Page 95 - "Xəzər"
P. 95
ısı güzgü ilə birlikdə mənim olacaqmı? Arvadı ərinin gəlişinə sevindi, həsirləri 95
Oradakı qızıl-gümüş, pal-paltar, atlar, faytonlar, yerə döşədi və onu otuzdurdu. Bu vaxt qoca 2016
arabalar?" güzgünü çıxarıb həsirin üstünə qoydu –
güzgüdə nə ləl-cəvahirat vardı, nə də əsil- Güzgülü məbədin yaradılması haqqında
"Bəs necə", – dükançı cavab verdi. Bir az nəcabətli adamlar. "Nəsə düz deyil!" – o
gözləyəndən sonra isə soruşdu: "Bax, siz fikirləşdi. Bir də diqqətlə baxdı, orda vur-tut
güzgünü almağı düşünürsünüz, bəs bunun yaşı əlli beş olan bir qoca gördü. Vəssalam.
üçün nə qədər pulunuz var?" Arvadı baxdı və gördüyü əlli yaşlı bir qarı
oldu. O, bunu görər-görməz göz yaşlarını sel
"Özümlə gətirdiyim yüz əlli qızıl sikkə kimi axıtmağa başladı: "Bu nə işdi başıma
olar", – qoca cavab verdi. gətirdin? Mən oturub burada səni gözləyirəm,
sən isə özünə başqasını tapmısan?"
Dükançının gözlərinə işıq gəldi. Bu
güzgünün 150, ən çoxu 200 dəmir sikkə Hirsləndi, acıqlandı, ağladı.
qiyməti olardı, burda isə belə böyük məbləğdən Onların hər üç oğlu növbə ilə güzgüyə
söhbət gedirdi. O, çox sevindi, amma hələ bir baxdılar və üç qüvvətli kişi gördülər. Gəlinlər
dəfə də qoca ilə məzələnmək qərarına gəldi. də güzgüyə baxdılar və onların gördüyü üç
Və guya inciyibmiş kimi dedi: “Eh, mən də cavan xanım oldu. Onlar da fikirləşdilər ki,
deyirdim... Əgər mən bu güzgünü yarı ərləri özlərinə başqalarını tapıblar və səs-
qiymətinə versəm belə, sizin yenə onu almağa səsə verib ağlaşmağa başladılar.
pulunuz çatmaz". Bu vaxt onlara bir rahibə qonaq gəldi. O,
evdə aləmin bir-birinə dəydiyini görüb dedi:
Qoca bunu eşidib kədərləndi: "Mənim o "Ay camaat, nə olub sizə? Ağlayıb özünüzü
qədər pulum yoxdur". Bunu deyib getməyə öldürməyin! Bu şeyin adı güzgüdü, kim ona
hazırlaşsa da, dükançının onu əliboş buraxmaq baxsa, özü onda əks olunur. Hər biriniz
fikri yox idi. Ona görə də arxadan qocanı güzgüdə özünüzü görmüsünüz. Nə vaxtsa
səslədi: "Bəlkə dostlarınızın hansındasa bir sahibin şümal üzü vardı, sonra isə öz üzünü
az pul tapılar? Öz pulunuzun üstünə qoyarsınız, oğlanlarına verdi. İndi isə bax belə qorxunc
mən də sizə güzgünü sataram". görünür. Sahibə də bir vaxtlar gözəl idi, amma
uşaqlar onun da bütün gözəlliyini özlərinə
"Bu yaxşı ağlına gəlib, bir az gözlə", – götürdülər – o da qarı oldu, saçları ağappaq
qoca cavab verdi və gecələmək üçün qaldığı ağardı, beli büküldü. Bu dünyada hər şey elə
evə qayıtdı. Orada dostundan olan-qalan pulu bu cür olur, amma çox az adam bunun
da tutub aldı və indi onun əlində iki yüz altmış haqqında düşünür. Ona görə də sizə o biri
qızıl sikkə vardı. dünyanın olduğunu xatırlamanız üçün bəzi
şeylər verilib, hamımız nə vaxtsa ora köçəcəyik.
Dükançının sevincinin həddi-hüdudu yox Məsələn, güzgüyə baxanda öz görkəminin
idi: "Yaxşı, çox yaxşı! Heyif ki, bu, güzgünün necə dəyişdiyini görüb heyrətlənirsən. Elə
heç yarı qiyməti də deyil, amma mən ürəyiaçıq güzgünün qiyməti də bundadır: o dəqiqə
adamam, al, götür. Amma bir şərtim var: evə ölümü fikirləşirsən, növbəti gəlişində daha
gedəndə yolda ona baxma, yad adamlara da yaxşı həyat istəyirsən. Bax, güzgü adamı
onu göstərmə. Onu sənin üçün ipək kisəciyə gələcək haqqında düşünməyə məcbur edən
qoyuram, as boynundan, elə get". belə bir xəzinədir".
Rahibə danışıb qurtaran kimi qoca zar-
2 zar ağlamağa başladı: "Elədir, dünyanın bütün
Qoca öz alış-verişinə çox sevinirdi. Ona var-dövləti bu güzgüylə müqayisə oluna bilməz!
necə tapşırılmışdısa, elə o cür də güzgünü Onun sayəsində biz necə yaşlandığımızı
boynundan asıb paytaxtdan kəndə tələsdi.
Az vaxtda kəndə çatdı, öz evinə yaxınlaşıb
hündürdən dedi: "Dəyərli qonaqlarınız gəlib,
tez həsirləri yerə döşəyin".
