan insan təcrübəsinin qorxunc, qorxunc balaca itlərdir. Әgər tək olsaydılar, heç Nadin Qordimer. Yazı və varlıq
olduğu qədər də gözəl cəngəlliklərinə qəfil kəsin diqqətini cəlb etməzdilər. Lakin
işıq tutmaq istəyir. onların yanında Nevermore da var və bu
it bildiyimiz cinslərdən deyil – lap adi
Entoni Börces bir dəfə ədəbiyyatın həyət itidir. Lakin o qədər əzəmətlidir ki,
tərifini belə vermişdi: “dünyanın estetik hətta yüzillik seleksiya eksperimenti belə
tədqiqi”. Mən deyərdim ki, yazı yazmaq, bu gözəlliyi yarada bilməz. Mənim Never-
sadəcə onun estetik məna daşımasını morem qaraçıdır”.
anlamaq üçün deyil, həm də bir çox yeni
şeyləri kəşf etmək üçündür. Mən də boya-başa çatdığım Cənubi
Afrikanın qızıl mədənləriylə zəngin kiçik
Söz əta edilənlərdən biri necə yazıçı şəhərində bir küçə iti idim və kimsə məni
ola bilib? Şəxsi təcrübələrimin nə dərəcədə Great Dane kimi xarakterizə edə bilməzdi.
maraqlı olub-olmadığını deyə bilmərəm. Təbii ki, məndə şəhər əhalisinə xas
Onların müstəsna maraq kəsb edəcəyini xüsusiyyətlər yox idi. Mən bir qaraçı idim,
düşünmürəm. Heç şübhə yoxdur ki, diqqət işlənməkdən paxır atmış sözləri lehimləyir,
mərkəzində məhz yazıçının olduğu belə oxuyub öyrənməklə yazı vərdişlərimi
mötəbər, illik bir məclisdə dinlədiyiniz cilalayırdım. Yerli kitabxana mənim
fikirlərin, dəfələrlə qələmə alınmış başqa məktəbim idi. Prust, Çexov, Dostoyevski
tarixçələrə xeyli oxşarlığı var. Məncə, nə sadalaya bildiyim nadir şəxslərdəndir ki,
mənim yazdıqlarımın, nə də söylədiklərimin yazıçı kimi yetişməyimdə onlara minnət-
reallığı təxəyyüllərimdəki qədər ola bilməz. daram – mənim professorlarım onlar idi.
Yaşamaq, düşünmək hələ iş, əməl deyil, Bəli, mən həyatımın həmin mərhələsində
çünki qaçmaqla kifayətlənmək, axtarışla “kitablar başqa kitablardan doğur”
seçim arasında vurnuxmadır. Onların hər nəzəriyyəsinin əyani sübutu idim. Ancaq
ikisinə şəkil verib işə çevirən isə uzun müddət belə qalmadım və düşün-
təxəyyüldür. İcazənizlə özümlə bağlı kiçik mürəm ki, hansısa potensialı olan yazıçı
bir şərh verim. Güman edirəm ki, məni daim belə qala bilərdi.
səmimi yazıçı adlandırmaq olar. Çünki
sizdən biri olmaq üçün heç bir məxsusi Yeniyetməlik çağında fərqli olmaq istəyi
qərar verməmişəm. Әvvəllər dolanışığımın insanlarda ən əvvəl seksual meyillər
mütaliədən, öyrənməkdən çıxa biləcəyini vasitəsi ilə yaranır. Bundan sonra uşaqların
düşünməzdim. Mən həyatı qavrayıb çoxu üçün təxəyyül zənginliyi diqqət
anlamağı – əşyaları görmək, duymaq, mərkəzindən çəkilir və özünü daha çox
hiss etmək arzusuyla uşaq kimi sevinərək oyunlarda göstərir, ön plana isə sevgi
yazırdım; tezliklə, daxilən məni qayğılan- istəkləri çıxır. Bu, hansısa bir sahədə
dıran, bir təlatüm yaradaraq müəyyən for- sənətkara çevrilənlər üçün doğuşdan
ma kəsb edən emosiyalarım yazı şəkli sonrakı ilk həyat böhranıdır: onların
alaraq aydınlaşdı və mənə bir təskinlik, təxəyyülü tamam başqa diapazona keçir,
sevinc bəxş etdi. Kafkanın bir kiçik, ibrə- subyektivlik yeni, daha güclü emosiyaların
tamiz hekayəsində: “Mənim üç itim var: ifadəsində onlar üçün ötürücü naqilə
onların arasından çıxan dahilər, Çester- və Nevermore (Bir daha heç vaxt). Hold- 2016
tonun Flambosu kimi, real həyatla zəngin him Seize-him Şipperke cinsindən olan
olan insan təcrübəsinin qorxunc, qorxunc balaca itlərdir. Әgər tək olsaydılar, heç Nadin Qordimer. Yazı və varlıq
olduğu qədər də gözəl cəngəlliklərinə qəfil kəsin diqqətini cəlb etməzdilər. Lakin
işıq tutmaq istəyir. onların yanında Nevermore da var və bu
it bildiyimiz cinslərdən deyil – lap adi
Entoni Börces bir dəfə ədəbiyyatın həyət itidir. Lakin o qədər əzəmətlidir ki,
tərifini belə vermişdi: “dünyanın estetik hətta yüzillik seleksiya eksperimenti belə
tədqiqi”. Mən deyərdim ki, yazı yazmaq, bu gözəlliyi yarada bilməz. Mənim Never-
sadəcə onun estetik məna daşımasını morem qaraçıdır”.
