Page 49 - "Xəzər"
P. 49
n gövdәsi küknar ağacından hazır- tutmalı olduqları hәmin o yeganә 49
lanır. Ağac onu kәsәn adamdan daha düzgün yeri barmaqların hiss etmәsi 2015
uzunömürlüdür. Skripkanın alt hissәsini asanlaşır – adsız barmaq daim sәdәf
vә sağanağını yalançı çinardan düzәl- vintin üstündә qalmalıdır. Milorad Paviç. Külәyin astar üzü
dirlәr. Başlığını şirin albalı ağacının
kövrәk yerindәn kәsir, abnos ağacın- Vә nәhayәt, skripkanın elә hissәlәri
dan olan qrifi isә skripkanın boyuncu- var ki, öz mәnşәyinә görә onlar
ğuna bәnd edirlәr. Hәr alәtin içindә torpağın mәdәn zәnginliyinә borcludur.
küknar budağından hazırlanan vә
yuxarı dekanı aşağı dekadan ayıran Nazik simlәri metaldan düzәldirlәr,
“cınaq sümüyü” olur; skripkanın sәs onların bәrkidildiyi «yәhәr» bәzәn
diapazonu da elә bu dayaqcıqdan daşdan olur, yayın ucundakı tel yumağı
asılıdır. Neyçün ki, skripkanın ruhu isә gümüşdәn hazırlanır. Bütün
qadın ruhudur. Yayı külәkdöyәndә bunlardan başqa, burda odun rolu da
bitәn yabanı qızılgülün çubuğundan çox vacibdir – onun üstündә ağacı
hazırlayıb, iynәyarpaqlı ağacların qızdırıb әyir, hәmçinin yapışqan vә
qatranı ilә yağlayırlar. lak düzәldirlәr. Lak – tamamilә ayrı
söhbәtin mövzusudur. O, müxtәlif cür
Ancaq skripkanın bәzi hissәlәri bitki olur, tәrkibi hәmişә fәrqlidir vә hәr bir
deyil, heyvan mәnşәlidir. Yay üçün skripka ustası öz mәnәvi atasından
istifadә olunan tük at quyruğundan mәnimsәdiyi hazırlanma sirrini qoruyub
götürülür, bir vaxtlar isә (hәlә skripka saxlayır. Skripka lakının bu cәld vә
meydana gәlmәzdәn qabaq) әn yaxşısı tәdrici sirri, әgәr alәt gәlәcәyә
taybuynuzun quyruğu sayılırdı. Yoğun mәnsubdursa, onun uğurunu tәmin
simlәri heyvanların bağırsağından edir. Yox, әgәr bu sirr keçmişin sirridirsә,
hörüb düzәldirlәr, qәşәng formalı hәmin lak pis sayılır… Mahiyyәt ondan
dәstәyi isә sümükdәn. Yayın ucundakı ibarәtdir ki, – Manassiya öz hekayәtinә
tutğac da sümükdәndir, özü dә deyirlәr xitam verdi, – insan gecәlәr ağacı
hәrdәn bu, insan sümüyü olur (mәsә- sәsindәn ayıra bilәr; xışıltının küknara,
lәn, Paqaninidә). Tarım çәkilәn damarla yoxsa yalançı çinara aid olduğunu
darağa kip birlәşәn düymәcik maral qulağıyla seçә bilәr. Alәt hәtta sәnin
sümüyündәn düzәldilir. Ayrı-ayrı әlindә sәslәnәndә belә heç vaxt öz
hissәlәri bir-birinә bәnd edәn yapışqan mәnşәyi ilә, hazırlandığı materialla,
da heyvan mәnşәlidir. Deyirlәr Amati ustanın onu düzәldәrkәn istifadә etdiyi
havada doğan yexidnanın pörtlәmә üsullarla әlaqәsini itirmir, musiqi isә
әtindәn düzәldilmiş yapışqandan mәhz bütün bunların sayәsindә özünü
istifadә edirdi, buna görә dә bu doğruldur. Mәsәlә heç dә barmaqların
yapışqan, demәk olar ki, çәkisizdir. skripka üzәrindә gәzişmәsindә deyil,
Yayın hәr iki üzü sәdәflә işlәnib. Mәhz yox, mahiyyәt ondadır ki, skripkanın
buna görә, yәni ağacdan hәmişә kömәyi ilә barmaqlar suyun, havanın,
azacıq soyuq olan sәdәfin sayәsindә, odun yaxud yeraltı dünyanın әsas
elementlәri ilә, onların hәr alәtdә bir
cür birlәşmiş sirlәri ilә tәmasa girir.
