Page 156 - 2017-3

CON STEYNBEK – Bu lənətə gəlmiş havadan heç cür

qurtula bilmirəm. Bütün günü beynimdə

hərlənir, – deyə özünə bəraət qazandır-

mağa çalışdı.

Yaşlı ona tərəf döndü:

– Deyəsən, öz qorxaqlığını bayram

edirsən! Rut, boynuna al ki, qılçaların

əsir.

Onlar küçə fənərinin altından keçirdi-

lər. Rut sifətinə sərt ifadə verməyə çalış-

dı, gözlərini qıydı, ağzını qeyzlə əydi:

– Qorxanın atasına lənət! – dedi. On-

lar işıq zolağını arxada qoydular. – Sadə-

BASQIN1 cə bu məsələnin necə olduğunu dəqiq
bilmək istəyirəm, maraqlıdı. Dik, sənin

(hekayə) üçün bu, keçilmiş mərhələdi. Bilirsən ki,

səni nələr gözləyə bilər. Mənsə birinci
156 I dəfədi tapşırığa gedirəm.
2017 Furqondan iki nəfər çıxıb, kimsəsiz – Yalnız şəxsi təcrübə əsasında öyrən-
küçəylə inamla addımlayanda Kaliforniya mək olar, – Dik müəllim ədasıyla dedi. –
şəhərciyinə artıq qaranlıq çökmüşdü. Kon- Kitablardan heç nə öyrənə bilməzsən.
serv zavodlarından çürümüş meyvələrin Öyrəndiyin də kara gəlməyəcək.
– Göz gözü görmür, – Rut dedi. –
şirintəhər qoxusu gəlirdi. Yolayrıcılarında-
kı qövsvarı fənərlər küləkdə yırğalanır və Görəsən, ay çıxacaq, ya yox? Ay çıxsay-
onların göyümsov işığında telefon məftil- dı, yaxşı olardı. Dik, birinci sən çıxış edə-
cəksən?
Con Steynbek. Basqın ləri yerə titrək kölgə salırdı. Köhnə taxta – Yox, sən. Mənim təcrübəm daha
binalar səssizlikdə dincəlirdi. Binaların toz-
lu pəncərələrində küçə işıqları sönük- böyükdü. Sən danış, mənsə göz qoyum,
sönük əks olunurdu. Küçəylə addımlayan fikirləşim, görüm onlara nəylə təsir etmək
bu iki nəfərin biri gənc, o biri isə xeyli yaşlı olar. Sən nə danışacağını fikirləşmisən?
idi; eyni boyda və biçimdəydilər, saçları
qısa vurulmuşdu, ikisi də göy rəngli cins – Әlbəttə. Son sözə qədər. Yazıb əz-
şalvar geymişdi. Yaşlının əynində gödək- bərləmişəm. Uşaqlar deyir, çıxırsan nitq
cə, cavanın əynində mavi sviter vardı. söyləməyə, əvvəl bilmirsən nədən danışa-
Onlar qaranlıq küçəylə gedir və addım san, sonra birdən söz dəyirmanının ağzı
səsləri taxta divarlarda ucadan əks-səda açılır, nə açılır, sözlər çay kimi axıb-gəlir,
danışdıqca danışmaq istəyirsən. Böyük
Mayk deyir ki, onda bu cür olub. Amma
verirdi. Daha cavan olanı “Gəl yanıma, mən risk eləmək istəmədim, yazdım.
mənim qəmli mələyim” mahnısını fıştırıq-
Qatar fitinin kədərli səsi eşidildi, döngə-
la çalmaq istədi, amma tez də susdu.
dən yola vahiməli işıq salaraq, parovoz

1 20-ci yüzilliyin ən nəhəng yazıçılarından biri, Nobel mükafatı laureatı C.Steynbekin “Basqın”
hekayəsində (1936) Amerika tarixinin, bəlkə də, ən böhranlı, “böyük depressiya” dövrü – “əli dəyənəkli”
muzdlu dəstələr saxlayan iri sahibkarlarla həmkarlar ittifaqının arasındakı qarşıdurmanı ölkəsinin bəd
yuxu kimi xatırladığı keçmiş hadisələr 90-cı illər Azərbaycandakı siyasi həyatın bəzi bənzərlərini yada
salır. Eyni zamanda Amerika təcrübəsi bizə gələcəyə ümidlə baxmağa imkan verir.