anlamaq üçün deyil, həm də bir çox yeni
şeyləri kəşf etmək üçündür. Mən də boya-başa çatdığım Cənubi
Afrikanın qızıl mədənləriylə zəngin kiçik
Söz əta edilənlərdən biri necə yazıçı şəhərində bir küçə iti idim və kimsə məni
ola bilib? Şəxsi təcrübələrimin nə dərəcədə Great Dane kimi xarakterizə edə bilməzdi.
maraqlı olub-olmadığını deyə bilmərəm. Təbii ki, məndə şəhər əhalisinə xas
Onların müstəsna maraq kəsb edəcəyini xüsusiyyətlər yox idi. Mən bir qaraçı idim,
düşünmürəm. Heç şübhə yoxdur ki, diqqət işlənməkdən paxır atmış sözləri lehimləyir,
mərkəzində məhz yazıçının olduğu belə oxuyub öyrənməklə yazı vərdişlərimi
mötəbər, illik bir məclisdə dinlədiyiniz cilalayırdım. Yerli kitabxana mənim
fikirlərin, dəfələrlə qələmə alınmış başqa məktəbim idi. Prust, Çexov, Dostoyevski
tarixçələrə xeyli oxşarlığı var. Məncə, nə sadalaya bildiyim nadir şəxslərdəndir ki,
mənim yazdıqlarımın, nə də söylədiklərimin yazıçı kimi yetişməyimdə onlara minnət-
reallığı təxəyyüllərimdəki qədər ola bilməz. daram – mənim professorlarım onlar idi.
Yaşamaq, düşünmək hələ iş, əməl deyil, Bəli, mən həyatımın həmin mərhələsində
çünki qaçmaqla kifayətlənmək, axtarışla “kitablar başqa kitablardan doğur”
seçim arasında vurnuxmadır. Onların hər nəzəriyyəsinin əyani sübutu idim. Ancaq
ikisinə şəkil verib işə çevirən isə uzun müddət belə qalmadım və düşün-
təxəyyüldür. İcazənizlə özümlə bağlı kiçik mürəm ki, hansısa potensialı olan yazıçı
bir şərh verim. Güman edirəm ki, məni daim belə qala bilərdi.
səmimi yazıçı adlandırmaq olar. Çünki
sizdən biri olmaq üçün heç bir məxsusi Yeniyetməlik çağında fərqli olmaq istəyi
qərar verməmişəm. Әvvəllər dolanışığımın insanlarda ən əvvəl seksual meyillər
mütaliədən, öyrənməkdən çıxa biləcəyini vasitəsi ilə yaranır. Bundan sonra uşaqların
düşünməzdim. Mən həyatı qavrayıb çoxu üçün təxəyyül zənginliyi diqqət
anlamağı – əşyaları görmək, duymaq, mərkəzindən çəkilir və özünü daha çox
hiss etmək arzusuyla uşaq kimi sevinərək oyunlarda göstərir, ön plana isə sevgi
yazırdım; tezliklə, daxilən məni qayğılan- istəkləri çıxır. Bu, hansısa bir sahədə
dıran, bir təlatüm yaradaraq müəyyən for- sənətkara çevrilənlər üçün doğuşdan
ma kəsb edən emosiyalarım yazı şəkli sonrakı ilk həyat böhranıdır: onların
alaraq aydınlaşdı və mənə bir təskinlik, təxəyyülü tamam başqa diapazona keçir,
sevinc bəxş etdi. Kafkanın bir kiçik, ibrə- subyektivlik yeni, daha güclü emosiyaların
tamiz hekayəsində: “Mənim üç itim var: ifadəsində onlar üçün ötürücü naqilə