Page 72 - "Xəzər"

Yerimə girəndən sonra uzun zaman çəndən sonra qızla aramdakı bu dostluq

yuxuya gedə bilmədiyim üçün fikirləşmə- münasibətləri ürəyimcə olmadı, çünki dost-

yə, götür-qoy etməyə çoxlu vaxtım oldu. luğun hasarlanmış bağçasından məhəb-

Vəfasızlığımdan özüm də utandım. Necə bətin azad dünyasına çıxmaq və məsum

oldu ki, mən gözəl Helene Kurtsdan belə rəfiqəmi də hiss olunmadan bu yola çək-

tez əl çəkdim? Ancaq həmin axşam da, mək istəyirdim. Ona görə də istirahətimin

sonrakı günlər də öz sofistliyimlə özümü son günləri razılıq hissləri ilə aşıb-daşan

təmizə çıxardım, ziddiyyətli görünən bütün arzu-istəklərin arasında şirin-şirin süzmə-

məsələləri yoluna qoydum. Elə həmin ge- yə başladı və səadət dolu anlar kimi yad-

cə durub işığı yandırdım, jiletimin cibində daşıma həkk olunub qaldı.

Annanın zarafatla verdiyi pfenniqi axtarıb Beləliklə, xoşbəxtlik hökm sürən evi-

tapdım, nəvazişlə ona baxdım. 1877-ci il- mizdə gözəl yay günləri keçirdik. Bu ara-

də kəsilmişdi, deməli, mənimlə yaşıd idi. lıqda anamla münasibətim uşaqlıq çağla-

Onu ağ kağıza bükdüm, adının və soya- rındakı kimi olmuşdu, onunla çəkinmə-

dının baş hərflərini – A. A. və bugünkü ta- dən həyatım barədə söhbətləşir, keçmiş

rixi yazdım, düşərli pul kimi onu kisənin günahlarımı etiraf edir, gələcək planlarım

72 gizli cibinə qoydum. barədə danışırdım. Bir dəfə kölgədə otu-

İstirahət günlərimin yarısı – bunların rub sap yumaqlayırdıq. Ona Tanrıya ina-
2017 birinci yarısı həmişə çox çəkir – arxada mım barədə danışdım və axırda da de-

qalmışdı, yay da birhəftəlik tufandan son- dim ki, təzədən dindar olmağım üçün kim-

ra artıq qocalmağa, düşüncələrə qərq ol- sə gəlib məni inandırmalıdır. Anam

mağa başlamışdı. Mən isə bu dünyada gülümsəyib üzümə baxdı, bir az fikirlə-

sanki maraqlı, əhəmiyyətli bir şey yox- şəndən sonra dedi:

muş kimi günbəgün hiss olunmadan aza- – Çox güman ki, heç kəs gəlib səni

lan günlərin qoynunda vurğunluqla, bala- inandırmayacaq. Ancaq özün yavaş-ya-

ca bayraqtək yellənə-yellənə süzür, onla- vaş hiss eləyəcəksən ki, bu dünyada

Herman Hesse. Cavanlıq gözəl şeydir rı yeni-yeni ümidlərlə bəzəyir və iddialı- inamsız yaşamaq olmaz. Bilik burada heç

iddialı necə gəlib-getdiklərinə tamaşa edir, bir rol oynamır. Bəzən çox yaxşı tanıdı-

heç birini də tutub saxlamaq istəmir, heç ğın adam elə bir iş görür ki, heç bir mən-

biri üçün də təəssüflənmirdim. Belə iddialı tiqə, ağıla sığmır və belə şeylər də hər

olmağımın bir səbəbi qayğısız gənclik idi- gün olur. Ancaq bununla belə, insana

sə, bir səbəbi də sevimli anam idi. Bu inam, etibar çox lazımdır. Belə hallarda

haqda heç nə deməsə də, Anna ilə dost- hansısa bir professorun, lap elə Bismar-

luğumdan razı qaldığını hiss elətdirirdi. kın, ya da bir başqasının deyil, Xilaskarın

Әslində, belə ağıllı, tərbiyəli qızla oturub- yanına getmək lazımdır.

durmaq özümə də xoş idi və mənə elə – Niyə? – dedim. – Axı Xilaskarın haq-

gəlirdi ki, anam bizim münasibətlərimizin qında da çox şeyi dəqiq bilmirik.

daha yaxın olmasını istərdi. Nədənsə çə- – Yox, lazım olanları bilirik. Bundan

kinmək, nəyisə gizlətmək lazım deyildi, əlavə, özünə çox inanan, qorxu bilməyən

onsuz da Anna ilə sevimli bacı-qardaş ki- adamlar da olub və onlar da bu dünya-

mi idik. Ancaq bununla belə, hələ də ar- dan köçüblər. Bunu Sokratın və bir neçə

zularıma çata bilməmişdim və bir az ke- nəfərin haqqında deyirlər, ancaq belələri-