Page 110 - 2017-3
P. 110
Xəstə birdən-birə kiridi. O, gözətçiləri edilmiş çıxıntıya bağladı. Sonra bütün
aldatmaq qərarına gəlmişdi. Onu bütün ağırlığını salıb, çatıdan sallandı. Olan-
günü bağlı saxladılar, gecə də açmadılar. qalan bütün gücünü dəmir çubuğu əymə-
Ona şam yeməyi yedirəndən sonra gözət- yə sərf edən xəstənin bəxti üzünə güldü:
çi çıxıb getmədi, çarpayının yanındaca nəhayət, barmaqlıqda dar dəlik əmələ
döşək salıb uzandı. Xəstə isə fürsətdən gəldi. Dəlikdən sivişib keçəndə çiyinləri,
istifadə edərək hərəkətə keçdi. çılpaq dizləri sıyrıldı. Axır ki, kolluqların
O, ilan kimi qıvrılaraq, bütün bədənini arasından keçib, hasarın önünə gəldi. Sa-
yana əydi və dəli köynəyinin uzun qolunu kitlik idi; gecə lampaları böyük xəstəxana
çarpayının dəmirinə toxundurdu. Sonra binasını içəridən güclə işıqlandırırdı; ora-
köynəyin qolunu bərk-bərk dəmirə sürtmə- da heç kəs gözə dəymirdi. Onu görən ol-
yə başladı. Nəhayət, qalın köynəyin qolu mayacaqdı; yatağının yanında növbə çə-
yırtıldı və xəstə şəhadət barmağını çölə kən qoca, yəqin ki, şirin yuxudaydı. Ul-
çıxardı. Bundan sonra işləri yağ kimi get- duzların mülayim işığı sanki onun qəlbi-
di. Onun qıvraqlığına və cəldliyinə sağ- nin dərinliklərinə süzülürdü.
– Sizin yanınıza gəlirəm, – göy
lam adamlar da qibtə eləyərdi. O, əvvəl-
cə arxadan köynəyin qollarına vurulmuş üzünə baxa-baxa pıçıldadı.
110 Birinci cəhdi uğursuz oldu: hasarı aş-
2017 düyünü, sonra çarpayıya bağlandığı kən- maq istəyəndə dırnaqları zədələndi, dir-
səyi və dizləri sıyrılıb qanadı. Hasara göz
diri açdı. Xorna çəkib yatan qocaya baxdı gəzdirib, rahat yer axtarmağa başladı.
– ayılana oxşamırdı. Xəstə dəli köynəyi- Hasarın ölüxanaya birləşən yerindən bir
ni əynindən çıxarıb, səssizcə yataqdan neçə kərpic düşmüşdü. Xəstə divarın bu
qalxdı. Qapını itələyib dəhlizə çıxmaq is-
tədi. Amma qapı içəridən bağlıydı, yəqin batıq yerindən aşıb, o üzdə bitən qarağa-
ki, qoca açarı cibinə qoymuşdu. Gözətçi- cın budağından yapışdı və birtəhər aşağı
nin ciblərini axtarmağa ürək eləmədi; pən- endi.
cərədən çıxmağı qərara aldı.
O, artırmanın yaxınlığındakı tanış ye-
Әtrafı sükut sarmışdı, hava xoş idi; rə doğru götürüldü. Toranlıqda çiçəyi şehli
otağın pəncərəsini açıq qoymuşdular; göy otların arasında aydın görmək olurdu: çi-
üzündə ulduzlar sayrışırdı. O, səmaya çəyin yarpaqları yığılmış, büzüşmüşdü.
Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək baxır, tanış bürcləri axtarıb-tapmağa çalı-
– Sonuncu! – xəstə hirslə fısıldadı. –
şırdı. Ona elə gəlirdi ki, bürclər onu başa Sonuncu! Bu, ölüm-dirim mübarizəsidir,
düşür, halına acıyırlar. Səmadan yer üzünə bu gün ya qələbə çalacağam, ya da ölə-
axan işıq seli ona əlavə güc-qüvvət verir, cəyəm. Amma bu, mənim vecimə deyil.
qətiyyətini artırırdı. Dəmir barmaqlığın də- Gözləyin, – üzünü göyə tutub dedi, – tez-
mir çubuğunu əyib, dar dəlikdən kol-kos liklə yanınızda olacağam.
basmış dalana çıxmaq, hündür daş ha- O, bitkini kökündən qopardı, onu əlin-
sarı aşmaq lazım idi. Orada son döyüşə də parça-parça eləyib, yaxşıca əzişdirdi.
atılacaqdı, sonra isə nə olar, olar… Sonra məhv olmuş çiçəyi əlindən burax-
O, yalın əllə qalın çubuğu əyməyə ça- madan gəldiyi yolla geri qayıtdı. Qoca
lışdı, amma bundan bir şey çıxmadı. On- hələ yatırdı. Halsızlaşmış, yorulub əldən
da dəli köynəyinin möhkəm qollarını bu- düşmüş xəstə ayaqlarını sürüyə-sürüyə
rub, çatı düzəltdi və onu çubuğa qaynaq özünü çarpayıya güclə çatdırdı.
