Page 165 - "Xəzər"
P. 165
cüzәdir; bәdәni dә adamın ağlını başından tәr töksәlәr dә yenә talantlı ola bilmirlәr. 165
çıxarır. Amma mәn başqalarının dilindәn Belә baxanda, bu dәqiqә talant mәnim 2015
eşitdiyim hәmin o әn çılğın mәqamda da nәyimә lazımdır? Dәhşәtli narahatlıq. Dәhşәtli
başımı itirmәdim (hәlә ki). Yox, bütün hәyatımı mәsuliyyәt. Dәhşәtli iş. Bir mәsәlә dә var: Mario Benedetti. Yaxın sahil
onunla keçirmәk hәvәsinә düşmәdim: heç әgәr sәn sındırılmısansa (mәsәlәn, Dionisio
sinәmdә (infarkta yaxın olacaq dәrәcәdә) kimi), mәncә, onda tәk bircә şey qalır – öz
sıxılma da hiss etmәdim; nәyin bahasına bәdbәxtliyinlә barışmaq. Mәnsә ümidsizliyә
olursa-olsun ay işığında, ay yoxdursa – qapılmaq istәmirәm. Mәnә elә gәlir, özünü
işıqforların altında tәkbaşına dolaşmaq da cavan saxlamağın yeganә üsulu – ruhdan
istәmirdim. Yox, bu mәnlik deyil. Mәn özümü düşmәmәkdir. Bunu bacaracammı?
çox sәrbәst hiss edirdim, sinәmdә heç bir
sıxıntı duymasam da, әvәzindә bütün hәyatım XV
boyu dadını-tamını bilmәdiyim inanılmaz Onu mәşqdәn sonra teatrın çıxışında
hәzz alırdım. O da mәnә eyni şövqlә, eyni gözlәyirәm. Bu dәfә mәnә uzaqdanca işarә
hәrarәtlә cavab verir, hisslәrini faş etmәkdәn verir, yaxınlaşanda dodaqlarını toxundur-
zәrrәcә utanıb çәkinmirdi. Hәmin anlarda madan üzümdәn yüngülcә öpür, sonra da
neylәyib-neylәmәyәcәyi qәti vecinә deyildi. yәqin ki, tipaj ustası olan cantaraq xaladan
Heç şühbәsiz, geri çәkilmәk onunçün artıq başlayaraq mәni öz curlarına – rejissora,
çәtin olacaq. Komfort lәngiyir, yaman lәngiyir! işıqçıya, dekoratora tәqdim edir. Bir dә
O әcaib taxt üçün dә, yumşaq xalıdan ötrü gözlәrini mәndәn çәkmәyәn hansısa
dә burnumun ucu göynәyir, hәtta hansı müәmmalı cavana. Hamısına da eyni adı
dәrәcәdәsә onların xiffәtini çәkirәm. Ən çox çәkir: Eduardo. “Bu – Eduardodur” ifadәsi
da xovlu xalının! Tәkcә bu deyil. Küçәdә dilindә elә tәbii sәslәnir ki, adımın Eduardo
adamlar ona tәrәf boylanır, yolunu kәsir, av- olduğuna az qala özüm dә inanıram. Amma
toqraf vermәsini xahiş edirlәr. Hәrçәnd özü yox. Bir halda ki, mәnә ad icad elәyib,
inkar edir, amma belә şeylәr ürәyincәdir, gәrәk bir az da sirlisini fikirlәşib tapaydı –
onu maqnit kimi özünә çәkir. Mühakimә mәsәlәn, Asdrubal, Eusebio, yaxud Saul.
etmәyәcәm. Hamısını başa düşürәm. Yәqin, “Dostum Eduardo!” – bunu işıqçı deyir, mәn-
özüm tanınmış birisi olsaydım, qızlar küçәdә sә ona heç bir reaksiya göstәrmirәm, yalnız
mәni görәrkәn ayaq saxlayıb heyranlıqdan inciyib arxasını çevirәndә mәnә çatır ki,
ağzıaçıla qalsaydılar – Misalçün-İsabel mәnim bәs Eduardo – elә özümәm. Tez dә
yanımda şükürlü olardı. Çox güman ki, soruşuram: mәnimlәsiz? O da başlayır
şöhrәtpәrәstlik talantla düz mütәnasibdir: reaksiyamın çevikliyini tәriflәmәyә.
