Page 184 - 2017-3
P. 184
ma 86-cı ildən başlayaraq, zənglərin ara- Ateneumun qarşısındakı bağçada, Emi-
sı kəsildi. İrina məchula döndü, mən fikir- neskunun qarla örtülmüş heykəlinin ya-
ləşdim ki, bu ayrılıq həmişəlikdi. Amma nında söhbət elədik. Әtraf bəmbəyaz qa-
onunla ağlıma da gətirməyəcəyim şərait- ra bürünmüşdü. Dedi ki, çox qorxur, ümid-
də qarşılaşdıq. İnqilabdan bir neçə həftə sizlik içindədi. Dedi ki, onu izlədiklərini bi-
sonra dostlarımla Yazıçılar İttifaqının ikin- lir.
ci mərtəbəsindəki balaca otaqda otur- – Məni səksən yeddidə Braşovdakı
muşduq. Orda “xidməti kabinetim’’ vardı, məlum məsələlərə qatmışdılar1.
vəzifəm yaradıcılıq evlərinə nəzarət elə- Sonra dedi ki, adamlarla ancaq açıq
mək idi. İşim mövsümi olduğuna görə pa- məkanlarda söhbət eləyə bilər. Köhnə
yızdan yaza qədər bekar gəzirdim. Üstə- dostluğumuzun xətrinə bir iş, onu hamı-
lik, kabinetdə yanğın törətmişdim (bir ax- nın unudacağı bir yer tapmağımı xahiş
şam evə gedəndə sobanı söndürməyi elədi.
unutmuşdum) deyə qapının şüşəsi sındı- – Sən indi İttifaqda işləyirsən. Mən də
rılmışdı, soba qapqara idi, parket döşə- oranı istəyirəm. Nə iş olur-olsun. Sinxron
mə yanıb kömürə dönmüşdü. “Kontra- tərcüməçi, korrektor, adi katibə... hər işi
184 punkt” adlı yeni qəzetimiz barədə fikir bacarıram, hər işi.
mübadiləsi eləyirdik ki, birdən ensiz, tax- Bu yerdə dəxli olmadan ona əxlaq
2017 ta pilləkənlərdən kiminsə addım səsləri dərsi keçməyə başladım:
eşidildi. Qonaq otağa daxil olanda gözlə- – Bax, görürsən, İrina, lap əvvəldən
rimə inanmadım. Әynində ağ kürk, saçla- sənə axmaqlıq elədiyini demişdim. Bir
rındakı qar əriyib üzünə yayılan qadın özünə bax. Sənin istedadın necə oldu,
qarşımda durmuşdu. Bu geyimdə güclə arzuların, niyyətin hara getdi?
tanınsa da, İrina idi. Ardelyan qızlarına Elə bilirdim ki, peşman halda başını
xas yastı sifətinə bol kirşan çəkmişdi. aşağı salıb ağlayacaq, o isə mənə mey-
Saçları, az qala, dibdən kəsilmişdi, təsvi- dan oxuyan kimi, qəflətən təkəbbürlə bax-
rə gəlməz dərəcədə yöndəmsiz kəkili qə- dı. Elə bil mənə hayqırıb deyirdi: “Bu boş
ləmlə eybəcər şəkildə boyadığı gözünün danışıqları çox eşitmişəm”. Sanki bu ümid-
üstünə düşmüşdü. Sobamız yenidən gur- sizliyinin arxasında hələ də nəsə qara
Mirça Kerteresku. Hekayələr hagur yandığı üçün onun üst-başındakı qüvvə gizlənirdi. Amma o, yenidən şika-
yüngül qar dənəcikləri su damcılarına yət intonasiyasına kökləndi:
çevrilib yerə tökülürdü. Qarşımdakı qa- – Hə, nə deyirsən? Mənimçün xahiş
dın indi islanmış pişiyə oxşayırdı. Elə bi- eləyərsən? Sənə güvənə bilərəm?
zimlə birgə keçirdiyi bir neçə dəqiqə bo- Ona izah elədim ki, mən burda xırda
yunca da özünü pişik kimi çılğın apardı. adamam, iki aydı işləyirəm, rəhbərlikdə
Dəli kimi bir sözünü yarımçıq qoyub, o bi- heç bir tanışım (düzünü deyirdim) yoxdu.
rinə keçirdi. O daha heç bir söz demədi. Bir neçə ad-
Yoldaşlarım bir-birinə baxır və qımı- dım da gedib ayrıldıq. Od kimi qızdırılmış
şırdılar. Onu bayıra çıxardım, burda da- “yuvamıza” qayıtdım:
nışmaq olmazdı. Nuferilor küçəsiylə ge- – O qadın kim idi? – dostum soruşdu.
dib Ateneuma çatdıq. Narın qar yağırdı. – Heç, elə-belə, bir tanış idi, – dedim.
