Page 92 - "Xəzər"
P. 92
edirdi. Rahatlıq haram olmuşdu mәnә. qız isә gözümdә zibilliyә atılmış tәzә-
Belә vәziyyәtdә rahatlıq tapa bilәrdim tәr çiçәk dәstәsi idi.
ki? Sonuncu gecә dә hәmişәki kimi
Belәliklә, hәr gün qürub çağından gәzirdim, hava tutqundu, yağış
sonra, hava qaralana yaxın havaya çisәlәyirdi, dörd yanım sıx dumana
çıxmağa adәt elәdim. Bilmirәm niyә, bürünmüşdü. Belә havada rәnglәr
amma o arxı, o sәrv ağacını, o nilufәrin, solur, onların sinir oynadan zәhәri
heç olmasa, bircә qönçәsini axtarıb sanki gücdәn düşür, әşyaların cizgilәri
tapmaq kimi bir borcum olduğuna әmin pozulur. Mәn dә qәflәtәn sәrbәstlәşdim,
idim. Görәsәn, niyә bu qәdәr inad içimdә bir hüzur tapdım – sanki yağan
göstәrirdim? Bu müntәzәm gәzintilәr yağış beynimdәki әzablı düşüncәlәrimi
dә mәnim üçün elә tiryәkin özü kimi, yuyub aparırdı. O axşam görünmәmiş
bağlılıq, vәrdiş yaradan bir şeyә çevrildi. bir şey baş verdi. Elә bir şey ki, әslindә
Elә bil hansısa mübhәm qüvvә mәni olmamalıydı. İradәsiz, veyil-veyil gәzib
buna mәcbur edirdi. Gәzә-gәzә yalnız dolaşırdım. Bu tәnhalığım bilmirәm
92 onun barәsindә düşünürdüm. Onu ilk neçә dәqiqә, neçә saat sürdü, amma
2015 dәfә seyr etdiyim günü xatırlayır, qәflәtәn yenә onu gördüm: ürkәk,
Novruzun on üçüncü günü gördüyüm solğun çöhrәsi o dәfәkindәn xeyli fәrqli
yeri axtarırdım. Onu tapa bilsәydim, dәydi gözümә – qalın buludların, sıx
hәmin o sәrvin altında bircә an otura dumanın o üzündәn zühur etmişdi vә
bilsәydim, içimdә mütlәq bir hüzur qәlәmdanların üzәrindә çәkdiyim
bәrqәrar olacaqdı – bilirdim bunu... rәsmlәrdәki kimi cansız, donuq
Əfsuslar... Oralarda qupquru otdan, görünürdü.
qızmış qumdan, zir-zibil qalaqlarını Evә dönәndә, elә bilirәm, gecәnin
iylәyib içindә eşәlәnәn itdәn savayı çoxu gedib azı qalmışdı – duman elә
heç nә yox idi. Yәni, doğrudan, sıx idi, ayaqlarımın altını, burnumun
olmuşdu bu? Yәni, doğrudan, ucunu belә görә bilmirdim. Amma
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş görüşmüşdük? Əsla! Onu oğrun-oğrun, içimdәki fövqәltәbii bir duyum mәnә
gizlincә, arxa otaqımdakı mәnhus dedi ki, burda kimsә var. Düz deyirdi,
deşikdәn seyr etmişdim. Bax, eynәn evimin qarşısına çatanda, gördüm,
indi zibil qalaqlarında eşәlәnib qara paltarlı bir qadın qapının ağzında,
tapdıqlarını qoxulayan bu ac it kimiydim. sәki üstündә oturub.
Eşir, eşәlәnir, kimsә atmağa zibil Kilidin deşiyini tapmaq üçün kibrit
gәtirәndә dә quyruğunu qısıb qaçır, çәkdim vә bilmirәm o an niyә qara
gizlәnir ki, sonra bir dә qayıdıb axtarsın, paltarlı qadına nәzәr saldım. İki badamı
tәzә zibillәrin arasından dadlı bir tikә göz gördüm – arıq, incә, avazımış, ay
tapsın... Dünyaya pәncәrә mәnim kimi gözәl sifәtdә iki iri, qara göz.
