Page 172 - "Xəzər"
P. 172
aro Kunkero. Musiqiçinin qeydləriPontivili musiqiçi kimi məşhurlaşan adi bir zadəganın mətbəxinə düşdü, sonra
Şarl Ann Qenole Matye de Krozon min iyerarxiya pillələrilə aşağı enə-enə,
yeddi yüz altmış ikinci il Müqəddəs Kosma nəhayət, camaatın Taygöz adlandırdığı
günündə, Ust çayının sahilində, Bretanın cənab de Krozonun yanında bənd aldı.
fransız əyalətindəki Joslen qəsəbəsində Ancaq bir yerdən başqa yerə keçə-keçə
anadan olub. Onun atası nə vaxtsa Pem- yarım düjün top gülləsindən ayrılmadı:
pona yaxınlığında ata-baba mülkləri olan böyükləri qapıların dalına qoyurdu, bom-
de Krozonlar nəslindən idi. Qədim za- barde de giletin1 ən balacalarıyla mal və
manlarda ona kral fərmanıyla imtiyaz donuz ətinin döyməsini hazırlayırdı,
verilibmiş ki, mömin hökmdar öz gəlişini ortabablarını isə gölməçələrdə diyirlədib
bildirən kimi, Renn şəhərində əlində yaşıl oynamaq olardı. De Krozon – Taygöz
dəsmal, atla çapıb, bağıra-bağıra kralın günlərini yüksək mövqe tutan qohumlarıyla
gəldiyini xəbər versin, intəhası, sonra kral ovda keçirirdi, evi, oğlunu isə topçu qadının
öz vədinə xilaf çıxıb gəlməmişdi. Bizim ixtiyarına buraxmışdı; o, uşağı çox istəyirdi
musiqiçinin atasının sol gözü Şartrdan və onu musiqiçi eləmək qərarına gəlmişdi.
olan usta tərəfindən hazırlanmış şüşədən Şarl anası kimi sısqa olsa da, səsi gur idi,
172 idi, – qızılı damarcıqlı parıldayan mavi doqquz yaşında artıq kilsə xorunda oxuya
şar. Şarlın anası, Anje şəhərindən olan bilərdi. Topçu qadın öz puluna uşağa
2016 bələdiyyə müşavirinin qızı xəstəhal, ucunda kral piyada qoşunlarının gerbi
bəstəboy, qəşəng qadındı: uğursuz təsvir olunan şeypur almışdı. Hansısa
doğuşlardan sonra qarnı şişməyə başladı italiyalı – Joslendə məskunlaşmış skripkaçı
və həkim ona araqda həll olunmuş kinə və rəqs müəllimi – topçu qadına dedi ki,
yazdı; o, tədricən bu dərmana alışıb, içki şeypur uşaq üçün ağırdı, onu Navarradan
düşgününə çevrildi və çox keçmədən, gətirdiyi orta ölçülü bombardinlə2 əvəz
yeganə sağ qalan oğlu Şarlın on bir yaşı etməyi məsləhət gördü: belə alətdə çalmaq
yenicə tamam olanda öldü. Atası təsərrüfat zadəgən üçün ayıb deyil, bombardin, hətta
müdiri vəzifəsinə qadın götürmüşdü; bu nəcib qızın əlində də pis görünməz. Beləcə,
qadının, on altı yaşına çatanda kişi paltarı Şarl bombardində çalmağı, rəqs eləməyi
geyinib, özünü Kemper şəhərindəki öyrəndi, latın əlifbasını mənimsəməyə
dərzinin sevimli qardaşı oğlu Lui Jozef başladı. Bütün bu illər ərzində topçu qadın
adlandıraraq, kral artilleriyasına yazıldığı onu səylə donuz ətiylə noxuda, lobya və
barədə bir vaxtlar Kotanten yarımadasında paxlaya (bu tərəvəzləri o, “mərmicik”
və bütün Bretanda çox danışırdılar. adlandırırdı) tutdu, vaxt keçdikcə Şarlın
Deyilənə görə, hərbi xidmətdə özünü səsi qalınlaşdı, möhkəmləndi, Pantivi
kişiyə o qədər oxşatmağa çalışmışdı ki, şəhərində fransiskanlar Ordeninin kilsə-
hətta nazik qara bığları da çıxmışdı. sində regent yeri açılanda, de Korzonların
Doğrudur, hər şeyin üstü açılanda markiz böyük əminəvələri admiral de Trebullar
de Laval onu aşpaz götürmüşdü və işindən onu bu vəzifəyə qoydu. Bunu eşidən topçu
çox razı idi, çünki ətli ruleti təkərli lafetə qadın, daha doğrusu, qarımış qız göz
qoyulmuş top şəklində hazırlayırdı. Ancaq yaşlarına boğulmuşdu: axı Şarlı Navarra
hər bir yeni xörək adlı-sanlı cənabları tez süvari qoşunu üçün böyütmüşdü və həmişə
bezdirirdi, belə ki, tezliklə qoçaq topçu ona Bearn alayının göy-sarı rəngində
1 gilet – cib bombardini (frans.)