1 1987-ci il noyabrın 15-də Braşovda hakimiyyətin amansızlıqla yatırdığı işçilərin qiyamı nəzərdə tutulur.
sı kəsildi. İrina məchula döndü, mən fikir- neskunun qarla örtülmüş heykəlinin ya-
ləşdim ki, bu ayrılıq həmişəlikdi. Amma nında söhbət elədik. Әtraf bəmbəyaz qa-
onunla ağlıma da gətirməyəcəyim şərait- ra bürünmüşdü. Dedi ki, çox qorxur, ümid-
də qarşılaşdıq. İnqilabdan bir neçə həftə sizlik içindədi. Dedi ki, onu izlədiklərini bi-
sonra dostlarımla Yazıçılar İttifaqının ikin- lir.
ci mərtəbəsindəki balaca otaqda otur- – Məni səksən yeddidə Braşovdakı
muşduq. Orda “xidməti kabinetim’’ vardı, məlum məsələlərə qatmışdılar1.
vəzifəm yaradıcılıq evlərinə nəzarət elə- Sonra dedi ki, adamlarla ancaq açıq
mək idi. İşim mövsümi olduğuna görə pa- məkanlarda söhbət eləyə bilər. Köhnə
yızdan yaza qədər bekar gəzirdim. Üstə- dostluğumuzun xətrinə bir iş, onu hamı-
lik, kabinetdə yanğın törətmişdim (bir ax- nın unudacağı bir yer tapmağımı xahiş
şam evə gedəndə sobanı söndürməyi elədi.
unutmuşdum) deyə qapının şüşəsi sındı- – Sən indi İttifaqda işləyirsən. Mən də
rılmışdı, soba qapqara idi, parket döşə- oranı istəyirəm. Nə iş olur-olsun. Sinxron
mə yanıb kömürə dönmüşdü. “Kontra- tərcüməçi, korrektor, adi katibə... hər işi
184 punkt” adlı yeni qəzetimiz barədə fikir bacarıram, hər işi.
mübadiləsi eləyirdik ki, birdən ensiz, tax- Bu yerdə dəxli olmadan ona əxlaq
2017 ta pilləkənlərdən kiminsə addım səsləri dərsi keçməyə başladım:
eşidildi. Qonaq otağa daxil olanda gözlə- – Bax, görürsən, İrina, lap əvvəldən
rimə inanmadım. Әynində ağ kürk, saçla- sənə axmaqlıq elədiyini demişdim. Bir
rındakı qar əriyib üzünə yayılan qadın özünə bax. Sənin istedadın necə oldu,
qarşımda durmuşdu. Bu geyimdə güclə arzuların, niyyətin hara getdi?
tanınsa da, İrina idi. Ardelyan qızlarına Elə bilirdim ki, peşman halda başını
xas yastı sifətinə bol kirşan çəkmişdi. aşağı salıb ağlayacaq, o isə mənə mey-
Saçları, az qala, dibdən kəsilmişdi, təsvi- dan oxuyan kimi, qəflətən təkəbbürlə bax-
rə gəlməz dərəcədə yöndəmsiz kəkili qə- dı. Elə bil mənə hayqırıb deyirdi: “Bu boş
ləmlə eybəcər şəkildə boyadığı gözünün danışıqları çox eşitmişəm”. Sanki bu ümid-
üstünə düşmüşdü. Sobamız yenidən gur- sizliyinin arxasında hələ də nəsə qara
Mirça Kerteresku. Hekayələr hagur yandığı üçün onun üst-başındakı qüvvə gizlənirdi. Amma o, yenidən şika-
yüngül qar dənəcikləri su damcılarına yət intonasiyasına kökləndi:
çevrilib yerə tökülürdü. Qarşımdakı qa- – Hə, nə deyirsən? Mənimçün xahiş
dın indi islanmış pişiyə oxşayırdı. Elə bi- eləyərsən? Sənə güvənə bilərəm?
zimlə birgə keçirdiyi bir neçə dəqiqə bo- Ona izah elədim ki, mən burda xırda
yunca da özünü pişik kimi çılğın apardı. adamam, iki aydı işləyirəm, rəhbərlikdə
Dəli kimi bir sözünü yarımçıq qoyub, o bi- heç bir tanışım (düzünü deyirdim) yoxdu.
rinə keçirdi. O daha heç bir söz demədi. Bir neçə ad-
Yoldaşlarım bir-birinə baxır və qımı- dım da gedib ayrıldıq. Od kimi qızdırılmış
şırdılar. Onu bayıra çıxardım, burda da- “yuvamıza” qayıtdım:
nışmaq olmazdı. Nuferilor küçəsiylə ge- – O qadın kim idi? – dostum soruşdu.
dib Ateneuma çatdıq. Narın qar yağırdı. – Heç, elə-belə, bir tanış idi, – dedim.
1 1987-ci il noyabrın 15-də Braşovda hakimiyyətin amansızlıqla yatırdığı işçilərin qiyamı nəzərdə tutulur.