lanır. Ağac onu kәsәn adamdan daha düzgün yeri barmaqların hiss etmәsi 2015
uzunömürlüdür. Skripkanın alt hissәsini asanlaşır – adsız barmaq daim sәdәf
vә sağanağını yalançı çinardan düzәl- vintin üstündә qalmalıdır. Milorad Paviç. Külәyin astar üzü
dirlәr. Başlığını şirin albalı ağacının
kövrәk yerindәn kәsir, abnos ağacın- Vә nәhayәt, skripkanın elә hissәlәri
dan olan qrifi isә skripkanın boyuncu- var ki, öz mәnşәyinә görә onlar
ğuna bәnd edirlәr. Hәr alәtin içindә torpağın mәdәn zәnginliyinә borcludur.
küknar budağından hazırlanan vә
yuxarı dekanı aşağı dekadan ayıran Nazik simlәri metaldan düzәldirlәr,
“cınaq sümüyü” olur; skripkanın sәs onların bәrkidildiyi «yәhәr» bәzәn
diapazonu da elә bu dayaqcıqdan daşdan olur, yayın ucundakı tel yumağı
asılıdır. Neyçün ki, skripkanın ruhu isә gümüşdәn hazırlanır. Bütün
qadın ruhudur. Yayı külәkdöyәndә bunlardan başqa, burda odun rolu da
bitәn yabanı qızılgülün çubuğundan çox vacibdir – onun üstündә ağacı
hazırlayıb, iynәyarpaqlı ağacların qızdırıb әyir, hәmçinin yapışqan vә
qatranı ilә yağlayırlar. lak düzәldirlәr. Lak – tamamilә ayrı
söhbәtin mövzusudur. O, müxtәlif cür
Ancaq skripkanın bәzi hissәlәri bitki olur, tәrkibi hәmişә fәrqlidir vә hәr bir
deyil, heyvan mәnşәlidir. Yay üçün skripka ustası öz mәnәvi atasından
istifadә olunan tük at quyruğundan mәnimsәdiyi hazırlanma sirrini qoruyub
götürülür, bir vaxtlar isә (hәlә skripka saxlayır. Skripka lakının bu cәld vә
meydana gәlmәzdәn qabaq) әn yaxşısı tәdrici sirri, әgәr alәt gәlәcәyә
taybuynuzun quyruğu sayılırdı. Yoğun mәnsubdursa, onun uğurunu tәmin
simlәri heyvanların bağırsağından edir. Yox, әgәr bu sirr keçmişin sirridirsә,
hörüb düzәldirlәr, qәşәng formalı hәmin lak pis sayılır… Mahiyyәt ondan
dәstәyi isә sümükdәn. Yayın ucundakı ibarәtdir ki, – Manassiya öz hekayәtinә
tutğac da sümükdәndir, özü dә deyirlәr xitam verdi, – insan gecәlәr ağacı
hәrdәn bu, insan sümüyü olur (mәsә- sәsindәn ayıra bilәr; xışıltının küknara,
lәn, Paqaninidә). Tarım çәkilәn damarla yoxsa yalançı çinara aid olduğunu
darağa kip birlәşәn düymәcik maral qulağıyla seçә bilәr. Alәt hәtta sәnin
sümüyündәn düzәldilir. Ayrı-ayrı әlindә sәslәnәndә belә heç vaxt öz
hissәlәri bir-birinә bәnd edәn yapışqan mәnşәyi ilә, hazırlandığı materialla,
da heyvan mәnşәlidir. Deyirlәr Amati ustanın onu düzәldәrkәn istifadә etdiyi
havada doğan yexidnanın pörtlәmә üsullarla әlaqәsini itirmir, musiqi isә
әtindәn düzәldilmiş yapışqandan mәhz bütün bunların sayәsindә özünü
istifadә edirdi, buna görә dә bu doğruldur. Mәsәlә heç dә barmaqların
yapışqan, demәk olar ki, çәkisizdir. skripka üzәrindә gәzişmәsindә deyil,
Yayın hәr iki üzü sәdәflә işlәnib. Mәhz yox, mahiyyәt ondadır ki, skripkanın
buna görә, yәni ağacdan hәmişә kömәyi ilә barmaqlar suyun, havanın,
azacıq soyuq olan sәdәfin sayәsindә, odun yaxud yeraltı dünyanın әsas
elementlәri ilә, onların hәr alәtdә bir
cür birlәşmiş sirlәri ilә tәmasa girir.