aldatmaq qərarına gəlmişdi. Onu bütün ağırlığını salıb, çatıdan sallandı. Olan-
günü bağlı saxladılar, gecə də açmadılar. qalan bütün gücünü dəmir çubuğu əymə-
Ona şam yeməyi yedirəndən sonra gözət- yə sərf edən xəstənin bəxti üzünə güldü:
çi çıxıb getmədi, çarpayının yanındaca nəhayət, barmaqlıqda dar dəlik əmələ
döşək salıb uzandı. Xəstə isə fürsətdən gəldi. Dəlikdən sivişib keçəndə çiyinləri,
istifadə edərək hərəkətə keçdi. çılpaq dizləri sıyrıldı. Axır ki, kolluqların
O, ilan kimi qıvrılaraq, bütün bədənini arasından keçib, hasarın önünə gəldi. Sa-
yana əydi və dəli köynəyinin uzun qolunu kitlik idi; gecə lampaları böyük xəstəxana
çarpayının dəmirinə toxundurdu. Sonra binasını içəridən güclə işıqlandırırdı; ora-
köynəyin qolunu bərk-bərk dəmirə sürtmə- da heç kəs gözə dəymirdi. Onu görən ol-
yə başladı. Nəhayət, qalın köynəyin qolu mayacaqdı; yatağının yanında növbə çə-
yırtıldı və xəstə şəhadət barmağını çölə kən qoca, yəqin ki, şirin yuxudaydı. Ul-
çıxardı. Bundan sonra işləri yağ kimi get- duzların mülayim işığı sanki onun qəlbi-
di. Onun qıvraqlığına və cəldliyinə sağ- nin dərinliklərinə süzülürdü.
– Sizin yanınıza gəlirəm, – göy
lam adamlar da qibtə eləyərdi. O, əvvəl-
cə arxadan köynəyin qollarına vurulmuş üzünə baxa-baxa pıçıldadı.
110 Birinci cəhdi uğursuz oldu: hasarı aş-
2017 düyünü, sonra çarpayıya bağlandığı kən- maq istəyəndə dırnaqları zədələndi, dir-
səyi və dizləri sıyrılıb qanadı. Hasara göz
diri açdı. Xorna çəkib yatan qocaya baxdı gəzdirib, rahat yer axtarmağa başladı.
– ayılana oxşamırdı. Xəstə dəli köynəyi- Hasarın ölüxanaya birləşən yerindən bir
ni əynindən çıxarıb, səssizcə yataqdan neçə kərpic düşmüşdü. Xəstə divarın bu
qalxdı. Qapını itələyib dəhlizə çıxmaq is-
tədi. Amma qapı içəridən bağlıydı, yəqin batıq yerindən aşıb, o üzdə bitən qarağa-
ki, qoca açarı cibinə qoymuşdu. Gözətçi- cın budağından yapışdı və birtəhər aşağı
nin ciblərini axtarmağa ürək eləmədi; pən- endi.
cərədən çıxmağı qərara aldı.
O, artırmanın yaxınlığındakı tanış ye-
Әtrafı sükut sarmışdı, hava xoş idi; rə doğru götürüldü. Toranlıqda çiçəyi şehli
otağın pəncərəsini açıq qoymuşdular; göy otların arasında aydın görmək olurdu: çi-
üzündə ulduzlar sayrışırdı. O, səmaya çəyin yarpaqları yığılmış, büzüşmüşdü.
Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək baxır, tanış bürcləri axtarıb-tapmağa çalı-
– Sonuncu! – xəstə hirslə fısıldadı. –
şırdı. Ona elə gəlirdi ki, bürclər onu başa Sonuncu! Bu, ölüm-dirim mübarizəsidir,
düşür, halına acıyırlar. Səmadan yer üzünə bu gün ya qələbə çalacağam, ya da ölə-
axan işıq seli ona əlavə güc-qüvvət verir, cəyəm. Amma bu, mənim vecimə deyil.
qətiyyətini artırırdı. Dəmir barmaqlığın də- Gözləyin, – üzünü göyə tutub dedi, – tez-
mir çubuğunu əyib, dar dəlikdən kol-kos liklə yanınızda olacağam.
basmış dalana çıxmaq, hündür daş ha- O, bitkini kökündən qopardı, onu əlin-
sarı aşmaq lazım idi. Orada son döyüşə də parça-parça eləyib, yaxşıca əzişdirdi.
atılacaqdı, sonra isə nə olar, olar… Sonra məhv olmuş çiçəyi əlindən burax-
O, yalın əllə qalın çubuğu əyməyə ça- madan gəldiyi yolla geri qayıtdı. Qoca
lışdı, amma bundan bir şey çıxmadı. On- hələ yatırdı. Halsızlaşmış, yorulub əldən
da dəli köynəyinin möhkəm qollarını bu- düşmüş xəstə ayaqlarını sürüyə-sürüyə
rub, çatı düzəltdi və onu çubuğa qaynaq özünü çarpayıya güclə çatdırdı.