2 bombardin – valtorna oxşayan qədim musiqi aləti
Şarl Ann Qenole Matye de Krozon min iyerarxiya pillələrilə aşağı enə-enə,
yeddi yüz altmış ikinci il Müqəddəs Kosma nəhayət, camaatın Taygöz adlandırdığı
günündə, Ust çayının sahilində, Bretanın cənab de Krozonun yanında bənd aldı.
fransız əyalətindəki Joslen qəsəbəsində Ancaq bir yerdən başqa yerə keçə-keçə
anadan olub. Onun atası nə vaxtsa Pem- yarım düjün top gülləsindən ayrılmadı:
pona yaxınlığında ata-baba mülkləri olan böyükləri qapıların dalına qoyurdu, bom-
de Krozonlar nəslindən idi. Qədim za- barde de giletin1 ən balacalarıyla mal və
manlarda ona kral fərmanıyla imtiyaz donuz ətinin döyməsini hazırlayırdı,
verilibmiş ki, mömin hökmdar öz gəlişini ortabablarını isə gölməçələrdə diyirlədib
bildirən kimi, Renn şəhərində əlində yaşıl oynamaq olardı. De Krozon – Taygöz
dəsmal, atla çapıb, bağıra-bağıra kralın günlərini yüksək mövqe tutan qohumlarıyla
gəldiyini xəbər versin, intəhası, sonra kral ovda keçirirdi, evi, oğlunu isə topçu qadının
öz vədinə xilaf çıxıb gəlməmişdi. Bizim ixtiyarına buraxmışdı; o, uşağı çox istəyirdi
musiqiçinin atasının sol gözü Şartrdan və onu musiqiçi eləmək qərarına gəlmişdi.
olan usta tərəfindən hazırlanmış şüşədən Şarl anası kimi sısqa olsa da, səsi gur idi,
172 idi, – qızılı damarcıqlı parıldayan mavi doqquz yaşında artıq kilsə xorunda oxuya
şar. Şarlın anası, Anje şəhərindən olan bilərdi. Topçu qadın öz puluna uşağa
2016 bələdiyyə müşavirinin qızı xəstəhal, ucunda kral piyada qoşunlarının gerbi
bəstəboy, qəşəng qadındı: uğursuz təsvir olunan şeypur almışdı. Hansısa
doğuşlardan sonra qarnı şişməyə başladı italiyalı – Joslendə məskunlaşmış skripkaçı
və həkim ona araqda həll olunmuş kinə və rəqs müəllimi – topçu qadına dedi ki,
yazdı; o, tədricən bu dərmana alışıb, içki şeypur uşaq üçün ağırdı, onu Navarradan
düşgününə çevrildi və çox keçmədən, gətirdiyi orta ölçülü bombardinlə2 əvəz
yeganə sağ qalan oğlu Şarlın on bir yaşı etməyi məsləhət gördü: belə alətdə çalmaq
yenicə tamam olanda öldü. Atası təsərrüfat zadəgən üçün ayıb deyil, bombardin, hətta
müdiri vəzifəsinə qadın götürmüşdü; bu nəcib qızın əlində də pis görünməz. Beləcə,
qadının, on altı yaşına çatanda kişi paltarı Şarl bombardində çalmağı, rəqs eləməyi
geyinib, özünü Kemper şəhərindəki öyrəndi, latın əlifbasını mənimsəməyə
dərzinin sevimli qardaşı oğlu Lui Jozef başladı. Bütün bu illər ərzində topçu qadın
adlandıraraq, kral artilleriyasına yazıldığı onu səylə donuz ətiylə noxuda, lobya və
barədə bir vaxtlar Kotanten yarımadasında paxlaya (bu tərəvəzləri o, “mərmicik”
və bütün Bretanda çox danışırdılar. adlandırırdı) tutdu, vaxt keçdikcə Şarlın
Deyilənə görə, hərbi xidmətdə özünü səsi qalınlaşdı, möhkəmləndi, Pantivi
kişiyə o qədər oxşatmağa çalışmışdı ki, şəhərində fransiskanlar Ordeninin kilsə-
hətta nazik qara bığları da çıxmışdı. sində regent yeri açılanda, de Korzonların
Doğrudur, hər şeyin üstü açılanda markiz böyük əminəvələri admiral de Trebullar
de Laval onu aşpaz götürmüşdü və işindən onu bu vəzifəyə qoydu. Bunu eşidən topçu
çox razı idi, çünki ətli ruleti təkərli lafetə qadın, daha doğrusu, qarımış qız göz
qoyulmuş top şəklində hazırlayırdı. Ancaq yaşlarına boğulmuşdu: axı Şarlı Navarra
hər bir yeni xörək adlı-sanlı cənabları tez süvari qoşunu üçün böyütmüşdü və həmişə
bezdirirdi, belə ki, tezliklə qoçaq topçu ona Bearn alayının göy-sarı rəngində
1 gilet – cib bombardini (frans.)
2 bombardin – valtorna oxşayan qədim musiqi aləti