Oradakı qızıl-gümüş, pal-paltar, atlar, faytonlar, yerə döşədi və onu otuzdurdu. Bu vaxt qoca 2016
arabalar?" güzgünü çıxarıb həsirin üstünə qoydu –
güzgüdə nə ləl-cəvahirat vardı, nə də əsil- Güzgülü məbədin yaradılması haqqında
"Bəs necə", – dükançı cavab verdi. Bir az nəcabətli adamlar. "Nəsə düz deyil!" – o
gözləyəndən sonra isə soruşdu: "Bax, siz fikirləşdi. Bir də diqqətlə baxdı, orda vur-tut
güzgünü almağı düşünürsünüz, bəs bunun yaşı əlli beş olan bir qoca gördü. Vəssalam.
üçün nə qədər pulunuz var?" Arvadı baxdı və gördüyü əlli yaşlı bir qarı
oldu. O, bunu görər-görməz göz yaşlarını sel
"Özümlə gətirdiyim yüz əlli qızıl sikkə kimi axıtmağa başladı: "Bu nə işdi başıma
olar", – qoca cavab verdi. gətirdin? Mən oturub burada səni gözləyirəm,
sən isə özünə başqasını tapmısan?"
Dükançının gözlərinə işıq gəldi. Bu
güzgünün 150, ən çoxu 200 dəmir sikkə Hirsləndi, acıqlandı, ağladı.
qiyməti olardı, burda isə belə böyük məbləğdən Onların hər üç oğlu növbə ilə güzgüyə
söhbət gedirdi. O, çox sevindi, amma hələ bir baxdılar və üç qüvvətli kişi gördülər. Gəlinlər
dəfə də qoca ilə məzələnmək qərarına gəldi. də güzgüyə baxdılar və onların gördüyü üç
Və guya inciyibmiş kimi dedi: “Eh, mən də cavan xanım oldu. Onlar da fikirləşdilər ki,
deyirdim... Əgər mən bu güzgünü yarı ərləri özlərinə başqalarını tapıblar və səs-
qiymətinə versəm belə, sizin yenə onu almağa səsə verib ağlaşmağa başladılar.
pulunuz çatmaz". Bu vaxt onlara bir rahibə qonaq gəldi. O,
evdə aləmin bir-birinə dəydiyini görüb dedi:
Qoca bunu eşidib kədərləndi: "Mənim o "Ay camaat, nə olub sizə? Ağlayıb özünüzü
qədər pulum yoxdur". Bunu deyib getməyə öldürməyin! Bu şeyin adı güzgüdü, kim ona
hazırlaşsa da, dükançının onu əliboş buraxmaq baxsa, özü onda əks olunur. Hər biriniz
fikri yox idi. Ona görə də arxadan qocanı güzgüdə özünüzü görmüsünüz. Nə vaxtsa
səslədi: "Bəlkə dostlarınızın hansındasa bir sahibin şümal üzü vardı, sonra isə öz üzünü
az pul tapılar? Öz pulunuzun üstünə qoyarsınız, oğlanlarına verdi. İndi isə bax belə qorxunc
mən də sizə güzgünü sataram". görünür. Sahibə də bir vaxtlar gözəl idi, amma
uşaqlar onun da bütün gözəlliyini özlərinə
"Bu yaxşı ağlına gəlib, bir az gözlə", – götürdülər – o da qarı oldu, saçları ağappaq
qoca cavab verdi və gecələmək üçün qaldığı ağardı, beli büküldü. Bu dünyada hər şey elə
evə qayıtdı. Orada dostundan olan-qalan pulu bu cür olur, amma çox az adam bunun
da tutub aldı və indi onun əlində iki yüz altmış haqqında düşünür. Ona görə də sizə o biri
qızıl sikkə vardı. dünyanın olduğunu xatırlamanız üçün bəzi
şeylər verilib, hamımız nə vaxtsa ora köçəcəyik.
Dükançının sevincinin həddi-hüdudu yox Məsələn, güzgüyə baxanda öz görkəminin
idi: "Yaxşı, çox yaxşı! Heyif ki, bu, güzgünün necə dəyişdiyini görüb heyrətlənirsən. Elə
heç yarı qiyməti də deyil, amma mən ürəyiaçıq güzgünün qiyməti də bundadır: o dəqiqə
adamam, al, götür. Amma bir şərtim var: evə ölümü fikirləşirsən, növbəti gəlişində daha
gedəndə yolda ona baxma, yad adamlara da yaxşı həyat istəyirsən. Bax, güzgü adamı
onu göstərmə. Onu sənin üçün ipək kisəciyə gələcək haqqında düşünməyə məcbur edən
qoyuram, as boynundan, elə get". belə bir xəzinədir".
Rahibə danışıb qurtaran kimi qoca zar-
2 zar ağlamağa başladı: "Elədir, dünyanın bütün
Qoca öz alış-verişinə çox sevinirdi. Ona var-dövləti bu güzgüylə müqayisə oluna bilməz!
necə tapşırılmışdısa, elə o cür də güzgünü Onun sayəsində biz necə yaşlandığımızı
boynundan asıb paytaxtdan kəndə tələsdi.
Az vaxtda kəndə çatdı, öz evinə yaxınlaşıb
hündürdən dedi: "Dəyərli qonaqlarınız gəlib,
tez həsirləri yerə döşəyin".