Page 111 - 2017-3
P. 111
Səhər onu yatağında ölü tapdılar. Na- şəhər, körfəzi dövrələyən yaşıl meşəlik, 111
zik dodaqları, çuxura düşmüş gözləri ar- Kronştad reydində gözə dəyən dor ağac- 2017
tıq hərəkətsiz idi, üzündə qəribə bir məm- ları, yanımdan ötüb-keçən bərələr, irili-
nunluq ifadəsi vardı; üz-gözündən rahat- xırdalı yelkənli qayıqlar – elə bil hamısı- Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək
lıq və xoşbəxtlik yağırdı. Onu xərəyə uza- nı ilk dəfəydi ki, görürdüm. Bunların ha-
danda əlini açıb, qırmızı çiçəyi götürmək mısı mənim idi, mənim ixtiyarımdaydı…
istədilər, amma bacarmadılar – sanki bar- Bunların hamısını tabloya köçürüb, gözəl-
maqları kilidlənmişdi. O, öz qənimətini liyindən feyziyab olan kütlənin qarşısına
özüylə qəbrə apardı. çıxara bilərdim. Doğrudur, hələ öldürülmə-
miş ayının dərisini satmaq barədə
Rəssamlar düşünməyə dəyməzdi; axı, kim bilir, mən
nə dərəcədə böyük rəssamam…
I
Dedov Qayıq suyun üzərində sürətlə irəli
şütüyürdü. Qayıqçı – yaraşıqlı, ucaboy,
Bu gün özümü əla hiss edirəm, elə bil iri cüssəli, qırmızı köynəkli oğlan yorul-
üstümdən dağ götürülüb. Nəhayət, bəx- madan avar çəkirdi; hər dəfə bədənini
tim üzümə güldü! Cəhənnəm olsun mühən- irəli əyib, geriyə verdikcə qayıq daha da
dis paqonları, alətlər və smetalar! sürətlənirdi. Qüruba enən günəşin şüala-
rı onun üzündə və qırmızı köynəyində elə
Zavallı xalamın ölümünə sevinmək ki- effektli oynayırdı ki, bu mənzərəni çək-
mi çıxmasın, amma onun miras qoyduğu mək istədim. İçərisində boyalar, kətan və
pul-para mənə hərbi qulluğun daşını at- fırça olan kiçik qutu yanımdaydı, onu hə-
maq imkanı verir. Həm də o öləndə və- mişə özümlə götürürdüm.
siyyət etmişdi ki, mən öz sevimli işimlə
məşğul olum, odur ki, onun istəyini yeri- – Avar çəkməyi burax, bir dəqiqə sa-
nə yetirdiyim üçün çox xoşbəxtəm. Bu, kit otur, şəklini çəkəcəyəm, – dedim.
dünən olub… Rəis hərbi qulluğu atıb get-
mək istədiyimi eşidəndə təəccübünü giz- O, avarları əlindən buraxdı.
lədə bilmədi. Bundan sonra nə işlə məş- – Elə otur, sanki avar çəkməyə ha-
ğul olacağımı biləndə isə heyrətdən gözlə- zırlaşırsan.
ri bərəldi. O, yenidən avarlardan yapışıb, bir az
qabağa əyildi – bu pozada oğlan qanad
– Deməli, incəsənət vurğunusunuz... çalan quşa oxşayırdı. Cəld karandaşla
Mm!.. Elə isə, ərizənizi yazın, – başqa xəyalımdakı təsvirin ümumi konturlarını
heç nə demədən çevrilib getdi. cızdım və şəkli çəkməyə başladım. Rəng-
ləri qarışdıranda sevincimdən yerə-göyə
Әslində, mənə başqa heç nə lazım sığmırdım. Bilirdim ki, artıq heç kim məni
da deyildi. Mən azadam, sənətkaram! bu məşğuliyyətdən ayıra bilməz.