üzümә nәfәsliklә birgә çırpılmışdı. O Adama baxan, ancaq onu görmәyәn
Belә vәziyyәtdә rahatlıq tapa bilәrdim tәr çiçәk dәstәsi idi.
ki? Sonuncu gecә dә hәmişәki kimi
Belәliklә, hәr gün qürub çağından gәzirdim, hava tutqundu, yağış
sonra, hava qaralana yaxın havaya çisәlәyirdi, dörd yanım sıx dumana
çıxmağa adәt elәdim. Bilmirәm niyә, bürünmüşdü. Belә havada rәnglәr
amma o arxı, o sәrv ağacını, o nilufәrin, solur, onların sinir oynadan zәhәri
heç olmasa, bircә qönçәsini axtarıb sanki gücdәn düşür, әşyaların cizgilәri
tapmaq kimi bir borcum olduğuna әmin pozulur. Mәn dә qәflәtәn sәrbәstlәşdim,
idim. Görәsәn, niyә bu qәdәr inad içimdә bir hüzur tapdım – sanki yağan
göstәrirdim? Bu müntәzәm gәzintilәr yağış beynimdәki әzablı düşüncәlәrimi
dә mәnim üçün elә tiryәkin özü kimi, yuyub aparırdı. O axşam görünmәmiş
bağlılıq, vәrdiş yaradan bir şeyә çevrildi. bir şey baş verdi. Elә bir şey ki, әslindә
Elә bil hansısa mübhәm qüvvә mәni olmamalıydı. İradәsiz, veyil-veyil gәzib
buna mәcbur edirdi. Gәzә-gәzә yalnız dolaşırdım. Bu tәnhalığım bilmirәm
92 onun barәsindә düşünürdüm. Onu ilk neçә dәqiqә, neçә saat sürdü, amma
2015 dәfә seyr etdiyim günü xatırlayır, qәflәtәn yenә onu gördüm: ürkәk,
Novruzun on üçüncü günü gördüyüm solğun çöhrәsi o dәfәkindәn xeyli fәrqli
yeri axtarırdım. Onu tapa bilsәydim, dәydi gözümә – qalın buludların, sıx
hәmin o sәrvin altında bircә an otura dumanın o üzündәn zühur etmişdi vә
bilsәydim, içimdә mütlәq bir hüzur qәlәmdanların üzәrindә çәkdiyim
bәrqәrar olacaqdı – bilirdim bunu... rәsmlәrdәki kimi cansız, donuq
Əfsuslar... Oralarda qupquru otdan, görünürdü.
qızmış qumdan, zir-zibil qalaqlarını Evә dönәndә, elә bilirәm, gecәnin
iylәyib içindә eşәlәnәn itdәn savayı çoxu gedib azı qalmışdı – duman elә
heç nә yox idi. Yәni, doğrudan, sıx idi, ayaqlarımın altını, burnumun
olmuşdu bu? Yәni, doğrudan, ucunu belә görә bilmirdim. Amma
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş görüşmüşdük? Əsla! Onu oğrun-oğrun, içimdәki fövqәltәbii bir duyum mәnә
gizlincә, arxa otaqımdakı mәnhus dedi ki, burda kimsә var. Düz deyirdi,
deşikdәn seyr etmişdim. Bax, eynәn evimin qarşısına çatanda, gördüm,
indi zibil qalaqlarında eşәlәnib qara paltarlı bir qadın qapının ağzında,
tapdıqlarını qoxulayan bu ac it kimiydim. sәki üstündә oturub.
Eşir, eşәlәnir, kimsә atmağa zibil Kilidin deşiyini tapmaq üçün kibrit
gәtirәndә dә quyruğunu qısıb qaçır, çәkdim vә bilmirәm o an niyә qara
gizlәnir ki, sonra bir dә qayıdıb axtarsın, paltarlı qadına nәzәr saldım. İki badamı
tәzә zibillәrin arasından dadlı bir tikә göz gördüm – arıq, incә, avazımış, ay
tapsın... Dünyaya pәncәrә mәnim kimi gözәl sifәtdә iki iri, qara göz.
üzümә nәfәsliklә birgә çırpılmışdı. O Adama baxan, ancaq onu görmәyәn