şöhrәtpәrәstlikdәn uzağam, çünki mәndә ta- Bütün dәstә ilә birgә şam yemәyinә
lant yoxdur. Görәsәn, olmayacaq da? Yәqin, yollanırıq. Mәn heç nә yemirәm, çünki “artıq
talant hәlә vecimә deyil, amma sonradan şam elәmişәm”. Yesәm, gәrәk yediyimin
buna ehtiyac duyacam. Hazırda mәnә cavan pulunu ödәyim, bunlarsa hәtta dişqurda-
olmaq yetәrlidir; doğrudur, haçansa otuz layana görә dә haqq-hesab çәkilәn
yaşlı cındır qocaya çevrilәndә, talantımın “Edelveys” aşxanasını seçiblәr. Odur ki,
olmasını çox arzulayacam. Görәsәn o andırı önümdәn, arxamdan, yan-yörәmdәn süfrәyә
böyük iradә hesabına әldә etmәk ötürülәn qızartmalara, salatlara, dovşan
mümkündürmü? Bu, әlbәttә, çox şeydәn bozartmasına, Bolonya nyokilәrinә1 baxa-
asılıdır. Tanıdığım bәzilәri var ki, nә qәdәr baxa özümü tox kimi göstәrirәm, tüpürcәk
1 Нйоки – эцрзя типли италйан хюряйи
çıxarır. Amma mәn başqalarının dilindәn Belә baxanda, bu dәqiqә talant mәnim 2015
eşitdiyim hәmin o әn çılğın mәqamda da nәyimә lazımdır? Dәhşәtli narahatlıq. Dәhşәtli
başımı itirmәdim (hәlә ki). Yox, bütün hәyatımı mәsuliyyәt. Dәhşәtli iş. Bir mәsәlә dә var: Mario Benedetti. Yaxın sahil
onunla keçirmәk hәvәsinә düşmәdim: heç әgәr sәn sındırılmısansa (mәsәlәn, Dionisio
sinәmdә (infarkta yaxın olacaq dәrәcәdә) kimi), mәncә, onda tәk bircә şey qalır – öz
sıxılma da hiss etmәdim; nәyin bahasına bәdbәxtliyinlә barışmaq. Mәnsә ümidsizliyә
olursa-olsun ay işığında, ay yoxdursa – qapılmaq istәmirәm. Mәnә elә gәlir, özünü
işıqforların altında tәkbaşına dolaşmaq da cavan saxlamağın yeganә üsulu – ruhdan
istәmirdim. Yox, bu mәnlik deyil. Mәn özümü düşmәmәkdir. Bunu bacaracammı?
çox sәrbәst hiss edirdim, sinәmdә heç bir
sıxıntı duymasam da, әvәzindә bütün hәyatım XV
boyu dadını-tamını bilmәdiyim inanılmaz Onu mәşqdәn sonra teatrın çıxışında
hәzz alırdım. O da mәnә eyni şövqlә, eyni gözlәyirәm. Bu dәfә mәnә uzaqdanca işarә
hәrarәtlә cavab verir, hisslәrini faş etmәkdәn verir, yaxınlaşanda dodaqlarını toxundur-
zәrrәcә utanıb çәkinmirdi. Hәmin anlarda madan üzümdәn yüngülcә öpür, sonra da
neylәyib-neylәmәyәcәyi qәti vecinә deyildi. yәqin ki, tipaj ustası olan cantaraq xaladan
Heç şühbәsiz, geri çәkilmәk onunçün artıq başlayaraq mәni öz curlarına – rejissora,
çәtin olacaq. Komfort lәngiyir, yaman lәngiyir! işıqçıya, dekoratora tәqdim edir. Bir dә
O әcaib taxt üçün dә, yumşaq xalıdan ötrü gözlәrini mәndәn çәkmәyәn hansısa
dә burnumun ucu göynәyir, hәtta hansı müәmmalı cavana. Hamısına da eyni adı
dәrәcәdәsә onların xiffәtini çәkirәm. Ən çox çәkir: Eduardo. “Bu – Eduardodur” ifadәsi
da xovlu xalının! Tәkcә bu deyil. Küçәdә dilindә elә tәbii sәslәnir ki, adımın Eduardo
adamlar ona tәrәf boylanır, yolunu kәsir, av- olduğuna az qala özüm dә inanıram. Amma
toqraf vermәsini xahiş edirlәr. Hәrçәnd özü yox. Bir halda ki, mәnә ad icad elәyib,
inkar edir, amma belә şeylәr ürәyincәdir, gәrәk bir az da sirlisini fikirlәşib tapaydı –
onu maqnit kimi özünә çәkir. Mühakimә mәsәlәn, Asdrubal, Eusebio, yaxud Saul.
etmәyәcәm. Hamısını başa düşürәm. Yәqin, “Dostum Eduardo!” – bunu işıqçı deyir, mәn-
özüm tanınmış birisi olsaydım, qızlar küçәdә sә ona heç bir reaksiya göstәrmirәm, yalnız
mәni görәrkәn ayaq saxlayıb heyranlıqdan inciyib arxasını çevirәndә mәnә çatır ki,
ağzıaçıla qalsaydılar – Misalçün-İsabel mәnim bәs Eduardo – elә özümәm. Tez dә
yanımda şükürlü olardı. Çox güman ki, soruşuram: mәnimlәsiz? O da başlayır
şöhrәtpәrәstlik talantla düz mütәnasibdir: reaksiyamın çevikliyini tәriflәmәyә.
şöhrәtpәrәstlikdәn uzağam, çünki mәndә ta- Bütün dәstә ilә birgә şam yemәyinә
lant yoxdur. Görәsәn, olmayacaq da? Yәqin, yollanırıq. Mәn heç nә yemirәm, çünki “artıq
talant hәlә vecimә deyil, amma sonradan şam elәmişәm”. Yesәm, gәrәk yediyimin
buna ehtiyac duyacam. Hazırda mәnә cavan pulunu ödәyim, bunlarsa hәtta dişqurda-
olmaq yetәrlidir; doğrudur, haçansa otuz layana görә dә haqq-hesab çәkilәn
yaşlı cındır qocaya çevrilәndә, talantımın “Edelveys” aşxanasını seçiblәr. Odur ki,
olmasını çox arzulayacam. Görәsәn o andırı önümdәn, arxamdan, yan-yörәmdәn süfrәyә
böyük iradә hesabına әldә etmәk ötürülәn qızartmalara, salatlara, dovşan
mümkündürmü? Bu, әlbәttә, çox şeydәn bozartmasına, Bolonya nyokilәrinә1 baxa-
asılıdır. Tanıdığım bәzilәri var ki, nә qәdәr baxa özümü tox kimi göstәrirәm, tüpürcәk
1 Нйоки – эцрзя типли италйан хюряйи