Bundan böyük xoşbəxtlik olar? Birazdan qayıqçı yoruldu; üzündəki
şövqlü ifadədən əsər-əlamət qalmadı, süst
İnsanlardan, Peterburqdan uzaqlaş- və həvəssiz görkəm aldı. O, əsnəməyə
maq, harasa çıxıb getmək fikrinə düşdüm; başladı, bir dəfə hətta başını aşağı əyib,
qayıq götürüb, dəniz kənarına yollandım. qoluyla üzünün tərini sildi. Köynəyinin qı-
Su, səma, uzaqda gün işığına boyanmış rışları itdi. Lənət şeytana! Natura tərpə-
nəndə kefim pozulur.
zik dodaqları, çuxura düşmüş gözləri ar- Kronştad reydində gözə dəyən dor ağac- 2017
tıq hərəkətsiz idi, üzündə qəribə bir məm- ları, yanımdan ötüb-keçən bərələr, irili-
nunluq ifadəsi vardı; üz-gözündən rahat- xırdalı yelkənli qayıqlar – elə bil hamısı- Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək
lıq və xoşbəxtlik yağırdı. Onu xərəyə uza- nı ilk dəfəydi ki, görürdüm. Bunların ha-
danda əlini açıb, qırmızı çiçəyi götürmək mısı mənim idi, mənim ixtiyarımdaydı…
istədilər, amma bacarmadılar – sanki bar- Bunların hamısını tabloya köçürüb, gözəl-
maqları kilidlənmişdi. O, öz qənimətini liyindən feyziyab olan kütlənin qarşısına
özüylə qəbrə apardı. çıxara bilərdim. Doğrudur, hələ öldürülmə-
miş ayının dərisini satmaq barədə
Rəssamlar düşünməyə dəyməzdi; axı, kim bilir, mən
nə dərəcədə böyük rəssamam…
I
Dedov Qayıq suyun üzərində sürətlə irəli
şütüyürdü. Qayıqçı – yaraşıqlı, ucaboy,
Bu gün özümü əla hiss edirəm, elə bil iri cüssəli, qırmızı köynəkli oğlan yorul-
üstümdən dağ götürülüb. Nəhayət, bəx- madan avar çəkirdi; hər dəfə bədənini
tim üzümə güldü! Cəhənnəm olsun mühən- irəli əyib, geriyə verdikcə qayıq daha da
dis paqonları, alətlər və smetalar! sürətlənirdi. Qüruba enən günəşin şüala-
rı onun üzündə və qırmızı köynəyində elə
Zavallı xalamın ölümünə sevinmək ki- effektli oynayırdı ki, bu mənzərəni çək-
mi çıxmasın, amma onun miras qoyduğu mək istədim. İçərisində boyalar, kətan və
pul-para mənə hərbi qulluğun daşını at- fırça olan kiçik qutu yanımdaydı, onu hə-
maq imkanı verir. Həm də o öləndə və- mişə özümlə götürürdüm.
siyyət etmişdi ki, mən öz sevimli işimlə
məşğul olum, odur ki, onun istəyini yeri- – Avar çəkməyi burax, bir dəqiqə sa-
nə yetirdiyim üçün çox xoşbəxtəm. Bu, kit otur, şəklini çəkəcəyəm, – dedim.
dünən olub… Rəis hərbi qulluğu atıb get-
mək istədiyimi eşidəndə təəccübünü giz- O, avarları əlindən buraxdı.
lədə bilmədi. Bundan sonra nə işlə məş- – Elə otur, sanki avar çəkməyə ha-
ğul olacağımı biləndə isə heyrətdən gözlə- zırlaşırsan.
ri bərəldi. O, yenidən avarlardan yapışıb, bir az
qabağa əyildi – bu pozada oğlan qanad
– Deməli, incəsənət vurğunusunuz... çalan quşa oxşayırdı. Cəld karandaşla
Mm!.. Elə isə, ərizənizi yazın, – başqa xəyalımdakı təsvirin ümumi konturlarını
heç nə demədən çevrilib getdi. cızdım və şəkli çəkməyə başladım. Rəng-
ləri qarışdıranda sevincimdən yerə-göyə
Әslində, mənə başqa heç nə lazım sığmırdım. Bilirdim ki, artıq heç kim məni
da deyildi. Mən azadam, sənətkaram! bu məşğuliyyətdən ayıra bilməz.
Bundan böyük xoşbəxtlik olar? Birazdan qayıqçı yoruldu; üzündəki
şövqlü ifadədən əsər-əlamət qalmadı, süst
İnsanlardan, Peterburqdan uzaqlaş- və həvəssiz görkəm aldı. O, əsnəməyə
maq, harasa çıxıb getmək fikrinə düşdüm; başladı, bir dəfə hətta başını aşağı əyib,
qayıq götürüb, dəniz kənarına yollandım. qoluyla üzünün tərini sildi. Köynəyinin qı-
Su, səma, uzaqda gün işığına boyanmış rışları itdi. Lənət şeytana! Natura tərpə-
nəndə kefim pozulur.
